Deze wegwijzer hoort bij actie 1 uit lijst met minimale acties. De Omgevingswet biedt een aangepaste set van instrumenten, regels, processen en mogelijkheden. Hoe die gebruikt gaan worden, is afhankelijk van de ambities, strategie en aanpak, maar ook van de financiële en organisatorische mogelijkheden van uw organisatie. Het aanpakken van de diverse maatschappelijke opgaven en het streven naar een goede dienstverlening vragen een bewuste keuze bij het inzetten van deze instrumenten. Die keuzes zijn ook zeker nodig door de huidige krapte op de arbeidsmarkt en de financiële positie van de gemeente.
Nu (eind 2022) is het bepalen van de ambitie concreter te formuleren dan bij de start van het werken aan de Omgevingswet. Het vooraf in beeld brengen van de financiële consequenties van de uitvoering van de ambitie helpt om de haalbaarheid van de ambitie vast te stellen.
De eerste stap is de zorg dat de invoering van de Omgevingswet alleen, geen vertraging oplevert in de huidige aanpak van maatschappelijke opgaven en de dienstverlening. Het werken met het nieuwe instrumentarium heeft namelijk invloed op de (on)mogelijkheden van lopende projecten.
Daarnaast is het zaak om vooruit te kijken naar de nieuwe situatie ná inwerkingtreding van de Omgevingswet. Een aantal veranderingen vinden plaats van rechtswege, daar heeft een gemeente op strategie-niveau geen invloed op. Vaak zit daar wel ruimte in de invoeringskeuzes. Daarnaast spelen de strategische beleidskeuzes, waar de Omgevingswet de gemeente ook nog meer ruimte geeft. Wanneer gaat de organisatie deze keuzes maken, wanneer worden ze geïmplementeerd, en welke effecten kunnen we ervan verwachten?
Ondertussen of vervolgens is een beschrijving van de ambitie op onderwerp of deelgebied in uw Omgevingsvisie nodig. Veel gemeenten hebben die actie voor inwerkingtreding al in gang gezet of hebben diverse beleidsdocumenten beschikbaar. Op het moment dat de actie in gang gezet is, dat de beleidskeuzes gemaakt worden, kunnen de organisatorische en financiële consequenties ook in beeld gebracht worden.
De derde stap is de integratie van de diverse ambities in het fysieke domein. Waar legt u welk accent of prioriteit in de diverse belangen? Wanneer gaat bijvoorbeeld woningbouw boven bedrijfsontwikkelingen. Hoe ambieert u gezondheid te bevorderen ten opzichte van bereikbaarheid etc. Die integratie is de basis om te kunnen werken met het nieuwe criterium “evenwichtige toedeling van functies aan locaties”. Die basis is nodig voor een lokale definitie van het nieuwe criterium “evenwichtige toedeling van functies aan locaties”. Dan is er een haalbare ambitie geformuleerd.
Met deze drie stappen heeft u ook impliciet bepaald wat de rol is van uw organisatie. Aangeraden wordt die discussie eerst met college en gemeenteraad te voeren. Wat wil/kan je loslaten en waar wil/moet je regie op houden? Niet alleen op het niveau van politieke wensen, maar ook op het niveau van ambtelijke uitvoerbaarheid en financiële haalbaarheid. Zo komt uw realistische veranderopgave in beeld.
Bij het begroten voor de eerste periode ná inwerkingtreding: Handreiking begrotingsthema's Omgevingswet en Wkb
Bij het inschatten van operationele en financiële effecten van beleidskeuzes in de visie en het omgevingsplan: Werkwijze Structurele Effecten
Bij het bepalen van de strategie ten aanzien van begroting en legesverordening rond de inwerkingtreding kunt u voor de meest recente informatie zoeken via de zoekfunctie van de website.
Om op de hoogte te blijven van de actualiteiten rondom Omgevingswet en Financiën: website en netwerk financiën omgevingswet
-
Heeft u naar aanleiding van deze wegwijzer een inhoudelijke vraag? Stel uw vraag via het Informatiepunt Omgevingswet
-
Voor ondersteuning bij dit onderwerp kunt u ook terecht bij jouw Regionale Implementatiecoach Omgevingswet (RIO)