Giften en andere vergoedingen kunnen buiten beschouwing worden gelaten voor bijstands-verlening, mits dit verantwoord is volgens het college. Giften tot € 1.200 per kalenderjaar worden niet als middelen beschouwd en hebben geen invloed op het recht op bijstand. Deze giften vallen ook niet onder de inlichtingenplicht, maar het college of de SVB kan wel vragen om inzicht in de ontvangen giften om te bevestigen dat ze onder de vrijlatingsgrens vallen.
Dit geldt voor zowel financiële giften als giften in natura. Als giften tijdens de uitkeringsperiode boven de € 1.200 per kalenderjaar uitkomen, moet dit gemeld worden en kan er maatwerk toegepast worden om te bepalen of de hogere gift verantwoord is. De grens van € 1.200 geldt ook wanneer de bijstand halverwege het kalenderjaar wordt toegekend. Voor bijdragen van voedselbanken geldt dat deze in het geheel niet in aanmerking worden genomen.
Hoofdlijnen
- Treedt in werking per: 1-1-2026 (fase 1)
- Was: Giften worden niet als middelen aangemerkt voor zover verantwoord met het oog op bijstandsverlening
- Wordt: Giften en besparingsbijdragen tot €1200 per kalenderjaar worden niet in aanmerking genomen. Hogere giften kunnen in individuele situaties buiten beschouwing worden gelaten.
- Wetsartikel: Artikel 31, lid 2, sub m en n en artikel 18, lid 8, Participatiewet.
- Verplichte wijziging: Ja
- Beleids- en uitvoeringsimpact: Beperkt
- Handreiking en lokale werkinstructie voor omgang met wijziging en eventueel lokaal beleid
- Communicatie-uitingen richting alle inwoners aanpassen
- Lokale verordening: Nee
- Lokaal beleid: Ja (op basis van modelbeleid)
- Fiscale impact: Nee
- Impact op toeslagen: Nee
- ICT-impact: Nee
- Bestandsonderzoek en selectie lopende gevallen nodig: Nee
- Nieuwe beschikking nodig: Nee
Waarom is deze wijziging onderdeel van de Participatiewet in Balans?
De maatregel is onderdeel van de Participatiewet in Balans om ervoor te zorgen dat er meer eenduidigheid ontstaat bij de omgang met giften en andere vergoedingen (zoals boodschappen). Zo ontstaat een helder kader voor de uitvoering en meer rechtszekerheid voor de inwoner.
Wat betekent dit voor gemeenten?
Deze maatregel heeft veel impact op gemeenten. Deze wijziging vraagt:
- Deskundigheid en vertrouwen: Gemeenten moeten ervoor zorgen dat professionals deskundig zijn en vertrouwen hebben in de inwoner.
- Heldere communicatie: Het is belangrijk om duidelijk te communiceren over wat giften zijn en ervoor te zorgen dat inwoners dit begrijpen.
- Bijhouden van giften: Gemeenten moeten inwoners informeren over het bijhouden van giften, zowel financieel als in natura.
- Beoordeling van natura giften: Gemeenten moeten richtlijnen opstellen voor het beoordelen van giften in natura, zoals boodschappen of tweedehands spullen.
- Melding bij overschrijding: Gemeenten moeten inwoners informeren dat giften boven de € 1.200 per jaar gemeld moeten worden en dat dit kan leiden tot verrekening met de bijstand.
- Gezinssituatie: Gemeenten moeten rekening houden met de gezinssituatie bij het beoordelen van giften.