Het college stelt bij de uitvoering van deze wet de identiteit van de belanghebbende vast aan de hand van een document als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder 1° tot en met 4°, van de Wet op de identificatieplicht. Dit betreft onder andere een geldig paspoort, een Nederlandse identiteitskaart, documenten op grond van de Vreemdelingenwet 2000, of een geldig EU-rijbewijs met pasfoto. Indien een aanvraag voor het recht op bijstand wordt gedaan met gebruikmaking van een elektronisch identificatiemiddel, wordt het college geacht de identiteit van de belanghebbende te hebben vastgesteld als bedoeld in de eerste zin. Per 1-1-2026 is DigID voldoende (EiDAS 1.0) per 1-11-2026 (EiDAS 2.0) zijn ook buitenlandse inlogmiddelen een verplichte mogelijkheid, conform EU-wetgeving.

Hoofdlijnen

• Treedt in werking per: 1-1-2026 (fase 1)
• Was: Identificatie alleen toegestaan met geldig paspoort en ID-kaart
• Wordt: Authenticatie mogelijk via DigiD en identificatie ook met geldig EU-rijbewijs
• Wetsartikel: Artikel 17, lid 4, Participatiewet
• Verplichte wijziging: Ja
• Beleids- en uitvoeringsimpact: beperkt
  • Handreiking en lokale werkinstructie voor omgang met wijziging
  • Communicatie-uitingen richting inwoners aanpassen
• Lokale verordening: N.v.t.
• Lokaal beleid: N.v.t.
• Fiscale impact: Geen
• Impact op toeslagen? Nee
• ICT-impact: Situationeel, beperkt
  • DigID is al mogelijk (werk.nl)
  • DigID in lokale Webformulieren toevoegen, is doorgaans al mogelijk
  • EU-rijbewijs als ID-soort en ID-nummer in ICT kunnen registreren, scannen en gecodeerd opslaan
• Bestandsonderzoek en selectie lopende gevallen nodig: Nee
• Nieuwe beschikking nodig: Nee

Waarom is deze wijziging onderdeel van de Participatiewet in Balans? 

Niet iedereen beschikt over een geldig paspoort of identiteitskaart. Het moeten aanvragen van een van die twee documenten op het moment dat een aanvraag voor bijstand wordt gedaan, jaagt de inwoner op kosten. Het kunnen identificeren met een geldig EU-rijbewijs kan dit voorkomen.

Wat betekent dit voor gemeenten?

Deze maatregel heeft weinig impact op gemeenten.                                            

• Deze wijziging vraagt een eenmalige aanpassing van de ICT-systemen.
• Nadeel van het identificeren met een rijbewijs is dat op basis daarvan niet kan worden vastgesteld of de aanvrager rechtmatig in Nederland verblijft. Dat is vereist op grond van artikel 11. Het vaststellen daarvan kan echter ondervangen worden door een check in de Basisregistratie Personen.
• Het blijft ook mogelijk voor aanvragers om de aanvraag niet digitaal in te dienen, bijvoorbeeld als men niet beschikt over DigiD, over DigiD met een lager betrouwbaarheidsniveau of als men niet beschikt over een computer of anderszins.