Waar gaat het om?

Het tijdelijk deel van het omgevingsplan bevat (naast de bruidsschat) de oude ruimtelijke instrumenten, zoals bijvoorbeeld bestemmingsplannen. Ook 3 verordeningen maken onderdeel uit van het tijdelijk deel. Het gaat om de archeologieverordening, de geurverordening en de verordening afvoer hemel- en grondwater (art. 4.6 Invoeringswet Omgevingswet). Lees verder over instrumenten die opgaan in het omgevingsplan (iplo.nl)

We attenderen u er op dat ook bepaalde specifieke informatie onderdeel uitmaakt van het tijdelijk deel, zoals bodemkwaliteitskaarten en vastgestelde veiligheidscontouren.

Tips

1. Breng uw ruimtelijke plannen op orde

Zorg u dat u een goede uitgangspositie hebt vanaf inwerkingtreding van de Omgevingswet. Voorkom bijvoorbeeld dat er (voor)ontwerpen van bestemmingsplannen of vervallen voorbereidingsbesluiten in het Omgevingsloket staan die daar niet horen. Daarvoor is belangrijk dat u de gegevenskwaliteit van uw oude ruimtelijke plannen op orde brengt. Lees meer hierover in de Handreiking ‘Data op orde’ van Geonovum.

2. Actualiseer de dossierstatus van uw bestemmingsplannen

Een bijzonder aandachtspunt is de dossierstatus van bestemmingsplannen op Ruimtelijkeplannen.nl. Een verkeerde dossierstatus kan ervoor zorgen dat bestemmingsplannen niet zichtbaar zijn in het Omgevingsloket. Voor meer informatie en wat u moet doen, zie het bericht Zijn uw bestemmingsplannen zichtbaar in het Omgevingsloket?

3. Pas uw hemelwaterverordening aan

De modelverordening Afvoer hemel- en grondwater omvat 6 artikelen. Hiervan kunnen slechts 2 artikelen overblijven als onderdeel van het tijdelijk omgevingsplan. De VNG heeft geadviseerd om de andere 4 artikelen te laten vervallen vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Aanpassing ná inwerkingtreding kan uitsluitend door aanpassing van het omgevingsplan. Het niet tijdig aanpassen leidt onder meer tot rechtsonzekerheid voor de burger. Heeft u de verordening niet vóór inwerkingtreding aangepast, dan adviseren we om niet te lang te wachten met het aanpassen van het omgevingsplan op dit punt. 

• Aanpassen hemelwaterverordening vóór start Omgevingswet (nieuwsbericht 27 juli 2023)
• Handreiking Verordening afvoer hemel- en grondwater en omgevingsplan (pdf, 413 kB)

Waar gaat het om?

Onder de Omgevingswet is een set regels van het rijk verhuisd naar gemeenten en waterschappen. Dit heet ook wel de 'bruidsschat' of de ‘omgevingsplanregels van rijkswege’. Het rijk heeft er met het Invoeringsbesluit voor gezorgd dat de regels voor gemeenten automatisch in het tijdelijk deel van het omgevingsplan zijn opgenomen.

Iedere gemeente heeft bij inwerkingtreding de bruidsschat in de landelijke voorziening van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dit zijn de hoofdstukken 1 en 22 van het tijdelijk omgevingsplan. Lees meer over de bruidsschat (iplo.nl)

Naast de bruidsschat is er de Vangnetregeling Omgevingswet die eind 2023 is gepubliceerd. Deze bevat onder meer enkele aanvullingen op de bruidsschat. Lees meer over de Vangnetregeling

Tips

1. Weet wat u heeft

Oriënteer u goed op de inhoud van de bruidsschat, zodat u weet wat u heeft gekregen en wat dit voor u betekent. Weet bijvoorbeeld dat naast de juridische regels de bruidsschat een functionele structuur en toepasbare regels bevat. De functionele structuur is belangrijk voor het instellen van de behandeldiensten en het maken en wijzigen van toepasbare regels. 

Lees meer:

• OPA-vergunningplichten in het omgevingsplan van rechtswege
• Bruidsschat in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (iplo.nl)
• Functionele structuur (iplo.nl)

2. Bereid veranderingen op de bruidsschat voor en test ze

Op de website van IPLO vindt u een overzicht van alle aandachtspunten bij de bruidsschat. Het gaat om aandachtspunten bij de juridische regels en bij de toepasbare regels. U moet hier kennis van nemen en bepalen welke acties in uw situatie nodig zijn. Vanaf juli 2023 is de bruidsschat beschikbaar in de productieomgeving van het DSO en kunt u uw veranderingen en aanvullingen aan de toepasbare regels daadwerkelijk doorvoeren. De juridische regels kunt u wijzigen met een wijzigingsbesluit vanaf het moment van inwerkingtreding van de Omgevingswet.

3. Laad de bruidsschat in de plansoftware en toepasbare-regelsoftware

U laadt het plandeel van de bruidsschat in uw plansoftware als vertrekpunt voor omgevingsplanwijzigingen. Zonder bruidsschat vertrekt u vanuit een onjuiste situatie. Immers, als u in een wijzigingsbesluit afwijkt van de bruidsschat zonder de regels uit de bruidsschat aan te passen of voorrangsregels op te nemen, kan dit - naar verwachting - gevolgen hebben bij de beoordeling van de rechtmatigheid van het besluit in beroepsprocedures. De regels uit het omgevingsplan zijn dan namelijk niet consistent. 

U laadt toepasbare regels van de bruidsschat in uw toepasbareregel-software op het moment dat u deze wilt wijzigen. Het is niet nodig om in één keer alle toepasbare regels van de bruidsschat in te lezen.

Lees meer:

• Downloaden bruidsschat voor eigen systemen (iplo.nl)
• De systematiek van het werken vanuit de bruidsschat in het toepassingsprofiel Omgevingsplan (TPOD Omgevingsplan)

4. Doorloop de ‘Checklist bruidsschat in de productieomgeving’

In juli 2023 zijn de juridische en toepasbare regels van de bruidsschat beschikbaar gekomen op de productieomgeving van het DSO. De VNG heeft de ‘Checklist bruidsschat in de productieomgeving’ opgesteld met acties die gemeenten vanaf dit moment kunnen uitvoeren. We adviseren om de checklist te doorlopen en de benodigde acties uit de voeren. Ga naar de checklist bruidsschat

5. Tijdelijke oplossing voor omgaan met Vangnetregeling

U moet de aanvullingen van de Vangnetregeling op de bruidsschat voor 2032 verwerken in uw omgevingsplan. Gaat u hier voorlopig nog niet mee aan de slag? Dan raden we als tijdelijke oplossing aan om de aanvullingen ongewijzigd toe te voegen aan hoofdstuk 22 van het omgevingsplan bij de artikelen waar de Vangnetregeling op aangrijpt. Lees meer over het verwerken van de Vangnetregeling in het omgevingsplan

1. Zorg dat u het tijdelijk deel van het omgevingsplan als een set beschikbaar heeft en stelt

Het is belangrijk dat u vanaf inwerkingtreding op ieder moment zicht hebt op de omvang en inhoud van het tijdelijk deel. In de transitieperiode moet u stapsgewijs het tijdelijk deel verwerken in het nieuwe deel. Hierdoor zal het tijdelijk deel steeds kleiner worden en het nieuwe deel steeds groter. Dit verwerken luistert heel nauw. Een goed beeld van wat (nog) onderdeel uitmaakt van het tijdelijk deel (en wat niet meer) is essentieel.

U kunt bijvoorbeeld reeds verwerkte teksten uit bestemmingsplannen doorhalen in een eigen werkset en daar aantekeningen bij maken: wanneer, hoe en waar deze regels zijn verwerkt in het nieuwe deel. Dit helpt om visueel inzicht te krijgen welke artikelen uit het tijdelijk deel niet meer van toepassing zijn. Uiteraard moet dit overeenkomen met de in het nieuwe deel opgenomen (voorrangs)regels die hiervoor een juridische basis bieden.