Voor de transitieperiode is het aan te raden om – zo goed als mogelijk – een vertaling te maken van de op deze webpagina’s besproken onderwerpen en de daarachterliggende werkzaamheden naar de benodigde middelen en werkuren. Belangrijk is om telkens uzelf de vraag de stellen: zijn gemaakte keuzes in termen van tijd en middelen uitvoerbaar voor de korte en lange termijn? Denk hierbij ook aan de structurele beheerinspanningen die samenhangen met gekozen ambitie en de beoogde structuur van het omgevingsplan. De gemeente Oldenzaal laat een voorbeeld zien.

Middelen- en sourcingstrategie

De gemeente moet ook nadenken over een middelen- en sourcingstrategie.  Wie gaan met welke expertise en in welke omvang deze werkzaamheden uitvoeren? Maak met een planning inzichtelijk of de te verrichten hoeveelheid werk in relatie staat tot de transitietermijn van 2024 – 2032 en de beschikbare middelen en capaciteit. De planning moet voldoende concreet zijn om waardevol te zijn voor de organisatie. Tegelijk is belangrijk dat de planning rekening houdt met onzekerheden. Zie voorbeeld transitieplan van de gemeente Geertruidenberg.

Het ontwikkelen van een omgevingsplan is veel werk. De gemeente moet naast beschikbare en aanwezige capaciteit voldoende financiële middelen op de begroting reserveren voor het ontwikkelen van het omgevingsplan. Denk aan kosten voor:

• inhuur van tijdelijk extra capaciteit. In het verlengde hiervan moet u, meer dan nu, rekening houden met aanbestedingsregels vanwege de omvang van de hiermee samenhangende kosten.
• onderzoeksopdrachten voor onderbouwing van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
• beheer en onderhoud van het omgevingsplan (technisch en inhoudelijk)
• het DSO, zoals licenties van plansoftware

Het proces om te komen tot een wijzigingsbesluit moet operationeel zijn en zo zijn ingericht dat het recht doet aan de keuzes uit het transitieplan. Omdat het wijzigingsproces naar verwachting veel doorlopen wordt, is het van belang dat dit proces effectief en efficiënt is ingericht. Voldoende robuust om ondersteunend te zijn aan de transitie-opgave. Het transitieplan levert belangrijke input voor het opstellen en uitvoeren van de processen. U kunt hiervoor gebruikmaken van het Stappenplan wijzigen omgevingsplan.

Gemeenten voeren werkzaamheden die verband houden met het omgevingsplan niet alleen uit, maar werken op allerlei niveaus samen met partijen. Denk aan softwareleveranciers, adviesbureaus, projectontwikkelaars, burgers, belangenorganisaties en mede-overheden, zoals waterschappen, provincie en departementen.

Het is van belang dat u een goede regie houdt op die samenwerking (stakeholdermanagement). Een transitieplan kan een basis bieden om uitgangspunten en principes over deze samenwerking vast te leggen. Dit vergt natuurlijk wel afstemming. Voorgesteld kan worden dat in eerste versies vooral belangrijke stakeholders worden geïdentificeerd en dat uitgangspunten en afspraken later volgen. Zie ook het Stappenplan wijzigen omgevingsplan.

De transitie van het omgevingsplan van rechtswege naar een nieuw integraal omgevingsplan is voor iedereen nieuw. Daarom is het belangrijk om een transitieplan op te stellen. Daarbij is het minstens zo belangrijk om evaluatiemomenten te plannen om de werkelijke status en situatie te vergelijken met het transitieplan.

Uit de evaluaties blijkt of de gemeente nog op het beoogde pad ligt, of de planning gehaald wordt en of de middelen toereikend zijn. Door na te denken over alternatieve situaties zal de gemeente wendbaarder zijn gedurende de transitieperiode. Een gemeente kan bijvoorbeeld nadenken over de mogelijkheid om de structuur van het omgevingsplan aan te passen. Is dit mogelijk, wat zijn de kosten en wat doet dat met de dienstverlening? Vragen waar u beter in de beginfase en gedurende het traject actief over kunt nadenken dan er aan het einde mee geconfronteerd te worden.