De Vangnetregeling Omgevingswet (Stcrt. 2023, 32876) is een regeling van de minister van BZK die de Omgevingswet op een aantal punten aanvult. Het betreft onder andere aanvullingen voor de regels van de bruidsschat in het omgevingsplan. De regels gelden van rechtswege. Lees meer over de Vangnetregeling bij IPLO

De Vangnetregeling geldt naast de bruidsschat en wijzigt de bruidsschat niet. De regels in de Vangnetregeling zijn geen onderdeel van het omgevingsplan en zijn ook niet zichtbaar in het onderdeel Regels op de kaart van het Omgevingsloket. 

Op deze pagina leest u hoe u met de aanvullingen op de bruidsschat kunt omgaan. De overige onderdelen van de Vangnetregeling komen hier niet aan bod. 

In de Vangnetregeling zijn in hoofdstuk 2 aanvullingen op hoofdstuk 22 van de Omgevingswet opgenomen. Het gaat om onderstaande 4 aanvullingen op de bruidsschat voor het omgevingsplan. 

1. Overgangsrecht voor voorbereidingsbescherming ruimtelijke bouwactiviteit

Artikel 2.2 (aanvulling bruidsschatartikel 22.33 – specifieke beoordelingsregel aanvraag binnenplanse omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit bouwwerken bij ruimtelijk plan in procedure)

De aanvullende bepalingen regelen dat zo’n vergunning ook moet worden geweigerd als sprake is van een nog onder oud recht lopende procedure van een bestemmingsplan of inpassingsplan op grond van de voormalige Wet ruimtelijke ordening. De vergunning kan worden verleend als de activiteit in overeenstemming is met het in voorbereiding zijnde bestemmingsplan. Hiermee wordt het regime van voorbereidingsbescherming, zoals dat bestond onder artikel 3.3 van de voormalige Wabo, voortgezet met de mogelijkheid de vergunning te weigeren. Hiermee wordt voorkomen dat voorbereidingsbescherming verloren zou gaan en onbedoeld vergunning zou moeten worden verleend voor ontwikkelingen die met het oog op de in voorbereiding zijnde nieuwe regeling ongewenst zijn. Hier is sprake van een ontbrekend overgangsrecht, wat in specifieke situaties onredelijk is. 

2. Bouwwerken in de buurt van opslagtanks

Artikel 2.3 (aanvulling bruidsschatartikel 22.39 – activiteit niet van rechtswege in overeenstemming met tijdelijke deel omgevingsplan)

Deze bepaling zorgt ervoor dat het bouwen, in stand houden of gebruiken van bepaalde bouwwerken niet meer automatisch is toegestaan binnen een bepaalde afstand vanaf opslagtanks waarin organische oplosmiddelen worden opgeslagen. Strikte toepassing van de bepaling uit de bruidsschat zou in specifieke situaties ernstige nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving kunnen veroorzaken. 

3. Geluid van hoogspanningsverbindingen

Artikel 2.4 (aanvulling bruidsschatartikel 22.55 – geluidsregels niet van toepassing op hoogspanningsverbindingen)

Deze bepaling zorgt ervoor dat de geluidsregels niet van toepassing zijn op bovengrondse hoogspanningsverbindingen. In een dergelijke uitzondering was nog niet voorzien, hoewel voor deze activiteit onder oud recht geen geluidsregels golden. Zonder het toevoegen van deze uitzondering zouden deze hoogspanningsverbindingen in een aantal gevallen niet voldoen aan deze geluidsregels. Hoewel er in dergelijke gevallen uitzicht zou zijn op legalisatie door het verlenen van een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit, is dit onredelijk belastend voor de beheerder en de betrokken gemeenten.

4. Overgangsrecht voor voorbereidingsbescherming uitvoeren van een werk, niet zijnde bouwwerk, of werkzaamheid, bij ruimtelijk plan in procedure 

Artikel 2.5 (aanvulling bruidsschatartikel 22.278 – specifieke beoordelingsregel omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit uitvoeren van een werk, niet zijnde bouwwerk, of werkzaamheid, bij ruimtelijk plan in procedure)

 De aanvullende bepalingen regelen dat zo’n vergunning ook moet worden geweigerd als sprake is van een nog onder oud recht lopende procedure van een bestemmingsplan of inpassingsplan op grond van de voormalige Wet ruimtelijke ordening. De vergunning kan worden verleend als de activiteit in overeenstemming is met het in voorbereiding zijnde bestemmingsplan. Hiermee wordt het regime van voorbereidingsbescherming, zoals dat bestond onder artikel 3.3 van de voormalige Wabo, voortgezet met de mogelijkheid de vergunning te weigeren. Hiermee wordt voorkomen dat voorbereidingsbescherming verloren zou gaan en onbedoeld vergunning zou moeten worden verleend voor ontwikkelingen die met het oog op de in voorbereiding zijnde nieuwe regeling ongewenst zijn. Hier is sprake van een ontbrekend overgangsrecht, wat in specifieke situaties onredelijk is. 

Verwerken in omgevingsplan

U moet de aanvullingen van de Vangnetregeling op de bruidsschat verwerken in uw omgevingsplan. U moet dit doen zodra u de regels van de bruidsschat waarop de aanvullingen betrekking hebben laat opgaan in het nieuwe deel van het omgevingsplan. Het is niet noodzakelijk om dit meteen te doen. De aanvullingen gelden immers van rechtswege. 

Voor het verwerken van de aanvullingen van de Vangnetregeling gelden dezelfde mogelijkheden als voor de bruidsschatregels: wijzigen, handhaven of laten vervallen van de regel (zie De bruidsschat, onderdeel Hoe zorgt een gemeente dat de bruidsschat opgaat in het omgevingsplan).

Let op:

• Ook als u bruidsschatregels waar de Vangnetregeling niet op aangrijpt op laat gaan in het nieuwe deel van het omgevingsplan moet u rekening houden met de aanvullingen. Een gewijzigde artikelnummering kan tot gevolg hebben dat de Vangnetregeling niet meer aangrijpt. 
• Heeft u al eerder bruidsschatregels vervangen of verplaatst? Controleer dan of de aanvullingen van de Vangnetregeling nog steeds aangrijpen. Grijpen ze niet meer aan doordat de artikelnummering in hoofdstuk 22 is gewijzigd? Zorg dan met een omgevingsplanwijziging dat ze weer aangrijpen.

Tijdelijke oplossing

Gaat u voorlopig de bruidsschatregels waar de Vangnetregeling op aangrijpt nog niet verwerken in het nieuwe deel van het omgevingsplan? Dan adviseren we u om de aanvullingen ongewijzigd toe te voegen aan hoofdstuk 22 van het omgevingsplan bij de artikelen waar de Vangnetregeling op aangrijpt. Dit heeft 2 voordelen:

• De aanvullingen worden integraal onderdeel van uw omgevingsplan en worden zichtbaar in het onderdeel Regels op de kaart van het Omgevingsloket. 
• U kunt de aanvullingen niet vergeten als u op een later moment de aangevulde bruidsschatregels gaat verwerken in het nieuwe deel.

Wijziging van omgevingsplan

Zowel het verwerken in het nieuwe deel als het ongewijzigd toevoegen aan hoofdstuk 22 is een wijziging van het omgevingsplan. Het moet voldoen aan de instructieregels van hoofdstuk 5 van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) en de andere regels van de Omgevingswet over het opstellen en beschikbaar stellen van omgevingsplanwijzigingen. U moet dus ook de procedure voor een planwijziging doorlopen. 

Het ministerie van BZK geeft aan dat de aanvullingen van de Vangnetregeling op de bruidsschat in overeenstemming zijn met de instructieregels van het Bkl.