Saskia de Rover, programmamanager Omgevingswet in de gemeente Alkmaar

Het financieel dialoogmodel is een essentieel hulpmiddel voor elk gemeentelijk programma Omgevingswet. Je kunt er niet buiten. Het is een fijn, duidelijk en robuust model. Je kunt er lekker mee werken. De VNG lanceerde het in 2017 om gemeenten te ondersteunen. Want, hoe begin je in je gemeente aan de invoering van een wet?  We hebben het in Nederland immers nog nooit gedaan, de Omgevingswet invoeren. Een spannende opgave.

Als programmamanager kijk, denk en plan je vooruit. Al een jaar eerder ben je bezig met het financieren van je plannen, waarbij je rekening houdt met de planning & control cyclus. Om op 1 januari 2021 klaar te zijn voor de Omgevingswet, moeten al in 2019 de middelen zijn geregeld voor het cruciale uitvoeringsjaar 2020.

Hoe hebben we dat in Alkmaar aangepakt? Onze interne financiële adviseur gaf in het projectteam invoering Omgevingswet een presentatie over het financieel dialoogmodel. Plenair hebben we de vragen uit het model doorgenomen. Vervolgens bracht elke projectleider voor zijn eigen project de financiële behoefte in beeld. Daarna zijn we weer bij elkaar gekomen om alles samen te brengen in een overzicht, en ook om de informatie te delen. Zo maakten we praktische afspraken, bijvoorbeeld over het onderbrengen van kostenposten.  Ook inspireerden we elkaar met onze verschillende manieren van kijken; iedereen brengt eigen kennis en kunde mee. Dat blijkt heel goed te werken.

Dankzij het gezamenlijk invullen en discussiëren over de vragen in het model hebben we in Alkmaar meer grip gekregen op wat er in financiële zin komt kijken bij de voorbereiding op de Omgevingswet, en op wat daarna komt. Het model is niet bedoeld ter vervanging van je eigen ramingen, het is juist raadzaam het naast je eigen ramingen te leggen.

Dialoog is het sleutelwoord, daar zit de meerwaarde van het model. We gingen als team van inhoudelijke en financiële mensen met elkaar het gesprek aan over: wat is er nodig voor de invoering van de wet, wat kost dat, kunnen we initiatieven combineren en wie is opdrachtgever of eigenaar? Kortom, naar aanleiding van de 27 vragen uit het model komt veel meer aan bod. Het model invullen is niet zo moeilijk en het zet je met je team en anderen in de organisatie aan het denken. Het is de start voor ‘gewoon doen’. Dat geeft energie en inspiratie. Dan blijken 'saaie getallen' ineens helemaal niet zo saai te zijn. Het worden, bij wijze van spreken, je vrienden op weg naar een mooi, werkbaar programma met een duidelijk financieel plan en planning. Mijn advies is dan ook: gebruik het model, zoek in de organisatie elkaar op: financials, programmamanager en projectleiders. Zoek eventueel een buddy gemeente die je op weg helpt en ga aan de slag. Ik bied aan de buddy te worden van de éérste  gemeente die naar aanleiding van deze column geïnspireerd aan de slag gaat. Ben jij dat?