In deze processtap bepaalt u het doel, de scope en de impact van de wijziging en formuleert u de opdracht tot het wijzigen van het omgevingsplan. Tot slot vindt de accordering van de opdracht plaats. Deze stap is ook een goed moment om te bepalen of en zo ja wanneer de gemeente een voorbereidingsbesluit wil nemen.
Intake verzoek
U boekt het verzoek tot wijziging van het omgevingsplan in en wijst dit toe aan de behandelende medewerkers. Zij voeren eerst een snelle scan uit of zij voldoende informatie hebben om tot een inhoudelijke beoordeling over te kunnen gaan. Ook gaan zij na of er op voorhand zwaarwegende bezwaren zijn om medewerking te verlenen aan dit verzoek. Indien nodig vindt afstemming en/of terugkoppeling met de initiatiefnemer plaats.
Als de uitkomst van de snelle scan positief is, voeren de medewerkers vervolgens een analyse uit om de omvang (scope) en impact van de wijziging te bepalen. Daarbij gaat het in de eerste plaats om het effect op de evenwichtige toedeling van functies aan locaties en een eventuele MER-plicht. Maar ook om andere aspecten, zoals de relatie met de omgevingsvisie, dienstverlening, handhaafbaarheid en uitvoerbaarheid.
Voordat een (formeel) verzoek tot wijziging van het omgevingsplan wordt ingediend is er gewoonlijk al veel overleg geweest. In dit proces is besproken of een wijziging van het omgevingsplan nodig en/of wenselijk is en zijn de juiste medewerkers al betrokken.
Formuleren opdracht
Op basis van de intake van het verzoek formuleert u een concept-opdracht en zendt deze ter goedkeuring naar het college van B en W. In de opdracht staan onder meer:
- doelstelling
- beknopte toelichting over de wenselijkheid van de ontwikkeling, de relatie met de omgevingsvisie, enzovoorts
- afbakening en typering van het gebied (scope)
- beoogde wijze van regelen in het omgevingsplan. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van TAM-IMRO en toevoegen van nieuwe regels of uitbreiden van bestaande werkingsgebieden.
- eventuele noodzaak voor voorbereidingsbescherming (zie onder)
- eventuele MER-plicht. De wetgever heeft de procedures voor de milieueffectrapportage (mer) en mer-beoordeling ingepast in de besluitvormingsprocedure. Een plan-mer kent verplichte stappen en facultatieve stappen. Daarnaast gelden voor sommige plannen en programma's procedurestappen waarop de plan-mer kan aansluiten. Het is zaak om snel duidelijkheid te hebben of bij een voorgenomen wijziging van het omgevingsplan een mer benodigd is, zodat dit meegenomen kan worden in de planning en begroting van de opdracht. Lees meer over de milieueffectrapportage (iplo.nl)
- te betrekken personen/organisaties (stakeholderanalyse)
- planning
- begroting
Waar nodig wint u voor het formuleren van de opdracht aanvullend advies in. Partijen die u kunt betrekken:
- ketenpartners en/of andere deskundigen
- (als de opdracht voortkomt uit een verzoek van een derde) de externe initiatiefnemer
- het (stedenbouwkundig) adviesbureau dat het wijzigingsbesluit gaat voorbereiden
- de toezichthoudende afdeling van de gemeente
Advies kan gaan over de reikwijdte, de wijze van verwerken in het omgevingsplan, kosten, te betrekken personen en organisaties, enzovoorts.
Accorderen opdracht
Het college ontvangt de concept opdrachtformulering en accordeert deze (definitieve opdracht).
Afhankelijk van de situatie en afspraken binnen de gemeente, kan het college besluiten om de opdracht als raadsvoorstel te agenderen bij de gemeenteraad. Dit kan eventueel gelijktijdig met een voorbereidingsbesluit (zie onder). De bevoegdheid tot vaststellen (en wijzigen) van het omgevingsplan ligt in beginsel bij de raad, maar die kan deze bevoegdheid op onderdelen delegeren naar het college. Voor grote en beleidsgevoelige wijzigingen in het omgevingsplan zal de raad meestal zelf willen besluiten. Voor kleinere en 'postzegel'-aanpassingen prevaleert snelheid en is de goedkeuring van het college vaak afdoende.
Vaststellen opdracht door de gemeenteraad
Deze activiteit is alleen van toepassing als de gemeenteraad de opdracht vaststelt.
De gemeenteraad ontvangt het raadsvoorstel om opdracht te geven voor het wijzigen van een omgevingsplan. De raad gaat hierover in debat met het college en eventuele insprekers en stelt de opdracht vast.
Voorbereidingsbesluit vaststellen
De gemeenteraad kan een voorbereidingsbesluit vaststellen voor het opnemen van ‘voorbeschermingsregels’ in het omgevingsplan. Met deze voorbeschermingsregels kan de gemeente een gebied beschermen tegen ongewenste ontwikkelingen tijdens de periode dat de wijzigingsprocedure van het omgevingsplan loopt.
Een voorbeeld is de situatie waarin de gemeente een bestaand agrarisch gebied wil omvormen tot woongebied. De voorbeschermingsregels kunnen dan verbieden om in dit agrarisch gebied nieuwe agrarische gebouwen te bouwen, zoals een schuur.
De raad kan zelf het moment bepalen waarop zij het voorbereidingsbesluit wil nemen. Gelet op het doel en de beperkte geldigheidsduur van voorbereidingsbescherming, is dit een strategische keuze. Zeker bij ingrijpende wijzigingen. Een van de mogelijkheden is om het voorbereidingsbesluit te nemen gelijktijdig met het vaststellen van de opdracht door de gemeenteraad.
Onderstaande randvoorwaarden zijn algemene randvoorwaarden voor het kunnen nemen van wijzigingsbesluiten. Omdat ze in het bijzonder van belang zijn rond het vaststellen van de opdracht, behandelen we ze (ook) hier.
Technische standaard voorbereidingsbesluit
Neemt de gemeente voor deze omgevingsplanwijziging een voorbereidingsbesluit? Dan is het noodzakelijk dat u dit besluit succesvol kunt aanbieden aan de LVBB. U moet dit doen met uw plansoftware, in STOP-formaat en conform de TPOD voorbereidingsbesluit.
Als dit voor uw gemeente nog niet mogelijk is, kunt u het voorbereidingsbesluit nemen en bekendmaken met behulp van de tijdelijke alternatieve maatregel TAM-IMRO. Dit gaat dan buiten de STOP-standaard en de LVBB om.
Voorbereidingsbesluit niet combineren met andere wijzigingen
De gemeenteraad kan het wijzigen van het omgevingsplan door het toevoegen van voorbeschermingsregels niet combineren met andere wijzigingen van het omgevingsplan. De reden hiervoor is het verschil in voorbereidingsprocedure én de verschillende toepasselijke Toepassingsprofielen voor Omgevingsdocumenten (TPOD). Voorbeschermingsregels moet u dus in een apart besluit opnemen.
Afspraken met adviesbureau
Maakt u voor deze opdracht gebruik van de inzet van een adviesbureau? Dan is het belangrijk dat u in ieder geval afspraken maakt over de volgende zaken:
- De te gebruiken plansoftware. De gegenereerde content uit de software van bureau en gemeente moeten voldoende compatible zijn.
- De structuur van het omgevingsplan. Dit gaat over de door de gemeente gewenste opbouw en functionele structuur van het omgevingsplan.
- De wijze van formuleren van regels, annoteren en opstellen van toepasbare regels. Dit moet aansluiten bij de gemeentelijke uitgangspunten.