VNG Magazine nummer 10, 27 juni 2025
Tekst: VNG
Onze inwoners verdienen beter!
Sinds de val van het kabinet dreigt stilstand voor Nederland. Juist in een tijd van geopolitieke onrust willen gemeenten bijdragen aan oplossingen. Zo brengen we het land weer in beweging en geven we daarmee een hoopgevend perspectief, stelt de VNG. De inzet richting de Tweede Kamerverkiezingen: ‘Onze inwoners verdienen beter!’
Op de ALV stemden de gemeenten met ruim 99% in met de resolutie Onze inwoners verdienen beter!. De VNG maakt met de resolutie de politieke partijen duidelijk op welke punten gemeenten het nodig achten om oplossingen met perspectief te bieden.
Stap naar voren
Geheel in lijn met de Verenigingsstrategie 2030 nemen we als gemeenten onze verantwoordelijkheid en zetten we een stap naar voren. We bouwen voort op eerdere resoluties met onze inzet voor de vorige verkiezingen en formatie en nemen de actuele stand van de Voorjaarsnota daarin mee. Ook pleiten we bewust voor een blik verder dan de komende zittingsperiode. We laten ons daarbij onder andere inspireren door het Toekomstbeeld Nederland 2040 en het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050.
De resolutie benoemt als onderwerpen waarop gemeenten kunnen bijdragen aan oplossingen met perspectief: bestaanszekerheid, migratie, wonen en stikstof, energie en klimaat, zorg en jeugdzorg, weerbaarheid en digitale veiligheid en tot slot de kwaliteit van het openbaar bestuur.
Randvoorwaarde
Gemeenten kunnen en willen met deze oplossingen daadkrachtig en voortvarend aan de slag door het initiatief te nemen voor onze inwoners en samen te werken met andere partijen. Dat kan alleen met voldoende financiële slagkracht. Het VNG-bestuur blijft zich onverminderd inspannen voor de randvoorwaarde om te kunnen investeren in het publieke domein: voldoende structurele middelen in het gemeentefonds. Hierbij is het cruciaal dat er een afspraak komt met het nieuwe kabinet om de balans tussen taken en middelen van gemeenten zo veel als mogelijk te herstellen en te borgen.
Common Ground
De ALV heeft ingestemd met de Realisatiekoers Common Ground. Het doel is dat resultaten van koplopers in digitale dienstverlening goed en snel beschikbaar komen voor alle gemeenten, zodat iedereen kan profiteren van betere dienstverlening, betere bescherming van gegevens en meer regie voor de burger.
De Realisatiekoers Common Ground is het eerste collectiveringsvoorstel dat volgt uit de resolutie ‘Als één sterke bestuurslaag regie op de digitale samenleving’. Het voorstel introduceert een vorm van samenwerking waarin gemeenten hun opdrachtgeverschap professionaliseren en gezamenlijk de regie nemen over het ontwikkelen en delen van digitale voorzieningen. Gemeenten starten met het domein van digitale dienstverlening en pakken daarna de rest domeinsgewijs op.
Gemeenten zullen niet zelf ontwikkelen, maar als collectief opdrachtgever en eigenaar optreden en sturing geven aan marktpartijen. Door gezamenlijk kaders te stellen, standaardisatie af te dwingen en afspraken te maken over beheer, versterken gemeenten hun grip op de gemeentelijke digitalisering en op gemeentelijke data.
Risicobeheerfonds
Burgemeester Roel Wever van Heerlen gaf tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VNG het startschot voor het Risicobeheerfonds. Hij tekende de eerste startverklaring: het officiële begin van het werven van gemeenten. Bij een draagvlak van 30 procent van het totaalaantal inwoners kan het Risicobeheerfonds beginnen.
Het Risicobeheerfonds past in een sterker collectief van gemeenten. Het fonds dekt de risico’s van gemeentelijke gebouwen en geeft meer grip op risico’s. De opbrengsten zijn onder meer structureel lagere kosten, realtime inzicht in risicoscores en actief schades en kosten verlagen. Om de start van het Risicobeheerfonds te kunnen voorbereiden, vraagt de VNG gemeenten een startverklaring te tekenen. Dit betekent een bestuurlijke intentie om toetreden tot het Risicobeheerfonds te onderzoeken, zonder verplichtend karakter.
Het Risicobeheerfonds begint te verzekeren vanaf 1 januari 2027.