VTH Netwerkbijeenkomsten

Naast de actualiteitensessies verstuurt VTH met regelmaat actualiteitenmails, bijvoorbeeld over wijzigingen in het Omgevingsloket of over veelgestelde vragen die naar boven zijn gekomen. Dit was de mail van 22 april. Op 28 mei zijn er waar mogelijk updates gegeven. 

Resultaten Demand voor komend kwartaal Omgevingsloket tbv VTH

Afgelopen actualiteitensessie (5 april) hebben we de deelnemers meegenomen in de onderdelen die komende maanden worden ontwikkeld in het DSO-loket o.a. op voorstel van de VNG. Dit zijn de volgende functionaliteiten:

Omgevingsloket
Verken uw idee
Initiatiefnemers kunnen met de toepassing ‘verken uw idee’ op een eenvoudige manier een idee/initiatief kenbaar maken bij een Bevoegd Gezag. Dit wordt als nieuwe functionaliteit geïntroduceerd in het Omgevingsloket. Gemeenten kunnen zelf kiezen of ze deze functionaliteit aan zetten. (fase: bouw Q2 & Q3)



Herontwerp algemene set contactgegevens
Het aanleveren van contactgegevens is op dit moment voor een deel van de initiatiefnemers niet duidelijk en ook in de verwerking van de gegevens door gemeenten ontstaan er onduidelijke situaties. (fase: ontwerp Q2)

Aandachtspunten bij deze ontwikkeling: het verplichtstellen van email en telefoonnummer blijkt na overleg met BZK juridisch niet mogelijk.

Aanvullen conceptverzoek 
In 2016/2017 is in overleg met het georganiseerd bedrijfsleven afgesproken dat het aanvullen van een ‘conceptverzoek’ niet mogelijk is. Gemeenten en omgevingsdiensten vragen het aanvullen van een ‘conceptverzoek’ toch mogelijk te maken. Vooral omdat initiatiefnemers regelmatig zoeken of ondersteuning vragen om te komen tot een volledige aanvraag. (fase: analyse, ontwerp Q2)

Aandachtspunten bij deze ontwikkeling: nog in afwachting van overleg (door BLM bedrijfsleven en BLM gemeenten) met bedrijfsleven.

• Doelgroep/thema’s pagina

Prototype Check “in en om het huis”. Vanuit werkgroep gebruiksvriendelijkheid start traject voor prototype aangepaste check. (status: analyse, ontwerp Q2)

Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF)
• Actieverzoeken binnen samenwerking kunnen inzien

Bij gebruik van samenwerking met meer dan 2 partners alle actieverzoeken van partners binnen samenwerking kunnen inzien. (fase: bouw Q2) 

Toezicht & Handhaving 



Voor het gebruik van de SWF voor toezicht en handhaving zijn enkele functionele aanpassingen nodig. Daarnaast is ook een wijziging van het Omgevingsbesluit nodig. Gemeenten, omgevingsdiensten en leveranciers vragen al sinds geruime tijd voor deze uitbreiding.

Parlementair traject loopt op dit moment achter op het technisch opleveren. Met BZK wordt bezien hoe dit parlementair versneld kan worden. (fase: bouw Q2 & Q3)

SWF Uitbreiding statussen

De status informatie in samenwerkingen wordt uitgebreid. Op dit moment is binnen een samenwerking bijvoorbeeld niet duidelijk of een samenwerkingsverzoek in behandeling is of is geweigerd. (fase: bouw Q2 & Q3)

Toepasbare Regels
Hergebruik van vragen tussen bestuurslagen

Initiatiefnemers moeten bij aanvragen of bij de Vergunningcheck regelmatig dezelfde vragen per bestuurslaag beantwoorden. Ten behoeve van het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid start er een pilot met TR-leveranciers waarin het hergebruik van vragen tussen bestuurslagen wordt beproefd. (fase: ontwerp, test/pilot Q2)

Voorkomen verdwijnende antwoorden bij tussentijds gewijzigde STTR 

Als een initiatiefnemer bij een verzoek een aanvraag nog niet indient maar wel bewaart in zijn ‘MijnOmgevingsloket’, en vervolgens een bevoegd gezag tussentijds vragen in STTR aanpast, dan dient een initiatiefnemer de vragen voor de betreffende activiteit opnieuw te beantwoorden. Er wordt gezocht naar een oplossing om dit scenario te voorkomen. Met de softwareleveranciers zal het een en ander nog afgestemd moeten worden. (fase: analyse, bouw Q2 & Q3)

Wilt u deze ontwikkelingen actief volgen, meld u dan aan voor de sprint reviews (tweewekelijks) voor de laatste stand van zaken. Aanmelden kan per mail bij danilo.jeletich@kadaster.nl ovv sprint review.
 
 


Toelichting op release van 17 april

In de afgelopen release zijn onder andere de volgende zaken geïmplementeerd:

• Vergunningcheck en Maatregelen op maat: ingevoerde gegevens kunnen worden opgeslagen

• In Mijn Omgevingsloket is nu een knop ‘Vergunningcheck en maatregelen’ aanwezig om de opgeslagen gegevens uit de vergunningcheck en maatregelen op maat terug te vinden en verder te bewerken.

• Ketenpartners toevoegen in de SWF is verduidelijkt.

Versie 1 (V1) van 5 API's is uitgefaseerd. Een volledig overzicht van de laatste releases vindt u op de website van het IPLO.
 


Bruidsschat en acties vanuit gemeenten

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn een aantal juridische regels op rijksniveau vervallen. Deze regels zijn verhuisd naar het tijdelijk deel van het gemeentelijke omgevingsplan: de bruidsschat. Er is een bruidsschat voor gemeenten en een bruidsschat voor waterschappen. Het Serviceteam Rijk en de VNG hebben afspraken gemaakt over het beheer van de toepasbare regels van de bruidsschat voor het omgevingsplan, en samengevoegd in de de notitie 'Afspraken beheer toepasbare regels bruidsschat en toegevoegde Bbl-checks'. In deze notitie staat ‘bruidsschat’ steeds voor de bruidsschat voor gemeenten.



De bruidsschat bevat naast juridische ook toepasbare regels, zodat gemeenten vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet beschikken over vergunningchecks, indieningsformulieren en maatregelen op maat - gebaseerd op de bruidsschatregels. De bruidsschat is inclusief deze toepasbare regels in 2023 overgedragen aan de gemeenten. Tijdens het oefenen en aanpassen van de bruidsschat komen gemeenten en waterschappen soms verbeterpunten tegen in de juridische of toepasbare regels. Op deze IPLO webpagina vindt u een overzicht van deze verbeterpunten. Deze verbeterpunten verwerkt u als gemeente en waterschap zelf in uw juridische en toepasbare regels.
 


Nieuwe formulieren bouw-/sloopveiligheid en stikstof

Eerder hebben we u bericht over de komst van een tweetal formulieren over stikstof en veiligheid bij het uitvoeren van bouw- of sloopwerkzaamheden. Omgevingsdiensten en gemeenten maken met elkaar afspraken over het al dan niet automatisch doorrouteren en de bijbehorende werkafspraken.

Het Rijk heeft de 2 nieuwe formulieren al gepubliceerd op de productieomgeving, met 1 mei 2024 als datum van inwerkingtreding. Dat betekent dat overheden via staging in het Omgevingsloket de formulieren al kunnen testen. Dit gaat via het beheerportaal. Uitleg over het indienen van een testaanvraag leest u als reactie onder het bericht op Pleio

Daarnaast graag aandacht voor initiatiefnemers en het adviseren van gemeenten en omgevingsdiensten als een initiatiefnemer al een aanvraag in voorbereiding of melding klaar heeft staan voor: 

· Slopen van een bouwwerk of gedeelte daarvan of asbest verwijderen - Melding

· Bouwactiviteit (technisch) - Aanvraag vergunning

· Bouwactiviteit (technisch) - Melding

In dit geval zal na 1 mei de invulling door de initiatiefnemer hiervoor opnieuw worden gedaan. Deze formulieren veranderen namelijk doordat een deel van de vragen wordt weggelaten. Technisch gezien betekent dit dat alles gewist wordt.

Tot slot: De nieuwe formulieren zijn door het contentteam van het Rijk (in tegenstelling tot eerdere informatie) onder de categorie ‘slopen’ geplaatst (maar niet onder de sloopmelding). Op basis van de analyse van de behandeldienstinstellingen zien we dat deze informatieplichten, op 5 gemeenten na, bij de gemeente binnen komen. Deze 5 gemeenten zijn benaderd door de DSO-experts. Gemeenten moeten samen met de omgevingsdiensten nagaan waar ze deze informatieplichten binnen willen laten komen. Moeten ze bij de omgevingsdienst binnenkomen? Dan moet de behandeldienstinstelling aangepast worden. 


 


Splitsing formulier ‘aanvraag maatwerk’



Bij het instellen van de behandeldienst is het formulier ‘aanvraag maatwerk’ vaak doorgerouteerd naar de Omgevingsdienst. Echter maatwerk kennen we zowel voor milieu als voor bouw. Vooralsnog kiezen we ervoor, gelet op de beperkte aantallen, om het maatwerkformulier generiek te houden. Het is van belang dat gemeenten en omgevingsdiensten hier wel alert op zijn bij het doorzetten naar het juiste bevoegd gezag. We zullen de aantallen voor dit formulier monitoren en analyseren hoe vaak ze worden doorgerouteerd.
 


Update infobladen bouw

Vanuit BZK wordt momenteel hard gewerkt aan het updaten van de teksten van de infobladen over de onderwerpen zonnecollectoren, erf-en perceelafscheidingen, dakkapellen, bijbehorende bouwwerken en gevel en kozijnpanelen. Dit zijn voorbeeldteksten die gemeenten vervolgens op maat kunnen maken voor bijvoorbeeld hun eigen website. Deze teksten komen naar verwachting in Q2 beschikbaar.

Veelgestelde vragen over vergunningvrije bijbehorende bouwwerken:  
Vergunningvrije bijbehorende bouwwerken | Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

Update 28 mei: Op dit moment zijn BZK, IPLO en VNG bezig om de 'oude bouwbrochures' te updaten. De teksten zijn inmiddels aangepast voor de rijksregels aangepast, maar moeten nu nog worden bewerkt door een tekstschrijvers. Ook zoeken we nog een aantal gemeenten die willen meedenken voor die onderdelen die omgevingsplanafhankelijk zijn om daar met ons een voorbeeldtekst voor te ontwikkelen.
 


Aanvullingen doen op een OLO-aanvraag na 1 juli 2024

Op 1 juli 2024 stopt het Omgevingsloket online (OLO). In de actualiteitensessie van 8 maart zijn we hier nader op ingegaan. Het formulier dat gebruikt kan worden door initiatiefnemers in het DSO-LV is reeds in te zien op de pre-productieomgeving. Bepaal tijdig als bevoegd gezag hoe u wenst dat initiatiefnemers hun aanvullingen doen en hoe de communicatie over verloopt. Bepaal daarbij ook de impact op het werkproces en zaakdossier. Ook hiervoor geldt dat gemeenten en OD’s afspraken moeten maken over het doorrouteren. Dit formulier komt in principe bij de gemeente aan tenzij deze is doorgerouteerd naar de omgevingsdienst. De DSO-experts inventariseren de impact hiervan op de systemen. De resultaten zullen we meenemen in de volgende actualiteitensessie.
Lees meer op de website van Infomil

Update 28 mei: Dringend advies om te checken of u als gemeente uw proces hierop hebt beproefd.
 


Een incomplete vergunningaanvraag, wat nu?

Wat is de verantwoordelijkheid van de gemeente om de initiatiefnemer te wijzen op welke verplichtingen er aan de orde zijn? Sinds het loslaten van de onlosmakelijke samenhang en het los kunnen aanvragen van alle activiteiten ontvangt de VNG vaker deze vraag. We schreven hierover een artikel: een incomplete vergunningaanvraag, wat nu?

 


Aanvragen omgevingsplanactiviteit: Binnenplans en buitenplans

Er zijn veel vragen gesteld over welk formulier er gebruikt moet worden bij een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). En hoe wordt een OPA-aanvraag nu buitenplans?

 Voor een antwoord op deze vragen is het belangrijk om u eerst te realiseren dat u een omgevingsplanactiviteit aanvraagt. En niet specifiek een BOPA. Dat komt door de systematiek van de Omgevingswet. Wat is er namelijk vergunningplichtig? Een omgevingsplanactiviteit (OPA). Zie art. 5.1 lid 1 onder a, Ow. Daarbij maakt de wetgever geen onderscheid tussen binnenplans of buitenplans.

Uit de wettelijke definitie van de OPA blijkt dat daar drie varianten van bestaan:

1) Een initiatief valt onder de reikwijdte van een OPA-vergunningplicht in het omgevingsplan en het initiatief past binnen de beoordelingsregels voor de desbetreffende OPA-vergunningplicht (die staan in het omgevingsplan zelf). Dan kan het initiatief binnenplans vergund worden. Een binnenplanse OPA dus.

2) Een initiatief valt onder de reikwijdte van een OPA-vergunningplicht in het omgevingsplan, maar het initiatief past niet binnen de beoordelingsregels voor de desbetreffende OPA-vergunningplicht (die staan in het omgevingsplan zelf). Dan kan het initiatief alleen eventueel buitenplans vergund worden. Een buitenplanse OPA (BOPA) dus.

3) Een initiatief valt niet onder de reikwijdte van een OPA-vergunningplicht in het omgevingsplan. Maar voor het initiatief gelden wel algemene regels uit het omgevingsplan. Bijvoorbeeld welke functie ergens is toegestaan. En het initiatief is in strijd met deze algemene regels. Ook dan zou het initiatief eventueel buitenplans vergund kunnen worden. Dus ook dan is er sprake van BOPA.

 Bij alle drie de varianten vraagt u juridisch gezien een OPA-vergunning aan, zonder onderscheid tussen binnenplans of buitenplans. Als er vóór het indienen van de aanvraag al contact is geweest tussen initiatiefnemer en bevoegd gezag, is wellicht al bekend dat het een buitenplans geval gaat worden. Maar het kan ook zijn dat dat pas duidelijk wordt bij het beoordelen van een aanvraag die is ingediend. Het komt er dus op neer dat het bevoegd gezag ná binnenkomst van een OPA-aanvraag zo snel mogelijk moet bepalen of dit een binnenplans of een buitenplans geval is.

Formulieren

Als een initiatief valt onder de reikwijdte van een OPA-vergunningplicht (variant 1 of 2), moet de initiatiefnemer het bijbehorende elektronische formulier kiezen in het loket. Na binnenkomst van de aanvraag beoordeelt het bevoegd gezag of het een binnenplans of buitenplans geval is.

In het loket zitten 23 verschillende formulieren, die horen bij de OPA-vergunningen die gereguleerd zijn in het omgevingsplan van rechtswege. Zie voor een overzicht de tabel op de VNG website. Als het initiatief nietonder de reikwijdte van een OPA-vergunningplicht valt (variant 3), is daar geen specifiek elektronisch formulier voor in het loket. Dan moet de initiatiefnemer het zogenoemde 'vangnetformulier' gebruiken, hieronder uitgelegd.

Eén van de 23 OPA-formulieren in het loket heet "afwijken van regels in het omgevingsplan". Dit formulier leidt tot veel verwarring. Dat komt door de naam van dit formulier èn doordat dit formulier een dubbele functie heeft, namelijk:

1) De naam van het formulier suggereert dat dit de buitenplanse OPA betreft. Primair is dit formulier echter bedoeld voor de OPA-vergunningplicht in het omgevingsplan voor de voormalige binnenplanse afwijking (uit de Wabo). Dit is de OPA-vergunningplicht van art. 22.280 omgevingsplan. En dat kan gewoon een binnenplans geval zijn.

2) Dit formulier heeft een dubbele functie gekregen. Primair hoort het bij de OPA-vergunningplicht van art. 22.280 omgevingsplan. Maar daarnaast fungeert het ook als 'vangnetformulier' voor de gevallen waar geen specifiek elektronisch formulier voor is. En dat is onder andere aan de orde voor variant 3 van de OPA. Dat betreft een initiatief waarbij men iets wil doen dat in strijd is met algemene regels uit het omgevingsplan. In feite zijn er 24 vergunningplichten voor omgevingsplanactiviteiten en 23 formulieren.

We begrijpen dat dit onduidelijkheid geeft in de praktijk. Deze onduidelijkheid kan worden opgelost door aanpassing van de bruidsschatregels. Er bestaat voor gemeenten de mogelijkheid om de tijdelijke bruidsschatformulieren aan te passen. Gemeenten moeten zich daarbij wel conformeren aan de indieningsvereisten die zijn opgenomen in de regels en mogen niet zomaar extra vragen of bijlagen opnemen waar geen juridische basis voor is.

U kunt bijvoorbeeld denken aan: 

  • een betere naam voor het ‘Afwijken’ formulier (Binnenplans afwijken van het tijdelijk deel van …). De naam veranderen vraagt wel een (niet juridisch inhoudelijke) planwijziging.
  • het toevoegen van een apart vangnetformulier zodat het ‘Afwijken' formulier alleen nog bedoeld is voor art. 22.280.

Vanuit de VNG wordt ook onderzocht of en hoe we gemeenten hierin kunnen ondersteunen.

De informatie op de websites van IPLO en VNG zal op basis van bovenstaande nader worden aangevuld en  verbeterd.

Meer informatie vindt u op:
De BOPA | VNG
VTH expertkennissessie vergunningplichten
Netwerksessie omgevingsplan en VTH | Binnenplanse en buitenplanse omgevingsactiviteit

Update 28 mei: Op 4 juni, 11 juni en 2 juli is er een drieluik expertssessies. De leden van het VTH-netwerk ontvangen een uitnodiging om zich hiervoor aan te melden.