Vernieuwende vormen van democratie (‘democratie op maat’) helpen gemeenten om voor al hun inwoners een krachtige lokale overheid te zijn die concreet bijdraagt aan de oplossing van maatschappelijke problemen.
Ons standpunt
Democratie is veel breder dan 'politiek'. Gemeenten experimenteren volop met nieuwe vormen van democratie door inwoners actief bij beleidsontwikkeling en besluitvorming te betrekken. Een aandachtspunt daarbij is behoud van de positie van de gemeenteraad. De gemeentelijke democratie moet meer ‘inclusief’ worden, de overheid moet handelen volgens de menselijke maat en vanuit een duidelijk toekomstbeeld.
Lokale politieke partijen en de VNG

Het Expertiseteam lokale politieke partijen onderzocht - en adviseerde over - de ongelijkheid tussen lokale politieke partijen en lokale afdelingen van landelijke politieke partijen. En het VNG-bestuur en de scoutingscommissie legden de samenwerking en gezamenlijke ambities voor positionering van lokale partijen binnen de VNG vast.
Rol van gemeenten
De korte lijnen tussen inwoners, gemeenteraden en colleges maken gemeenten bij uitstek de proeflokalen voor vernieuwende vormen van democratie. In 2017 formuleerden gemeenten hun visie en opdracht via de Ontwikkelagenda Lokale Democratie. Jaarlijks geven inwoners, politiek en bestuur op lokaal niveau verdere invulling aan hun eigen agenda
Meer weten over ...
Thorbecke 2024: maatwerk in lokale democratie en bestuur
Thorbecke 2024 is een VNG-project ter inspiratie van de toekomst van onze lokale democratie en bestuur. We richten ons op vijf thema’s: Digitale democratie, Directe democratie, Schaal, Inclusie en Burgerbestuur.
RIght to Challenge
Een groep (georganiseerde) bewoners kan taken van de gemeente overnemen als zij denken dat het anders, beter, slimmer en/of goedkoper kan.
De coöperatieve samenleving
Waar komt deze beweging van samen organiseren vandaan? Hoe ziet de coöperatieve samenleving eruit? Hoe vergroten we met elkaar de kans op een duurzaam succes?
Agenda
Democratie in Actie

Democratie in Actie is een samenwerkingsprogramma dat gemeenten, provincies en waterschappen ondersteunt met activiteiten, leergangen en kennis om de lokale democratie te versterken en te vernieuwen.
Tilburg Beste Overheidsorganisatie 2019
Video waarin gemeentesecretaris Marcel Meijs uitlegt waarom Tilburg verkozen werd tot Beste Overheidsorganisatie 2019. Dat heeft onder meer te maken met hoe de gemeente het gesprek met de inwoners organiseert, het burgerinitiatief Spoorpark, en de gemeente als lerende organisatie. De gemeente Tilburg vat haar leerervaringen samen in 5 webinars op 3 september. Meld u gratis aan om samen kennis en ervaring uit te wisselen!
Publicaties & Brieven
