Vernieuwende vormen van democratie (‘democratie op maat’) helpen gemeenten om voor al hun inwoners een krachtige lokale overheid te zijn die concreet bijdraagt aan de oplossing van maatschappelijke problemen.

Democratie en Jongeren

Informatie over het VNG-project Democratie en Jongeren en het #MijnStemTelt-project, een initiatief van de VNG en het ministerie van BZK. Hier vindt u ook mooie voorbeelden en verwijzingen naar onderzoeken op het gebied van jongerenparticipatie en een overzicht van onze samenwerkingspartners.

Bekijk de pagina van het project Democratie en Jongeren

Ons standpunt

Democratie is veel breder dan 'politiek'. Gemeenten experimenteren volop met nieuwe vormen van democratie door inwoners actief bij beleidsontwikkeling en besluitvorming te betrekken. Een aandachtspunt daarbij is behoud van de positie van de gemeenteraad. De gemeentelijke democratie moet meer ‘inclusief’ worden, de overheid moet handelen volgens de menselijke maat en vanuit een duidelijk toekomstbeeld.

Lokale politieke partijen

Raadsvergadering in de raadzaal van de gemeente Gouda

Het Expertiseteam lokale politieke partijen onderzocht de ongelijkheid tussen lokale partijen en lokale afdelingen van landelijke partijen. Het advies verscheen onder de titel 'Gelijke monikken, gelijke kappen'. Het VNG-bestuur en de scoutingscommissie legden de samenwerking en gezamenlijke ambities voor positionering van lokale partijen binnen de VNG vast. En de VNG is niet tevreden over het voorstel voor de  'Wet op de politieke partijen'.

Rol van gemeenten

De korte lijnen tussen inwoners, gemeenteraden en colleges maken gemeenten bij uitstek de proeflokalen voor vernieuwende vormen van democratie. In 2017 formuleerden gemeenten hun visie en opdracht via de Ontwikkelagenda Lokale Democratie (pdf, 728 kB). Jaarlijks geven inwoners, politiek en bestuur op lokaal niveau verdere invulling aan hun eigen agenda.

Quick Scan Lokale Democratie

Met de Quick Scan Lokale Democratie ontvangt u als gemeente een integraal beeld, een ’foto’, van de stand van uw eigen lokale democratie. Dit beeld komt tot stand door de input van inwoners, raadsleden, collegeleden en ambtenaren. De uitkomst is een startpunt om in gesprek te gaan over de lokale democratie. Daarna kunt u samen stappen nemen om het democratische samenspel te versterken.

Democratie in Actie

logo van democratie in actie

Democratie in Actie is een samenwerkingsprogramma dat gemeenten, provincies en waterschappen ondersteunt met activiteiten, leergangen en kennis om de lokale democratie te versterken en te vernieuwen.

Publicaties & Brieven