‘Asielopvang niet gemakkelijker’

Het wordt er voor gemeenten niet gemakkelijk op om asielzoekers op te vangen nu het kabinet doet alsof het aantal vluchtelingen dat onze kant op komt, drastisch minder wordt.

Dat zei Mark Boumans, vicevoorzitter van de VNG en voorzitter van de Tijdelijke Commissie Asiel & Migratie tijdens de Najaars ALV. Volgens Boumans hebben gemeenten veel werk verzet. ‘Maar het wordt er niet gemakkelijker op, nu het kabinet doet alsof er geen vluchtelingen meer zijn.’ 
Gemeenten namen tijdens de ALV twee resoluties met ruime meerderheid aan: de resolutie Asiel en de resolutie Naar een houdbaar perspectief voor de gemeentelijke opvang voor Oekraïners. In de stukken wordt opgeroepen het bestaande asielinstrumentarium te behouden tot de keten op orde is, en om te zorgen voor een ‘houdbaar perspectief voor de opvang van Oekraïners’.
Boumans: ‘Wij vangen mensen op uit medemenselijkheid, uit humanitaire overwegingen, omdat de wet nog geldt, omdat we onze buurten en wijken leefbaar willen houden en mensen op een fatsoenlijke manier worden opgevangen. Dat wordt ingewikkelder. Inwoners zijn boos. Die begrijpen niet waarom ik als gemeentebestuurder vluchtelingen opvang terwijl de minister zegt dat er geen probleem is.’ 

‘Opnieuw kijken naar kosten jeugdhulp amv’s’

Verschillende gemeenten moeten onevenredig veel kosten maken voor de inzet voor jeugdhulp voor asielzoekerskinderen. Daarom moet de VNG met het rijk in gesprek over een aanpassing van de uitkering.

Een motie met deze strekking, ingediend door Harderwijk en Nunspeet, werd op de ledenvergadering van de VNG met algemene stemmen aangenomen.
Daarnaast moet er volgens de motie een onderzoek komen naar het gebruik van jeugdzorg door alleenstaande minderjarige vreemdelingen, amv’s. Als dat gebruik hoger is, zou dat ook aanleiding kunnen zijn voor een aanpassing van de financieringssystematiek. Het zijn vooral de gemeenten met relatief veel kinderen in een asielzoekerscentrum die hiermee worden geconfronteerd, vooral wanneer kinderen met een complexe problematiek in een gespecialiseerde jeugdinstelling moeten worden geplaatst. De kosten die daarvoor moeten worden gemaakt, komen vaak op rekening van de gemeente waar het kind het laatst verbleef.

Wéér roep om meer geld voor schoolgebouwen

Gemeenten krijgen van het rijk veel te weinig geld voor onderwijshuisvesting. Dat moet anders, vonden alle gemeenten die aanwezig waren bij de algemene ledenvergadering.

Wettelijk hebben gemeenten een zorgplicht voor hun onderwijsgebouwen. Daarvoor krijgen ze een vergoeding van het rijk, maar die staat volgens de gemeente Goirle, die hierover een motie had ingediend, in geen verhouding tot de kosten die gemeenten moeten maken. Die kosten nemen steeds meer toe als gevolg van de stijgende bouwkosten.
In september luidden de VNG, de PO-Raad en de VO-raad al de noodklok in een brief, waarin ze aangaven dat het rijk extra geld moet reserveren om alle schoolgebouwen voor 2050 te renoveren en te vernieuwen.
In de motie riep Goirle het VNG-bestuur op er bij het rijk voor te pleiten dat de compensatie in de algemene uitkering voor onderwijshuisvesting gelijke tred houdt met de stijging van de bouwkosten. Die ligt nu veel hoger dan de indexering van het gemeentefonds. 
Het VNG-bestuur zag de motie als een ondersteuning van de lijn die de VNG al geruime tijd geleden heeft ingezet. Vergelijkbare moties konden in 2018 en 2020 ook al rekenen op steun van de gemeenten. Eind vorig jaar was er zelfs nog sprake van het teruggeven van de taak ‘onderwijshuisvesting’. Dat kwam toen voort uit frustratie over het uitblijven van resultaat van een jarenlange lobby.

Eén tarief inkoop jeugdzorg

Er moeten landelijke, uniforme tarieven komen voor de inkoop van jeugdzorg. Het VNG-bestuur moet hiervoor het komend halfjaar een plan van aanpak opstellen.

Deze oproep van de gemeente Deventer kon op grote steun rekenen van de VNG-leden.
Die tarieven moeten onderdeel zijn van ‘uniforme beleidskaders’, waarin onder meer is aangegeven wat van gemeenten en inkoopregio’s wordt verwacht en welke mogelijkheden er zijn om versnelling aan te brengen in de uitvoering van de jeugdzorg.