VNG Magazine nummer 11, 5 juli 2024
Tekst: Leo Mudde | Beeld: Howcom
Net als kinderen moeten ook wethouders hun brein blijven uitdagen. Dat houdt ze fit en ze worden er betere bestuurders door, zei neuropsycholoog Erik Scherder.
De burgemeester van Wijk bij Duurstede gaf meteen het goede voorbeeld. Een paar uur nadat de bekende ‘hersenprofessor’ Erik Scherder er bij een zaal vol gemeentebestuurders op had aangedrongen dat ze mensen meer in beweging moeten krijgen, plaatste Iris Meerts een selfie in sportkleding en met sporthelm op X. ‘Het beste wat je kunt doen voor je #brein is moeite doen, zowel mentaal als fysiek’, citeerde ze Scherder. Om daaraan toe te voegen: ‘Ben ik even blij dat ik (vanuit 010) op de racefiets ben gekomen.’ Hashtags: #mentalfitness #blijfbewegen #buitenspelen.
Drie minuten
Hoe hard Meerts ook kan fietsen, de afstand van Rotterdam naar de plantenkas in Hazerswoude waar het VNG Jaarcongres werd gehouden zal ze niet binnen drie minuten hebben afgelegd. Drie minuten, daar draaide het om in de inspirerende toespraak van Scherder. Kinderen bewegen te weinig, zei hij, terwijl de norm zou moeten zijn: een halfuur zitten, drie minuten bewegen. Dat doen ze dus niet, en de games en de sociale media waarmee ze zich vermaken zijn ook nog eens oppervlakkig en weinig uitdagend. Allemaal oorzaken waarom het brein van kinderen zich niet optimaal ontwikkelt – met gevolgen voor de fysieke gezondheid. Nu al krijgen kinderen van 5 jaar de diagnose diabetes type 2 ofwel ‘ouderdomssuiker’.
Snelle interventie
Scherder vergeleek de ontwikkeling van kinderen (of eigenlijk: de niet-ontwikkeling) met grote crises als die van klimaat, asiel en wonen. ‘Die zijn niet direct op te lossen, maar met deze crisis kunnen jullie, gemeentebestuurders, direct aan de slag. Snelle interventie is nodig.’ Zorg daarom voor een uitdagende omgeving, met bomen om in te klimmen en veel ruimte om buiten te spelen. Het is onbestaanbaar dat er wordt bezuinigd op speeltuinen, vond Scherder.
Ook voor de bestuurders zelf had hij een advies: ‘Om fit ouder te worden zijn drie dingen van belang: doe iets nieuws, doe iets uitdagends en doe er moeite voor. Het is allemaal van toepassing op jullie dagelijkse praktijk. Maar kies in het werk niet voor de makkelijkste weg, want het brein moet uitgedaagd worden.’