VNG Magazine nummer 9, 21 mei 2021
Auteur: Rutger van den Dikkenberg | Beeld: Jeroen van Kooten
De verlofregeling voor gemeenteraadsleden moet worden aangepast, vinden raadsleden uit Utrecht, Breda en Groningen. Ze pleiten in een brief aan de Tweede Kamer niet voor méér verlof, zegt PvdA’er Rik van Niejenhuis (Groningen), maar voor een meer flexibele inzet ervan.
Een gemeenteraadslid mag wegens ziekte of zwangerschap nu drie keer een periode van zestien weken verlof nemen. Wat is daar mis mee?
‘De voorspelbaarheid voor degene die het raadslid vervangt, staat nu centraal. Hij of zij weet van tevoren dat het om een periode van zestien weken gaat. We zouden die regeling graag willen flexibiliseren. Niet omdat we meer verlof willen, maar omdat er nu heel veel niet kan. Het verlof met vervanging is er nu alleen voor ziekte en zwangerschap en geboorte. Maar als partner kun je geen verlof opnemen, ook niet als je mantelzorg verricht voor je ouders. En als je studeert, kun je niet zomaar een halfjaar op stage in het buitenland. Dat soort dingen verenigt zich slecht met het raadswerk. Met name het zorgverlof is voor ons een belangrijke reden om dit aan te kaarten. Je moet jezelf als raadslid nu over de kop werken als je een tijd wilt mantelzorgen, of je bent genoodzaakt om uit de raad te stappen.’
Wat stellen jullie voor?
‘Die tijdvakken van zestien weken liggen nu vast. We zouden het logisch vinden als die regeling minder stringent zou zijn, en dat het na een eerste periode van zestien weken, ook met minder dan zestien weken kan worden verlengd. Als je nu tijdelijk terugtreedt om verlof op te nemen vanwege een zwangerschap, dan zijn die zestien weken prima. Maar stel je voor dat je toch nog twee weken extra nodig hebt, dan moet je nu meteen weer een tweede periode van zestien weken aanvragen. Dat is best een grote stap. Niet iedereen doet dat, waardoor je toch te snel aan het werk gaat of als raadslid onnodig lang afwezig bent. Dat moet toch anders kunnen? Het is lastig om überhaupt raadsleden te vinden. Dan moet je het werk zo aantrekkelijk mogelijk maken. De raad moet een goede afspiegeling zijn van de bevolking. Maar voor mensen met een gezin is het lastig. Als het raadswerk op voorhand al niet te combineren lijkt met het werk, het gezin en eventueel de zorg voor ouders, dan wordt het wel heel ingewikkeld. Er mag natuurlijk best wat van je gevraagd worden als raadslid, het moet niet zo zijn dat mensen zich sowieso niet meer aanmelden.’
Als je iets langer verlof nodig hebt, dan kun je toch ook een vergadering eenmalig laten schieten?
‘Dat kan, en voor grote fracties is dat ook niet zo erg. Maar door de versplintering zie je fracties die maar één of twee zetels hebben. Zij hebben dan een probleem omdat er geen vervanger is.’