In welke mate speelt dit probleem in Helmond?
‘Het fenomeen is niet nieuw, maar we zien na de versoepeling van de coronaregels een duidelijke toename van het aantal incidenten. We werden overvallen door het eerste grote incident in Helmond, in juni. Op sociale media werden mensen opgeroepen te komen kijken bij een illegaal georganiseerde kickbokswedstrijd in het Weverspark. Er kwamen ontzettend veel jongeren op af, die zich op geen enkele wijze aan de coronaregels hielden. Het leidde tot confrontaties met de politie. Het bericht stond een socialemedia-account dat niet openbaar was. Achteraf hebben we nog wel kunnen achterhalen wie de aanstichters waren. Een week later ging het opnieuw mis. Ruim honderd jongeren bekogelden de politie met stenen, vuurwerk, eieren en tomaten. We hebben zes jongeren op kunnen pakken, maar niet voordat de ME er aan te pas was gekomen.’

Als gezagdragers grijpt u steeds achter het net?
‘Sinds die incidenten zijn we veel alerter, maar het is erg lastig om er zonder medewerking van de providers van de socialemediaplatforms op tijd achter te komen. In augustus volgde na de rellen in Utrecht en Den Haag opnieuw een oproep in Helmond. Een of meerdere jongeren zetten via een speciaal hiervoor opgericht Instagramaccount andere jongeren aan ‘te rellen’. We hebben kunnen meekijken op het account, maar de toegang werd al snel geblokkeerd. Via internet hebben we contact gezocht met degene achter het Instagramaccount om met de oproepen te stoppen. Het antwoord was een rijtje schaterlachende smileys. Het moet dus via een andere weg.’

Voorkomen is beter dan genezen?
‘De aankondigingen krijgen steeds meer het karakter van opruiing. Dat is kwalijk. Het kost enorm veel extra inzet van het politieapparaat. Je weet nooit van tevoren hoe groot het kan worden. De online oproepen zorgen ook voor onrust in de samenleving. Daarom wil de gemeente samen met politie, OM en andere gemeenten onderzoeken hoe we een plan, of gedragscode, kunnen opstellen waar ook providers mee uit de voeten kunnen. Daarin zou dan kunnen staan dat accounts niet gebruikt mogen worden voor opruiing. Het gaat daarbij echt alleen om berichten die een ernstige dreiging voor verstoring van de openbare orde vormen. We leven immers in een vrij land, waarbij vrijheid van meningsuiting een grondrecht is. Maar opruiing is verboden en werkt ontwrichtend. Ook wil ik mijn collega-burgemeesters oproepen gezamenlijk op te trekken richting de landelijke politiek.’