Ook voor Jacco van der Weel, kwaliteitsborger bij gBOU, is het de eerste keer dat hij de voormalige bakkerij Blancke in Klazienaveen bezoekt. Het pand, nu van binnen én buiten nog geheel jaren dertig, moet na de verbouwing voldoen aan de standaarden van deze tijd.
Maar eerst laat eigenaar Arjan Berens van Berens Vastgoedmanagement en Beheer het pand in oude staat zien. Op de begane grond aan de straatkant staan binnen nog de overblijfselen van de oude winkel. Langs de wanden houten stellingen waarop het brood werd uitgestald en in de hal hangt nog een oude bakelieten telefoon op ooghoogte. De authentieke vloeren in het huis vertonen de nodige scheuren en moeten worden geëgaliseerd en vervangen, vertelt Berens.
Ook de oude oven moet wijken voor de nieuwe bewoners van de 3 appartementen die in het 300 vierkante meter grootte pand gaan komen. Voor de oven in het achterste deel van het huis heeft Berens een nieuwe eigenaar gevonden. ‘Kijk eens wat mooi,’ roept hij enthousiast naar Van der Weel. ‘Ik vond het echt zonde om dit zomaar bij het oude schroot te gooien. Na wat zoeken heb ik een liefhebber uit Limburg gevonden die nu iedere zondag naar Klazienaveen rijdt om de oven stukje bij beetje te ontmantelen. Het is een precisiewerk en ik denk dat dit nog wel enige weken gaat duren.’
Dilemma’s
Tijdens de wandeling door het pand ontspinnen de nodige discussies tussen de kwaliteitsborger en de initiatiefnemer over de dilemma’s bij verbouw. Het gaat over dakspanten, isolatie, wandconstructies en materialen. Van der Weel wijst naar de ramen van nu nog enkel glas: ‘Op basis van de tekeningen had ik aan Berens gevraagd hoe de brandwerendheid naar de buren wordt bereikt. Het huis staat namelijk heel dicht op de woning van de buren.’ Voor Berens was dat een eyeopener. ‘Als de kwaliteitsborger nog niet aan boord was geweest dan had ik dubbel glas besteld zonder aan de brandwerendheid te denken. De eerste offertes lagen namelijk al op de deurmat. Dan had ik aan het einde van de rit mogelijk een probleem gehad.’
De afstand tot het woonhuis van de buren hebben de kwaliteitsborger en de ontwikkelaar meer hoofdbrekens bezorgd. Op de bovenverdieping is een slaapkamer met een groot raam. Echter de huidige bakkerij staat dus op 2 meter van het naastgelegen woonhuis. Dan mag volgens het Bouwbesluit daar eigenlijk geen raam zitten waarmee je de daglichttoetreding realiseert. Maar zonder dat raam kan op die plek geen slaapkamer komen: hoe ga je met dit soort dilemma’s in bestaande bouw om?
Van der Weel: ‘Dit soort situaties komt veel voor bij oude gebouwen. Er wordt niet voldaan aan het Bouwbesluit. Zelfs niet aan het minimale niveau waaraan een bestaand bouwwerk moet voldoen. . We hebben dan de mogelijkheid om de situatie te accepteren als de opdrachtgever de situatie op basis van gelijkwaardigheid motiveert. Je kijkt dan naar het doel en de context van de regel. Ik ben van mening dat in deze specifieke situatie de gezondheid van de gebruikers niet in het geding is als gevolg van te weinig daglicht in de slaapkamer.’
Ambitie
Berens is een ontwikkelaar met ambitie, zo blijkt tijdens de rondgang. In zijn plan heeft hij hoogwaardige keuzes gemaakt en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen helpt hem daarbij, geeft hij zelf aan. ‘Ik wil dit pand koesteren en dus oude details terug laten komen, tegelijkertijd wil ik de nieuwe eigenaren de hoogst mogelijke kwaliteit leveren. Met de Wkb kan ik die kwaliteit ook aantonen.’ Niet voor niets heeft hij het bouwen volgens de Wet kwaliteitsborging ook meegenomen in zijn verkoopbrochure.
Van der Weel: ‘De ambitie van Berens was er al toen wij in beeld kwamen. Voor ons is het dan zaak om die ambitie bloot te leggen en ook duidelijk met de initiatiefnemer af te stemmen waar wij als kwaliteitsborger in kunnen meekijken.’
Toch geeft het proefproject Berens ook extra werk. ‘Voor dit proefproject ben ik de hoofdaannemer maar ik bouw hier niet zelf. Dus ik moet ook zorgen dat bouwers en installateurs die aan dit project meewerken, met dit proefproject meedoen.’ Tot nu toe is dat gelukt. Omdat hij zelf de rol van hoofdaannemer in het proefproject heeft genomen en werkt met kleine aannemers en installateurs, heeft hij de keuze gemaakt om zelf voor de verslaglegging te gaan zorgen. ‘Ik zal dus iedere week meerdere keren hier te vinden zijn om op foto’s alles vast te leggen.’
Rol kwaliteitsborger
Bij de start van dit project heeft de gemeente Berens benaderd om mee te doen met het proefproject. ‘Omdat ik wil staan voor de kwaliteit, wilde ik meer doen. Dat heb ik bij de gemeente aangegeven. Dus ja ik wilde graag aan dit proefproject meewerken. De wet komt eraan, dat is de toekomst en daar wil ik goed op zijn voorbereid. Het is ook belangrijk dat kleinere aannemers en installateurs tijd en ruimte krijgen om hiermee te oefenen.’
Via de gemeente is hij gekoppeld aan de kwaliteitsborger gBOU. Berens: ‘Ik had wel wat onderzoek gedaan, maar de hulp van de gemeente kwam daarbij als geroepen. Met Jacco heb ik tot nu toe een goede ontspannen relatie en hij is vooral ondersteunend.’
Als we naast een wand staan die moet worden geïsoleerd, merkt Van der Weel op dat het niet altijd duidelijk is wat de rol is van de kwaliteitsborger. ‘Het is niet zo dat als er een verandering komt tijdens de bouw wij dan een vinkje of goedkeuring moeten geven. Wij stellen, voor de bouw begint, een borgingsplan vast en iedereen moet zich houden aan de afspraken die daarin staan. Als de bouwer een verandering aanbrengt dan kan dat als hij daarbij voor zichzelf nagaat dat er geen afwijking met het Bouwbesluit ontstaat. Dat moet hij ook toelichten en aantonen. Als kwaliteitsborger gaan we niet zeggen oh dan is het goed zo. Wij kijken naar de afspraken die zijn gemaakt in het borgingsplan, en vergelijken de uitgangspunten met de uitvoering.’
Investeren
De rondgang door het pand eindigt op de bovenverdieping. Op de oude zolder van het pand moet een groot penthouse komen. Er is nog enige fantasie nodig om dat te zien. Het is nu nog een donkere zolder met houten spanten zonder natuurlijk licht. De afvoer van de oven loopt over de verdieping richting het dak. Berens laat de tekening zien van het bouwplan waarin de houten spanten een hoofdrol spelen. De spanten moeten hiervoor wel worden gerenoveerd. ‘We zorgen ervoor dat het pand van binnen aan de huidige tijd voldoet, maar we vergeten die oude details niet.’ Zo zal hij ook in de nieuwe ramen het oude glas en loodmotief terug laten komen.
Van der Weel en Berens kunnen niet wachten totdat de verbouw echt gaat beginnen. Berens: ‘Ik denk dat het de extra uren die wij hier nu in moeten investeren, dubbel en dwars waard is.’