Jullie hebben in de gemeente Oldebroek het sportakkoord gecombineerd met een preventieakkoord, resulterend in ‘’Samen voor een gezond Oldebroek’’. Waarom hebben jullie voor die combinatie gekozen?

KS: De belangrijkste reden om aan het sport- en preventieakkoord te combineren is vanwege de overlap in thema’s en de partners. Het is ook heel praktisch: alle partners zitten al bij elkaar en zo worden de partners ook niet overvraagd.

PZ: In het sportakkoord zit ook overlap met de thema’s uit het preventieakkoord. Bijvoorbeeld het thema roken en gezond gewicht zijn thema’s van het preventieakkoord. Sportverenigingen doen mee aan het rookvrij maken van hun accommodatie en zetten in op gezond gewicht. Bij JOGG is er ook veel overlap tussen preventie en sport.

KS: Een andere reden om het samen te doen is dat er in eerste instantie bij het preventieakkoord geen uitvoeringsbudget zou komen. Met het slim combineren kon ook het uitvoeringsbudget van sport worden ingezet voor gezondheid. Mogelijk is dat niet meer nodig omdat de gemeente in 2021 ook uitvoeringsbudget kan aanvragen voor het preventieakkoord. Dat neemt niet weg dat we de meerwaarde vooral zagen in de overlap in thema’s en partners.

KS: Inmiddels heeft een behoorlijk aantal partners het akkoord al getekend, daar zijn we heel blij mee. In het preventiebeleid en JOGG zijn ook lokale ondernemers aangehaakt, onder andere de supermarkten en de groenteboer. Hier hebben we al een goede relatie mee.

PZ: Bij het sportakkoord zijn ook de commerciële sportaanbieders betrokken. Door het Sportakkoord is daar nu ook een betere verbinding mee gelegd. Er zijn ook ondernemers partner van JOGG.

Welke domeinen hebben jullie binnen de gemeente met elkaar verbonden en hoe hebben jullie dat gedaan?

KS: Naast gezondheid en sport zijn alle collega’s van het sociaal domein, ruimtelijk domein en communicatie aangehaakt. Voor het project rookvrije gemeente is onder andere de collega van de afdeling Leefomgeving aangehaakt. Het is ons voornemen om alle openbare speelplekken naast onze gemeentelijke gebouwen en zoveel mogelijk andere plekken binnen de gemeente Oldebroek rookvrij te maken.

PZ: Ook de afdeling P&O is aangehaakt, vanuit het plan vitale werknemers. Het voordeel van de gemeente Oldebroek is dat het een kleine gemeente is en dat het team Samenleving vaak bij elkaar komt. De lijntjes zijn kort en we lopen zo naar elkaar toe. Dat is ook wel de mentaliteit binnen het gemeentehuis.

KS: We hadden een kerngroep preventie en projectgroep sport met twee externe adviseurs en communicatie, daarnaast lieten we regelmatig mensen aanschuiven zoals de programmamanager omgevingswet, de collega’s leefomgeving, ruimte, programmamanager duurzaamheid, de collega van gebouwenbeheer en subsidies. We nodigden steeds mensen uit om het gesprek aan te gaan en om afspraken te maken.

Korte lijntjes en samenwerking zit ook in de vezels van de gemeente Oldebroek en de beleidsadviseurs.

Wat was de grootste uitdaging tijdens het ontwikkelen van het akkoord?

KS & PZ: Er waren nog geen voorbeelden.  Er waren wel de landelijke akkoorden, maar de vraag was hoe vertaal je dat naar het lokale en naar concrete acties. Daarnaast wordt de uitdaging om iedereen aangehaakt te houden. Het opstellen van een akkoord is niet zo moeilijk, maar iedereen bij elkaar houden en de plannen uitvoeren is de uitdaging en daar gaat de meeste energie inzitten.

Jullie hebben een grote groep partners aangehaakt gekregen. Hoe hebben jullie dat aangepakt, zeker in coronatijd? 

KS: Er kan veel via digitale overleggen, onze partners gaan daar prima in mee. Het is efficiënt. Met de rookvrije gemeente zijn we al goed op weg, ondanks het werken op afstand. Zo zijn vijf gemeentelijke gebouwen rookvrij. Nu zijn we bezig met de overige vijf gebouwen en dit komt deels digitaal tot stand.

We merkten dat de eerstelijns zorg niet goed bekend was met het preventieakkoord. Op het thema overgewicht is nu het eerste lijntje met de huisartsen gelegd.  Gesprekken met onze partners lukken online prima maar soms is, afhankelijk van de partner of de situatie, een fysiek overleg gewenst.

PZ: Wat betreft sport hebben de buurtsportcoaches een belangrijke rol, ook bij het betrekken van partners. De gemeente is medeondertekenaar, niet per se de eigenaar van het sport en preventieakkoord. Met ondersteuning van NOC*NSF, hebben we binnenkort de eerste bijeenkomst van het regieteam om met het uitvoeringsplan aan de slag te gaan.

KS: Het is een flinke uitdaging voor zowel sport als preventiethema’s. We prijzen ons gelukkig dat we ondanks de drukte en beperkingen door corona, nog steeds met de partners in gesprek zijn. Het gaat soms wat langzamer, maar het vindt nog altijd doorgang.

PZ: We hebben aan de start breed uitgenodigd en dat heeft resultaat opgeleverd. De ambities worden breder gedragen dan alleen de partijen die we subsidiëren.

KS: We hebben een adressenbestand van alle partners die meedenken omtrent sport. Die hebben we ook allemaal benaderd voor het preventiegedeelte. We doen hier sowieso veel aan participatie van inwoners en organisaties.

PZ: Commerciële sportaanbieders meldden zich ook. Die groep wordt steeds groter en waar mogelijk koppelen we hen ook aan het akkoord.

Het sportgedeelte en het preventiegedeelte zijn mooi in balans. Wat zouden jullie andere gemeenten adviseren die ook een gecombineerd akkoord willen gaan sluiten?

KS: We werken veel samen met zes andere gemeenten in de regio. Ik heb geprobeerd om het gecombineerde akkoord met de regio op te pakken, dat leek me een goede opzet. Er waren teveel lokale verschillen en andere accenten, daarom is dat helaas niet gelukt.

PZ: Je wil de druk op partners zo laag mogelijk maken. Ik zou gemeenten adviseren om de combinatie te zoeken om zo overvraging te voorkomen.  

KS: Je moet mensen binnen je gemeente de gelegenheid geven om écht mee te kunnen doen. Dat kost tijd en inzet van collega’s, je moet aan de voorkant goed regelen dat die tijd er ook is. Continuïteit, zowel binnen de gemeente als binnen het netwerk, is erg belangrijk.

Laat wethouders het akkoord ook echt uitdragen.

PZ: Ja, en breng je wethouders in stelling. Laat ze het akkoord ook uitdragen. Dat werkt inspirerend en zorgt voor goed bestuurlijk draagvlak. Bij ons willen ze er de boer mee op. Dat helpt ons enorm!