In Amersfoort wordt er werk gemaakt van de Rookvrije Generatie. Verschillende sportcomplexen worden de komende tijd rookvrij. Wat was de aanleiding om nu meer sportcomplexen rookvrij te gaan maken?

We zijn al langer bezig met het rookvrij maken van sportaccommodaties. We willen nu de buitenruimte rookvrij maken. Het is niet bedoeling dat je door een haag van rokers naar binnen loopt, om daar dan gezond te gaan sporten en bewegen. Met dit signaal willen we inwoners aansporen om werk te maken van een rookvrije omgeving. Als je hier niet op verschillende locaties werk van maakt, krijgen kinderen op jonge leeftijd al rokers te zien. Kinderen moet roken niet als normaal gaan zien. We begonnen eerst met alcoholpreventie. Jongeren onder de 18 alcohol schenken mocht natuurlijk niet, daar hebben we middels mystery guests op gehandhaafd. We zijn steeds met verenigingen het gesprek aan gegaan.

We kijken met veel belangstelling naar het IJslands model. Dat doen we breed, met allerlei beleidsterreinen samen. Denk hierbij aan onderwijs en sociaal domein bijvoorbeeld. Rookvrij moet hier een natuurlijk onderdeel van zijn. Ik richt me ook op de aanpak van het stationsgebied. Het is onaantrekkelijk om de stad binnen te komen langs verschillende rookplekken.

Een rookvrije omgeving is eigenlijk vanzelfsprekend.

Hoe zag jullie aanpak er uit?

Ik ben niet van het verbieden, wel van het bewust maken. Met het sportbedrijf van Amersfoort, SRO, spreken we door wat we aan beleid hebben. Het nieuwe sportbeleid heeft ‘’Gezond stedelijk leven’’ in zich. Dit is hier onderdeel van. Ik zie positieve bewegingen, verenigingen zijn zelf ook actief. Met de Sport3Hoek in Amersfoort spreken we af hoe we hier inhoud aan kunnen geven. Op ledenbijeenkomsten en congressen komt het dan aan bod. We hoeven het soms niet eens uit te leggen. Het is eigenlijk vanzelfsprekend.

Wat is het verschil tussen het verminderen van overmatig alcoholgebruik en het rookvrij maken van de leefomgeving?

In de horeca is het rookverbod door het Rijk ingesteld. Zo ook in kantines van sportverenigingen. In die kantines richt de derde helft zich vaak op alcohol nuttigen. Er wordt met een sportteam eerder een biertje gedronken, dan dat er veel wordt gerookt. De derde helft is voor veel clubs een welkome aanvulling op de kas.

’Het idee leeft dat je mensen dan wat afpakt. Ik zeg juist: je geeft mensen een goede gezondheid. Dat is al heel anders.

Was er ook weerstand van partijen omtrent het stimuleren van een rookvrije omgeving?

Aan verenigingsbesturen hoef ik het niet uit te leggen. Maar verenigingsbesturen vinden het soms lastig om toeschouwers er op aan te spreken. Dat is de volgende stap. Het idee leeft dat je mensen dan wat afpakt. Ik zeg juist: je geeft mensen een goede gezondheid. Dat is al heel anders. Het gaat er om hoe je mensen in beweging krijgt. Er zijn apps die aangeven hoeveel geld je hebt bespaart door niet te roken. Dat stimuleert. Ik zoek naar wat mensen bindt: niemand is tegen een goede gezondheid.
Met het niet-roken communiceren we via verenigingen, daar moet het gebeuren. Maar met bijvoorbeeld houtrook hebben we al langer een campagne. Die is nu nog met een knipoog maar elk jaar bouwt de boodschap op. Het wordt duidelijk dat de uitstoot bij houtrook ongezond is.

Welke plekken gaan allemaal volgen en hoe verwacht u dat dat zal verlopen?

Er is natuurlijk de site van de Rookvrije Generatie, je kan daar materiaal aanvragen. Je moet soms ook mensen en clubs aanspreken die nog niet meedoen. ‘’Wordt het niet eens tijd?’’ Als ze aangeven dat het te moeilijk is, gaan we in gesprek. ‘’Waar loop je dan tegen aan?’’ Veel clubs huren het terrein van de gemeente, dus we kunnen ook echt het gesprek aan gaan. Ik wil hen aanreiken hoe het toch succesvol kan gaan worden.

Naast het station en sportcomplexen kunnen we bijvoorbeeld kijken naar kerken en bioscopen. Dit zijn ook plekken waar veel mensen bijeenkomen en waar ze niet door de rook naar binnen of buiten zouden moeten lopen. Bij kinderboerderijen en speeltuinen zijn we al langer bezig met het rookvrij maken. Als bedrijven zich vestigen in Amersfoort is er een ‘’rode loperdag’’. Ze worden dan onder andere geïnformeerd over hoe ze als werkgever werk kunnen maken van de Rookvrije Generatie. Zo staat het gelijk op hun netvlies.