“Het Nationaal Preventieakkoord kwam precies op het goede moment”, zegt Grete Visser, wethouder onderwijs, welzijn en zorg in Nijmegen. “In 2017 maakten gemeente, GGD en Radboudumc afspraken voor een gezonde leefstijl onder de noemer Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen. Ons doel was en is dat over tien jaar Nijmegenaren gezonder zijn, het akkoord zetten we daarbij in als een middel. We hoopten dat het zou werken als een olievlek en dat lukt. We stellen alle drie geld beschikbaar.’’ De gemeente financiert het uit de Gidsgelden.

Positieve gezondheid als uitgangspunt

De lokale afspraken uit 2017 sluiten perfect aan op het Nationaal Preventieakkoord. Wethouder Visser: “Met wat kleine aanpassingen hadden we een lokaal preventieakkoord. Gemeente, GGD en Radboudumc namen opnieuw het initiatief. Naast de drie thema’s overgewicht, roken en problematisch alcoholgebruik richten we ons ook op mentale gezondheid en gezonde omgeving. Ons uitgangspunt is positieve gezondheid.”

De tijd is rijp

Het vinden van partners verliep heel organisch. “Dankzij mijn werk heb ik veel contacten en kom ik toch al bij veel organisaties en het onderwijs binnen. In alle overleggen komt preventie op tafel. Zo dragen ook de bestuurders van Radboudumc en GGD het uit. Daarnaast gingen we in duo’s op bezoek bij potentiële partners. Zo ging ik met de directeur van de GGD naar de Rabobank met een verzoek om aan te sluiten. De tijd is rijp voor afspraken over preventie. Je hoeft organisaties nauwelijks te overtuigen. Preventie leidt tot minder ziekteverzuim en gezondere werknemers. Iedereen is er bij  gebaat.”

Samen staan we sterk

Op 7 oktober zetten 37 partijen hun handtekening onder het lokale preventieakkoord. “Voor de individuele inwoner maakt die handtekening niet uit”, meent Visser. “De handtekening is wel belangrijk om te onderstrepen ‘samen staan we sterk’. Het geeft verbondenheid weer.” Ze geeft een voorbeeld om dat te illustreren: “De gemeentelijke organisatie is rookvrij. Als je dat alleen doet, lijk je roomser dan de paus. Als mensen zien dat het Radboudumc en een bedrijf als DAR hetzelfde doen, stimuleert dat.”

De olievlek gaat nog verder.Verschillende organisaties waren op 7 oktober niet in de gelegenheid om hun handtekening te zetten. In april is er een moment waarop zij en andere nieuwe partners aansluiten.

Tips

De tips van Grete Visser voor een succesvolle aanpak:

• Preventie is een kwestie van lange adem. Kijk daarom over je eigen bestuursperiode heen.
• Geef ook als individu het goede voorbeeld. Je komt niet geloofwaardig over als je een rookvrije omgeving bepleit en zelf in het openbaar een sigaret opsteekt.
• Pak het integraal aan. Preventie betreft alle domeinen. Werk als college samen.
• Bied een podium aan stimulerende voorbeelden.
• Waardeer kleine dingen: de kroket tien cent duurder, de appel tien cent goedkoper is ook een stap.

Meer informatie

• ‘Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen’
• Voor gemeenten die aan de slag willen met een lokaal preventieakkoord ontwikkelden we een leidraad (pdf).
• Het Nationaal Preventieakkoord
• VNG-ondersteuningsprogramma Lokale Preventieakkoorden 
• Overzicht van lokale preventieakkoorden in Nederlandse gemeenten (kaart) 
• Startpagina: Aan de slag met gezondheidsbeleid