Onderwijs als gamechanger

Het is een feit dat de levensverwachting van sommige jongeren beduidend lager ligt dan van anderen en dat sommigen minder toegang tot sport of cultuur hebben, zelfs wanneer we proberen dit tijdelijk te compenseren via een fonds. Dit raakt verschillende domeinen, maar ik zie onderwijs wel als de grote gamechanger. Helaas ontbreekt het aan de wil, de kunde en de bestuurlijke middelen om echt een verschil te maken. Als wethouder ben ik vooral verantwoordelijk voor ‘de stenen’. Dat leidt nogal eens tot allerlei ergernissen. Wanneer er bijvoorbeeld geld beschikbaar komt voor een verlengde schooldag, richten scholen zich vaak alleen op interne zaken, zonder rekening te houden met het bredere opgroeiklimaat. 

Sleutels van de school

Als ik hierover in gesprek ga met scholen, krijg ik vaak de reactie: 'Zorg jij maar voor goede schoolgebouwen en voldoende woningen voor docenten.' Natuurlijk hoef ik niet te sturen op individuele lessen, maar ik wil graag meedenken over het bredere opgroeiklimaat rondom de school. Soms denk ik: als we de sleutels van de school krijgen, zouden wij van 15.30 tot 19.00 uur sport, cultuur, ondersteuning en alles wat nodig is kunnen organiseren. Dat gaat natuurlijk niet en daar hebben wij helaas ook de bestuurlijke middelen niet voor. Overigens zie ik wel goede voorbeelden rond IKC’s. In Benthuizen gaan de christelijke en de openbare school binnenkort in één gebouw, samen met de kinderopvang. Je krijgt dan een IKC dat past bij de schaal en omvang van de kern. Maar de voorfinanciering van de opvang is dan wel weer erg lastig, met allerlei regels, arresten en middelenstrijd tot verwijten over marktingrijpen aan toe. 

Knopen doorhakken

Mijn kernpunt is dat ik de directe invloed van gemeenten op scholen te mager vind. Daarnaast moet het nieuwe kabinet gewoon knopen doorhakken. Neem een besluit over kinderopvang en zorg voor voldoende goede docenten in achterstandswijken. Tegelijk is het ook een maatschappelijke kwestie. Zelf was ik als kind altijd buiten, in het groen, voetballen met jongens van diverse pluimage. Het lijkt wel of de jongeren van nu veel minder met verschillende milieus in aanraking komen. Dat komt ook doordat ouders bewust scholen kiezen en daarmee vriendenkringen creëren die passen bij hun eigen groep. Ouders voeden hun kinderen sowieso beschermend op, niets mag fout gaan, alles wordt gepland, tot aan de inrichting van sociale relaties toe. Terwijl jongeren juist wederzijds voorbeeldfiguren nodig hebben, die grenzen aangeven, hen met de haren erbij slepen en zorgen voor onverwachte verbindingen. 

Toekomst

Dat is ook wel mijn wens voor de toekomst. Ik hoop dat we over 2 jaar meer die verbinding hebben gerealiseerd. Kansengelijkheid heeft het nodig dat gemeenten en scholen niet alleen elkaars kennis en kunde delen maar ook letterlijk de beschikbare gebouwen. Scholen hebben goud in handen, maar daar wordt na 15.00 uur niets meer mee gedaan. Corona bood even zicht op verbeterde samenwerking, maar dat zakte daarna helaas toch weer in.