VNG Magazine nummer 11, 1 juli 2022

Auteur: Marten Muskee | Beeld: Rob van Hoorn

Bij diverse gemeenten staat het ambtenarenapparaat flink onder druk. Meerssen is extra hard getroffen. Wethouder Gerard IJff (PvdA) trekt aan de bel over het personeelstekort en werkt tegelijkertijd aan oplossingen.
 

Gerard IJf

Wat is er aan de hand in uw gemeente?
‘Sinds 2018 is een derde van de in totaal honderd fte’s van baan veranderd of met pensioen gegaan. Dat is best veel. Het is lastig als je dat wilt vervangen terwijl nu tegelijk de babyboomgeneratie met pensioen gaat. Door de krapte op de arbeidsmarkt kiezen ook steeds meer medewerkers voor een zzp-bestaan. Het uurloon van een zzp’er is toch wel van een iets andere orde dan de gemeente-cao. Daarnaast kreeg Meerssen in 2020 te maken met een bestuurscrisis. Het college stapte op. Dat leidde tot de nodige publieke commotie en deed het imago van de gemeente onder ambtenaren geen goed. Bovenal kregen we met drie crises te maken. Het begon met corona, en vervolgens de heftige regenval en overstromingen. We zijn nog bezig met de nazorg en hebben nu te maken met de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Daar zijn zes fte’s continu mee bezig.’

Hoe uit zich dat in de werkprocessen en dienstverlening?
‘We zien dat, niet bewust, afspraken niet worden nagekomen. Door het vertrek van veel medewerkers is de historie van bepaalde onderwerpen niet of niet volledig bekend. De overgebleven medewerkers krijgen het extra druk en er ontstaat stress door de werkdruk. Klachten over bijvoorbeeld de groenvoorziening worden even niet afgehandeld. Niet alleen intern in beleidscycli, maar ook op straat neemt het serviceniveau af. De uitgifte van documenten ging gewoon door.’

Met welke oplossingen komt de gemeente?
‘We hebben de gemeenteraad vorig jaar voorgesteld structureel 1,8 miljoen euro extra aan personeel uit te geven. Dat is nodig om het ambtenarenapparaat op een volwaardig niveau te brengen, om het serviceniveau waar te maken. Het gaat niet alleen om fte’s, maar ook om een interne cultuurverbetering. Ik ben zeer trots op onze gemeenteraad. Die stak zijn nek uit in een moeilijke financiële periode en ging akkoord. De raad stelde ook voor een verandermanager in te schakelen om de revitalisering van de organisatie vorm te geven. Binnen een halfjaar is de sfeer al positief veranderd. We koppelen oudere medewerkers aan jongeren als begeleider. Zij vinden het leuk om voor de gemeente te komen werken. Ook proberen we parttimers te overtuigen fulltime te gaan werken. Uit een tevredenheidsonderzoek bleek dat de balans tussen werk en privé niet meer goed was. De conclusies worden nu geïmplementeerd. Het uitlenen van rijkspersoneel kan tijdelijk helpen, maar we moeten meer als een overheid gaan denken en werken, ook gemeenten onderling. Zorg ervoor dat het imago van de gemeente goed is. We moeten ons de komende jaren aanpassen aan de krapte op de arbeidsmarkt.’

Correctie: In een eerdere versie stond abusievelijk dat Gerard IJff lid is van het CDA. Hij is lid van de PvdA.