Laatst bijgewerkt: 21 augustus 2025

Opbouwen integraal omgevingsplan

maandag 30 juni 2025

Het beheren van locaties in het omgevingsplan is cruciaal voor het juridisch correct vastleggen van regels in de fysieke leefomgeving. Deze verkenning helpt u als gemeente grip te krijgen op het creëren, wijzigen en beheren van locaties en hun geometrieën. 

De Verkenning beheren omgevingsplanlocaties richt zich op het hele proces: van het bepalen welke locatie nodig is, tot de vraag hoe u die beheert bij wijzigingen in regelgeving of brondata. Dit document biedt geen definitieve waarheid, maar een handreiking gebaseerd op actuele inzichten, praktijkervaring en de STOP/TPOD-standaard.

Download de verkenning

Download de Verkenning beheren omgevingsplanlocaties (pdf, 336 kB). 

Voor wie is deze verkenning?

De verkenning is bedoeld voor iedereen binnen de gemeente die betrokken is bij het maken, annoteren of beheren van locaties in het omgevingsplan. Denk aan geo-specialisten, juristen, planologen, regelanalisten en softwarebeheerders. Kennis van het instrument omgevingsplan en de STOP/TPOD-standaard wordt verondersteld.

Wat kunt u met de verkenning?

Deze verkenning biedt u handvatten om:

  • te bepalen wat in uw situatie als locatie geldt.
  • locaties goed vast te leggen volgens de standaard.
  • het beheer van locaties effectief in te richten.
  • softwarekeuzes te maken die bij uw organisatie passen.
  • onderling betere afspraken te maken over rollen en verantwoordelijkheden.

Onderdelen verkenning

De verkenning bestaat uit verschillende onderdelen:

Locaties in het omgevingsplan

U krijgt inzicht in de rol en toepassing van het objecttype ‘Locatie’ in de STOP/TPOD-standaard. Ook wordt uitgelegd hoe u verschillende typen locaties (gebied, punt, lijn, en groepen daarvan) gebruikt en vastlegt.

Proces van wijzigen

Het beheren van locaties maakt integraal deel uit van het wijzigingsproces van het omgevingsplan. U leest hoe het proces verloopt, welke stappen belangrijk zijn voor het locatiemanagement en welke rol afstemming speelt tussen juristen en geo-specialisten.

Locaties afbakenen

Aan de hand van 5 centrale vragen helpt de verkenning u om voor iedere situatie te bepalen welke locatie nodig is, hoe u die vastlegt, op welke brondata u zich baseert en hoe u mutaties beheert. Hierbij wordt het objectgericht denken als leidend principe toegepast.

Geo-infrastructuur en software

Er worden 3 varianten van informatiearchitectuur beschreven voor het beheren van locaties: via plansoftware, via GIS-software, of via een specifieke geo-database. Per variant worden de voor- en nadelen toegelicht, zodat u een afweging kunt maken op basis van uw ambities, beschikbare software en beheervraagstukken.

Praktijkvoorbeelden verkenning

Bent u benieuwd hoe andere gemeenten omgaan met locatiebeheer in het omgevingsplan? Op onze website vindt u diverse praktijkvoorbeelden die u inspiratie en inzicht bieden. Elk voorbeeld belicht een ander aspect van het beheer, zoals keuzes in software, documentatie of samenwerking. 

Heeft uw gemeente ook een praktijkvoorbeeld dat anderen kan helpen? Deel het met ons via omgevingswet@vng.nl. Uw ervaring kan van grote waarde zijn voor andere gemeenten die nog zoekende zijn. 

Meer informatie