VNG Magazine nummer 10, 12 juni 2020

Auteur: Marten Muskee | Beeld: Ruben Schipper

Leusdenaren krijgen voorrang op de rest van Nederland in nieuwbouwwijken, kopte het Algemeen Dagblad recent. Volgens wethouder Erik van Beurden (GroenLinks-PvdA) is dat de nieuwe status quo.
 

Erik van Beurden

U wilt van Leusden een gated community maken?
‘Het ligt natuurlijk genuanceerder. Leusden is een prachtige groene gemeente vlak bij Amersfoort, waar de woningmarkt overspannen is.  Onze woningvoorraad bestaat voor 99 procent uit grote eengezinswoningen. Er is een tekort aan woningen voor starters, senioren, sociale huur en voor jonge gezinnen. We stellen daarom eisen aan de ontwikkelaar die bij ons bouwt: hij moet een bepaalde hoeveelheid woningen voor deze doelgroep bouwen. Ik vraag hem ook om in zijn verkoopproces eerst lokaal het nieuwbouwproject aan de man te brengen. Daarnaast krijgt hij de vraag om uit de lijst met belangstellenden eerst met Leusdenaren contact op te nemen en het verkoopgesprek aan te gaan, zodat ze in ieder geval de kans hebben hun belangstelling om te zetten in koop. Dat hoeft geen maanden te duren, maar is van belang omdat onze inwoners over het algemeen eerst nog met de financiering aan de slag moeten. We werken al enkele jaren op deze manier, het heeft de status van een vraag, want ik heb geen juridisch kader. De wet is simpel: elke Nederlander mag overal wonen.’

Hoe staan de ontwikkelaars hierin?
‘De ene ontwikkelaar gaat akkoord, de ander is bang voor gedoe. Ze weten dat een potentiële koper mogelijk naar de rechter stapt. We hebben dat echter in de praktijk nog niet meegemaakt. We maken een versnelling in onze nieuwbouw, zodat er voldoende ruimte blijft voor mensen van buiten die zich melden. Uiteindelijk brengt mijn verzoek voor de ontwikkelaar een juridisch risico met zich mee. Ze doen het dus liever niet. Toch stel ik de vraag en tot nu toe komen we er steeds uit. Het gaat om de zorg dat onze inwoners, zeker voor hen die iets meer bedenktijd nodig hebben, op de krappe woningmarkt toch aan een koopwoning komen. Ik vind dat ik dat als wethouder gewoon aan de projectontwikkelaar moet kunnen vragen.’
 
Als Leusden straks mensen uit bepaalde beroepsgroepen van elders nodig heeft, blijft u dan de ‘voorrangsregeling’ hanteren?
‘Het gaat hier niet om het afdwingbaar voorrang geven aan de eigen inwoners. Het is een meer informele sturing om ervoor te zorgen dat onze inwoners een geschikte en betaalbare woning kunnen kopen. Het past ook bij ons beleid om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. Mij gaat het er oprecht om ervoor te zorgen dat inwoners die hier gehecht zijn en die dat graag willen, de kans krijgen om hier in een geschikte woning te blijven wonen. Dat kan zonder de leraar, politieagent of Amsterdammer tekort te doen.’