VNG Magazine nummer 17, 5 november 2021

Tekst: Leo Mudde | Beeld: gemeente Capelle aan den IJssel / Frank de Roo

Wordt de intocht van Sinterklaas dit jaar een evenement waar alleen gevaccineerden naartoe kunnen? Of worden hele binnensteden doorstroomlocaties waar de Sint gezwind van boot naar stadhuis gaat, waarvoor geen QR-code nodig is?
 

Sinterklaasintocht 2021

Wéér een sinterklaasintocht met een hoofdrol voor politie en mobiele eenheid, dat wilde Leeuwarden dit jaar voorkomen. De stad heeft de laatste jaren met haar politie-inzet een bedenkelijke reputatie opgebouwd, met dank aan de voor- en tegenstanders van de zwarte piet. 
Even leek het dit jaar weer die kant op te gaan. Het organiserende Sinterklaascomité stapte op, uit angst voor nieuwe acties van Kick Out Zwarte Piet (KOZP) en tegendemonstraties. Dat het kinderfeest dit jaar toch kan doorgaan, is te danken aan een nieuw bestuur dat kan leven met de door KOZP gewenste roetveegpieten. 
De dag van de sinterklaasintocht is in Leeuwarden een van de drukste zaterdagen van het jaar. Dat zal 13 november niet anders zijn. Nu de zwartepietendiscussie is beslecht, zien Leeuwarden - en alle andere gemeenten - een nieuwe uitdaging: handhaving van de coronaregels, in het bijzonder de verplichte QR-code. Wat te doen als je lange tijd op de pakjesboot moet wachten? Laat je daar alleen kinderen toe met ouders die gevaccineerd of getest zijn? Hoe ga je om met de vaders en moeders bij wie dat niet het geval is, maar toch per se met hun kind dicht bij Sinterklaas willen zijn als die op de kade stapt? Zo zijn ze het immers altijd gewend.
Leeuwarden heeft het opgelost door van de intocht een doorstroomevenement te maken, zoals woordvoerder Erik Krikke van de gemeente het noemt. En daarvoor is geen coronatoegangsbewijs nodig. Hij verwacht dan ook geen problemen dit jaar. De sinterklaasintocht zal weer als vanouds een kinderfeest zijn, zonder politiepaarden en ME-busjes, dat is de inzet.
Dat sinterklaascomités dit jaar worstelen met de intocht, was ook de NOS opgevallen. Daarbij hangt alles af van de vergunning die de gemeente heeft afgegeven. Gaat in het inderdaad, zoals in Leeuwarden, om een doorstroomlocatie, of ziet de gemeente het als een evenement waarvoor tickets en QR-codes nodig zijn? 

Leeuwarden maakt van de intocht een doorstroomevenement

Polsbandje

De NOS gaf Tilburg als voorbeeld, waar op het Willemsplein alleen mensen met een (gratis) ticket en een geldig coronabewijs welkom zijn. In Roosendaal krijgen mensen na een groen vinkje in de CoronaCheck-app een polsbandje waarmee ze de aankomst van de boot of de officiële ontvangst in het centrum mogen bijwonen. Wie geen polsbandje heeft, mag wel langs de route staan maar niet meelopen met Sinterklaas en zijn gevolg. In Veendam moet iedereen van 13 jaar en ouder een QR-code laten zien als ze het feest op het Museumplein willen bijwonen. Het plein wordt afgezet met hekken bij de ingang komt een QR-check. 
Iets soortgelijks gebeurt ook in Capelle aan den IJssel, al werkt die gemeente niet met polsbandjes. Burgemeester Peter Oskam: ‘Vanwege de coronamaatregelen ziet de intocht er anders uit. De optredens verplaatsen we naar een parkeerterrein achter het gemeentehuis. Iedereen kan hier met een gratis kaartje bij zijn. Bezoekers van 13 jaar en ouder moeten bij de ingang ook de QR-code of een papieren bewijs en hun identiteitsbewijs laten zien.’
Utrecht daarentegen schrapte het oorspronkelijke plan om op het Domplein een groot feest voor en met Sinterklaas te organiseren (waarvoor een coronatoegangsbewijs verplicht was) en schakelde over op een ander scenario: de intocht wordt nu een doorstroomevenement waar mensen Sinterklaas kunnen begroeten langs de route die hij aflegt, meldde het AD.

Trein

In Hengelo verwacht burgemeester Sander Schelberg geen problemen. Daar arriveert Sinterklaas traditie- getrouw per trein, waarna hij naar de pastorie in het centrum rijdt dat tijdelijk is omgedoopt tot Sinterklaashuis. VNG Magazine spreekt Schelberg vóór de persconferentie waarop het kabinet nieuwe coronamaatregelen bekend zou maken, dus hij houdt een slag om de arm. ‘Maar we hebben als lijn uitgezet dat de hele route een doorstroomlocatie is, met heel weinig statische momenten. Zolang we terrassen hebben waar volwassenen zonder vaccinatiebewijs kunnen zitten, voorzie ik voor een evenement met vooral kleine kinderen geen extra beperkingen, dan zouden ingrepen op terrassen toch eerder aan de orde zijn.’
Schelberg is nu negentien jaar burgemeester, maar Sinterklaas heeft hij al veel vaker ingehaald, in een gemeente met meerdere kernen soms wel drie per dag. Niet heel erg voor iemand voor wie het mogen ontvangen van Sinterklaas misschien wel de belangrijkste reden was om burgemeester te worden, zegt hij gekscherend. Natuurlijk heeft hij ook met de politie overleg gevoerd. ‘Zoals ook de afgelopen jaren met de zwartepietendiscussie. Maar problemen waren er nooit. De politie zegt: we hebben in Hengelo aan twee agenten genoeg. Dat lijkt mij wat weinig als er 20.000 mensen op de been zijn.’
Dus het succes van de intocht hangt in Hengelo uiteindelijk alleen maar af van de punctualiteit van de spoorwegen? Schelberg: ‘Het hangt sowieso af van de situatie in de Golf van Biskaje of Sinterklaas überhaupt het land haalt. Het blijft altijd spannend.’