Ook in uw gemeente is het vanwege de sterk gestegen woningprijzen voor de jongste generaties zeer moeilijk een huis te kopen. Zij zijn aangewezen op peperdure huurwoningen, waardoor ze niet in staat zijn om te sparen voor een koopwoning. Alleen als je rijke ouders hebt, kom je ertussen op de huizenmarkt. Economisch journalist Hans de Geus waarschuwde voor een ‘tweekastenmaatschappij’ van huizenbezitters die staan tegenover gezinnen in een huurwoning. Al decennia worden te weinig woningen gebouwd, waardoor de huizenprijzen onnodig hoog blijven.

Vaak wordt de opkomst van het populisme toegeschreven aan de kloof tussen economisch achtergeblevenen die hun sociale status zien dalen en weinig kans op sociale stijging hebben en  diegenen die profiteren van de globalisering. Die gigantische verplaatsing van rijkdom wordt vaak geportretteerd als een scherpe scheidslijn tussen stedelijke en plattelandsgebieden, tussen centrum en de periferie. Maar de geografie van vermogensongelijkheid is complexer: ook in uw gemeente is een sociale scheuring gaande.

Ook in uw gemeente is een sociale scheuring gaande

Die vermogensscheidslijn heeft politieke gevolgen. Onderzoek in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk liet zien dat het patroon van huizenprijzen zeer verklarend is voor steun aan Brexit en stemmen op de rechts-extremistische partij van Marine Le Pen. Langdurige verschillen in lokale rijkdom hangen sterk samen met de ‘geografie van de ontevredenheid’. Burgers die zich relatief gedepriveerd voelen en weinig kans zien om hun economische kwetsbaarheid te verminderen, voelen zich sterk aangetrokken tot extremistische, populistische oplossingen. Voortdurende polarisatie door de huizenmarkt, gepaard gaande met scherpe sociale sortering, creëert wijken met politieke monoculturen die de relatie tussen huisvesting en politiek zal versterken.

Huizenbezit versus huren hangt sterk samen met kiezersvoorkeuren over sociale uitgaven en tevredenheid met het politieke systeem en het establishment. Het populisme is niet uitsluitend een product van culturele waarden, want hoewel conservatieve, autoritaire en nationalistische kiezers eerder stemmen op populisten, vormen de materiële condities waarin kiezers leven de context waarin hun waarden ontstaan en politieke betekenis krijgen.

De huizenmarkt is een zeer belangrijke factor in die materiële (on)zekerheid. De enorme stijging van woonlasten in economisch kansrijke gebieden ontneemt een hele generatie de mogelijkheid om daar nieuwe economische kansen te verwezenlijken. De huizenmarkt verhardt en verdiept de woningkloof waardoor wijken ontstaan met politieke ecosystemen waarin extremistische en anti-establishment-wereldbeelden dominant zijn. Dit antisysteempopulisme is te verminderen door meer en betaalbare woningen te bouwen.