De financiële crisis van gemeenten is slechts één symptoom van de diepe kloof in onze samenleving. Terwijl lokale overheden worden uitgeknepen door Den Haag en essentiële voorzieningen verdwijnen, voltrekt zich een nog hardere realiteit: een generatie jonge mannen die steeds verder achteropraakt, niet alleen op de arbeidsmarkt, maar ook op de huizenmarkt; en daarmee in hun hele maatschappelijke positie.  Jonge mannen lopen vast in een systeem van statusverlies. 
Door de decentralisatie zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg, Wmo en andere cruciale taken, maar het geld ontbreekt. Door de scherpe politieke ruk naar rechts in veel gemeenten, zullen colleges weigeren lokale belastingen te verhogen, waardoor bibliotheken sluiten, sportclubs verdwijnen en wijken verpauperen. Voor jonge mannen uit kwetsbare milieus betekent dit nog minder kansen: minder plekken om zich te ontwikkelen, minder netwerken om op terug te vallen, minder mogelijkheden om status te verwerven.

Jonge mannen lopen vast in een systeem van statusverlies

Tegelijkertijd voltrekt zich een stille, maar des te hardnekkiger scheiding tussen twee groepen Nederlanders: zij wier ouders ooit een huis kochten, en zij die altijd hebben gehuurd. Voor de eerste groep is de erfenis het equivalent van een enorme financiële injectie. Voor jonge mannen zonder rijke ouders is de situatie genadeloos: zij kunnen geen huis kopen, bouwen geen vermogen op en zullen hun leven slijten in financiële kwetsbaarheid.  
Omdat status sterk verbonden is aan werk, inkomen en eigendom, vallen deze jonge mannen zonder kapitaal ook buiten de boot op de liefdes- en huwelijksmarkt. Zonder stabiele woonbasis kunnen zij geen gezin stichten en zien zichzelf terugvallen in een permanente onderklasse. Onderzoek laat zien dat dit leidt tot frustratie, eenzaamheid en een tanend zelfvertrouwen. Vrouwen kijken bij het kiezen van een partner – terecht – naar economische zekerheid. Zo dreigt een groep jonge mannen buiten de boot te vallen. Online worden ze al incels genoemd, involuntary celibate, en in onderzoeken worden deze jongens in verband gebracht met seksisme en geweld.
Deze ultrarechtse regering gaat niets doen om de kloof te dichten. Geen erfbelasting die vermogens herverdeelt, geen massale bouw van sociale huurwoningen, geen investeringen in kansengelijkheid. Integendeel: de rechtspopulisten zullen deze anderhalf miljoen kansarme mannen opstoken tegen Nederlanders met een migratieachtergrond en tegen de links-progressieve elites die een comfortabel leven leiden in staatsgefinancierde banen.
Diep in het weefsel van onze samenleving creëert de ongelijkheid op de arbeids-, woning- en huwelijksmarkt een explosief en zeer ontvlambaar gif. Bij de gemeenteraadsverkiezingen zullen de rechts-populisten een politieke lucifer gebruiken om dit vuur te laten ontbranden.