Volgens Thijssen wordt momenteel te veel gefocust op oplossingen voor de lange termijn. Ze wil gewoon aan de slag. Veel belangrijke ontwikkelingen die Nederland nodig heeft, zijn al gaande. Het bedrijfsleven helpt daarbij zeer zeker, volgens Thijssen. ‘Daar zijn prachtige voorbeelden van. Ik heb een ontzettende behoefte aan optimisme om de problemen op te lossen. Dat gebeurt deels al, dat kan veel meer in beeld worden gebracht.’

TenneT
Als voorbeeld noemde Thijssen TenneT, verantwoordelijk voor het hoogspannings- en elektriciteitsnet. Het is TenneT gelukt om alles wat moet gebeuren om 212 gigawatt wind van zee, nodig om bepaalde klimaatdoelen op tijd te behalen, recent in één keer te contracteren. ‘Dat is historisch en nog nooit vertoond. Daarmee kunnen we enorm versnellen. Het haalde de wereldpers, maar de Nederlandse niet. We moeten met elkaar veel positiever worden en out of the box denken. Veel is al mogelijk.’

Optimisme
Remkes deelt dat optimisme. Hij noemde diverse voorbeelden van werken aan de rivieren in de afgelopen jaren die die nu erger voorkomen. Volgens Remkes worden de oplossingen voor de grote urgente problemen niet gevonden zonder samenwerking met het bedrijfsleven. Dat schijnen ‘ook sommige openbaar bestuurders weleens te vergeten’. Die plaatsen partijen tegenover elkaar. ‘De concrete ideeën komen vanuit bedrijven, overheden schetsen de randvoorwaarden en faciliteren, ook financieel.’

Zeepkist
Die oplossingen vragen ook om nauwe betrokkenheid van inwoners. De samenspraak met hen wordt ook nog weleens vergeten. Het begint, zei Remkes, bij de lokale en regionale omstandigheden. Daarvoor moeten bestuurders op de zeepkist. ‘Ja, dit soort gebiedsprocessen kosten gewoon tijd, we leven niet in een commandosamenleving. Ik zie het geneuzel en de gepolariseerde discussie over de te behalen doelen tussen 2030 en 2035 in Den Haag. Dat is de slechtste manier hoe het gedaan kan worden. Ga aan de slag.’

Over de stap daartoe naar voren door gemeenten maakt Remkes zich wel grote zorgen, voornamelijk over de uitvoeringskracht op lokaal niveau. Daar zitten ‘echte grote knelpunten die voor vertraging zorgen’, zegt hij. Daar moeten oplossingen voor komen. ‘Kun je het niet waarmaken, dan is de teleurstelling ingebakken.’