Gemeenten steunen VNG-inzet voor kabinetsformatie

Met 100 procent van de stemmen is de resolutie ‘Herstel van bestuurlijk en financieel vertrouwen’ op de Buitengewone algemene ledenvergadering van 12 februari aangenomen. Dit betekent dat de VNG pas afspraken maakt met het nieuwe kabinet over ambities als de financiën en interbestuurlijke verhoudingen op orde zijn.

De kabinetsformatie is voor gemeenten cruciaal. Op dat moment kunnen er met het nieuwe kabinet afspraken worden gemaakt voor de toekomst. Dat is hard nodig, want veel gemeenten kampen met ernstige financiële problemen.

De tekorten, die voortkomen uit keuzes van eerdere kabinetten, tasten de autonomie en slagkracht aan. De taken en middelen zijn niet in balans, onderzoek na onderzoek wijst uit dat er een structurele oplossing nodig is. In de resolutie staan de financiële en interbestuurlijke verhoudingen dan ook centraal.

Herstel financiële positie
Het herstellen van de financiële positie van gemeenten op langlopende dossiers is een belangrijke voorwaarde om verder te kunnen op andere terreinen. Onderliggend is het onderzoek naar de tekorten in de jeugdzorg, maar ook het artikel 2-onderzoek naar het Klimaatakkoord, de opschalingskorting, de herijking van het gemeentefonds, het abonnementstarief in de Wmo, de normeringssystematiek (trap-op, trap-af) en een groter lokaal belastinggebied.

Balans gemeenten en Rijk
De interbestuurlijke verhoudingen tussen gemeenten en de rijksoverheid moeten in balans worden gebracht. Op korte termijn kan dat door duidelijke afspraken te maken. Voor de lange termijn werkt de VNG aan een compleet nieuw wetsvoorstel: de Wet op het decentraal bestuur, waarin onder meer de versterking van het evenwicht tussen bestuurslagen wordt geregeld.

Eerst lekkend dak repareren
Als het lekkende dak is gerepareerd, kunnen we samen weer bouwen. Gemeenten gaan dan pas verder met het leveren van een bijdrage aan maatschappelijke opgaven als wonen, de uitvoering van het Klimaatakkoord, regionale economie en digitalisering. En ook niet onbelangrijk: een goede impuls geven aan de kwaliteit van dienstverlening. De menselijke maat moet daarin leidend zijn.

Brief aan kabinet
Naast de afspraken die we met het nieuwe kabinet willen en moeten maken, hebben de gemeenten het VNG-bestuur opnieuw opgeroepen om de huidige precaire financiële situatie onder de aandacht van het huidige kabinet te brengen.

Direct na de BALV is daarom een brief gestuurd aan het kabinet waarin we ons standpunt duidelijk maken, met de resolutie in de bijlage.  
 

Van Zanen: ‘Zonder gemeenten geen herstel’

Een jaar na de uitbraak van de coronacrisis hebben we één ding harder nodig dan ooit: perspectief. Zorgen dat we samen, als één overheid, kunnen optreden. Daarvoor zijn vitale gemeenten nodig, en dus moet de koek nu én structureel groter. Dat is de boodschap van Jan van Zanen in zijn speech op de BALV.

Bij alle uitdagingen die ons na de coronacrisis te wachten staan, vervullen gemeenten een essentiële rol. Die rol kunnen gemeenten alleen uitvoeren als zij daarvoor de middelen krijgen. Het kabinet moet niet alleen voor structurele oplossingen zorgen, maar moet ook nu de acute zorgen verlichten. Dat is een harde eis.