VNG Magazine nummer 15, 11 oktober 2019

Auteur: VNG

Op deze pagina treft u een korte weergave aan van de belangrijke ontwikkelingen en onderwerpen die spelen binnen de vereniging, het bestuur en de commissies. Wilt u meer weten? Kijk dan op vng.nl/vereniging.

Twee onderwerpen stonden vorige maand centraal bij de commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit: stikstof en de achtervangpositie van gemeenten in het Waarborgfonds Sociale Woningbouw.

Zoals bekend heeft de Raad van State de Nederlandse vertaling van Europese stikstofregels afgekeurd. De effecten van projecten en de weerbaarheid van natuurgebieden verschillen en daarom moeten ook de eisen per natuurgebied kunnen verschillen, vindt de commissie. 

Bekijk met een ecologische blik of er echt een probleem is. Tijdelijke en permanente effecten moeten niet bij elkaar worden opgeteld. 
De positie van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en de achtervang door Rijk en gemeenten is onder de nieuwe Woningwet veranderd. Inmiddels hebben Aedes, deelnemende corporaties, BZK, de Autoriteit woningcorporaties en de VNG hierover afspraken op hoofdlijnen gemaakt. Eind dit jaar moeten de nieuwe regels en afspraken klaar zijn.

De meeste aandacht van de commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs ging uit naar liquiditeitssteun voor jeugdinstellingen, de landelijke richtlijn indexering Wmo- en jeugdcontracten en de eerste bevindingen van de Visitatiecommissie financiële beheersbaarheid sociaal domein.
Eerder dit jaar sprak de VNG met het Rijk af om twintig miljoen euro te reserveren voor steun aan instellingen die cruciale jeugdhulp, -bescherming of -reclassering leveren waarbij door een tekort aan liquiditeit de continuïteit van zorg in gevaar is. Het gaat om geld dat anders zou zijn toegevoegd aan het macrobudget, daarom is het wezenlijk dat gemeenten hier goed bij zijn aangehaakt. De commissie besloot dat haar vicevoorzitter, wethouder Eelco Eerenberg (Enschede), namens de VNG hierbij wordt betrokken. 
Bij de landelijke richtlijn indexering Wmo/Jeugd gaat het om een buitengewoon lastige afweging: gemeentelijke autonomie, financiële randvoorwaarden en arbeidsmarktvraagstukken strijden met elkaar om voorrang. De commissie wil niet nu al de onderhandelingen over een landelijke richtlijn starten. Het Rijk moet eerst de financiële randvoorwaarden (structurele middelen en middelen voor indexatie) adequaat regelen. 
De eerste bevindingen van de visitatiecommissie laten zien dat veel gemeenten worstelen met de vraag ‘Wanneer is goed, goed genoeg?’ Daarnaast zijn datagebruik, de samenhang tussen lokale en regionale sturing en vraagstukken over toegang, inkoop en sturing belangrijke elementen. 

De adviescommissie Rechtspositie Politieke Ambtsdragers (RPA) besprak onder andere het initiatiefvoorstel-Van Raak – Wet sociale zekerheid politieke ambtsdragers – en het wetsvoorstel tot instelling van een adviescollege voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers.
De commissie vindt dat het voorstel-Van Raak onvoldoende rekening houdt met de bijzondere aard van het politieke ambt dat wordt vervuld onder bijzondere omstandigheden, daardoor ongewis is, en waarbij enige vorm van ontslagbescherming ontbreekt.
De VNG is positief over het wetsvoorstel tot instelling van een adviescollege voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers. Met input van de commissie zijn enkele aandachtspunten aan het ministerie van BZK meegegeven. Zo wordt geadviseerd om bij toekomstige rechtspositionele veranderingen de financiële onderbouwing en financiering inzichtelijk te maken.

Op de agenda van de commissie Bestuur en Veiligheid stonden onder meer de voorgenomen wijzigingen van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr), de Mediationwet, maatschappelijke onrust rond Sinterklaasintochten en de aanpak van mensenhandel.
De commissie is bezorgd dat de uitbreiding van mogelijkheden in de Wgr voor raadsleden tot een hogere druk op het werk zullen leiden. 
Een Mediationwet vindt de commissie niet nodig: er zijn diverse manieren van conflictbeslechting tussen inwoners en de gemeente die al in de praktijk worden toegepast.
De afgelopen jaren zijn in gemeenten goede ervaringen opgedaan met de intocht van Sinterklaas. In samenwerking met het ministerie van SZW is een handreiking in de maak.
De commissie besprak de resultaten van de enquête onder gemeenten naar de aanpak van mensenhandel, een onderwerp dat hoog op de agenda van de commissie blijft staan.