VNG Magazine nummer 3, 16 februari 2024
Tekst: Marten Muskee | Beeld: Dirk Hol
Het onderhoud van brandkranen is een gemeentelijke taak. Maar niet alle gemeenten zijn zich daar bewust van, met alle risico’s van dien. Egbert Lichtenberg, burgemeester van Altena, presenteert een totaaloplossing voor het beheer en onderhoud van brandkranen.
Wat is het probleem met de brandkranen?
‘Het onderhoud van brandkranen is vaak een ondergeschoven kindje. Dat komt mede doordat de gemeente verantwoordelijk is voor alles boven de grond, de zogenaamde droge controle, terwijl het drinkwaterbedrijf als eigenaar verantwoordelijk is voor de natte controle, het opendraaien van de brandkranen. Bij de vorming van de veiligheidsregio’s is nadrukkelijk gesteld dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de vindbaarheid, bereikbaarheid en bruikbaarheid van brandkranen. De grote brand in de Sint Urbanuskerk in Amstelveen in 2018 onderstreepte het belang nog eens. Die werd bijna volledig is de as gelegd door ondeugdelijke brandkranen. We hebben in Altena een inventarisatie gemaakt van de 2530 brandkranen in de gemeente. Daaruit bleek dat er met bijna de helft van de brandkranen wel iets aan de hand was, waarvan bij 25 procent echte problemen met de bereikbaarheid. Als je geen duurzaam onderhoud pleegt zal dit ruwweg gezien bij andere gemeenten eenzelfde beeld opleveren. Een schrikbarende hoeveelheid.’
Hoe ziet uw oplossing eruit?
‘Altena maakt onderdeel uit van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant en is aandeelhouder in het drinkwaterbedrijf Brabant Water. Uit gesprekken in de regio bleek dit vraagstuk overal een ondergeschoven kindje. Alle gemeenten hadden op verschillende manieren al dan niet een contract met het drinkwaterbedrijf. Vervolgens ben ik het gesprek aangegaan met de directeur van het drinkwaterbedrijf of hier geen uniforme regeling voor te bedenken viel. Dat resulteerde in afspraken tussen alle gemeenten en het drinkwaterbedrijf over het onderhoud en wie welke rol daarin heeft. Het drinkwaterbedrijf voert voor alle gemeenten in de veiligheidsregio alle droge en natte controles en het onderhoud kostendekkend uit. Dit tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. In Altena zijn ondertussen alle brandkranen geïnspecteerd en verbeterd.’
Waarom is dit ook interessant voor andere gemeenten?
‘Het is belangrijk om je bluswatervoorziening op orde te houden als je daar wettelijk verantwoordelijk voor bent. Behalve de brandschade die kan ontstaan door slecht onderhoud, levert het risico’s en schadeplichtigheid op. Uit de contacten in het land is mij duidelijk geworden dat het beleid rond brandkranen ook elders niet goed is geregeld. Ons drinkwaterbedrijf bijvoorbeeld is in vier veiligheidsregio’s in Brabant actief. Wij zijn de eerste regio waar het nu is geregeld. Het is de opmaat voor het drinkwaterbedrijf om dit ook elders door te voeren. Andere veiligheidsregio’s tonen ook belangstelling.’