De vijfhonderd rijkste Nederlanders zijn afgelopen jaar weer rijker geworden. Bij elkaar bezitten ze 250 miljard euro. Dat is ruwweg een kwart van ons nationaal product. Die perverse rijkdom staat in schril contrast met het dagelijks leven van gewone stervelingen zoals u en ik (ik verwacht weinig Quote-miljardairs onder de lezers van dit kanaal).
Een goede vriend van mij belandde recentelijk in het ziekenhuis. Dat betekende een harde confrontatie met de kaalslag in de zorg en de erosie van allerlei noodzakelijk voorzieningen. De verpleegkundigen zijn ware helden en lopen de benen onder hun lijf vandaan, maar als mensen permanente zorg nodig hebben, zijn zij aangewezen op mantelzorgers. Helpen bij het eten, aankleden en zelfs blijven slapen in het ziekenhuis als een patiënt ’s nachts te onrustig is. De verpleging heeft te weinig tijd om alle patiënten te monitoren. Als wij er niet bij kunnen blijven, worden de handen van mijn vriend ingebonden, zodat hij het infuus er niet uit kan trekken.
Ook op de universiteit waar ik werk, zie je die verschraling van cruciale voorzieningen. Er is geen geld om jonge wetenschappers een vaste baan aan te bieden. Elk jaar heb ik een groot aantal nieuwe collega’s die voor een laag inkomen wel een volledige docentbaan moeten vervullen. Na korte tijd is hun enthousiasme uitgeblust en verlaten zij de wetenschap. Wonen is in Amsterdam is al helemaal onbetaalbaar geworden voor een groot deel van mijn jonge collega’s en voor studenten, ook al komen velen van hen uit middenklassegezinnen. Het ultrarechtse populistenkabinet vindt het echter allemaal nog veel te luxe, en dus moet er nog verder worden bezuinigd.
 

Een harde confrontatie met de kaalslag in de zorg

Overal om me heen zie ik de armoede. Mensen halen de prullenbakken op stations en pleinen overhoop op zoek naar blikjes en flesjes voor het statiegeld. De meer onzichtbare armoede blijkt uit de toename van de schuldhulpverlening. Agressieve incassobureaus, louche schuldhulpverleners en online gokbedrijven floreren door deze financiële ellende van grote groepen in onze samenleving. Uit angst om ook financieel ten onder te gaan, stemmen de precaire middenklassen massaal op populistische partijen. Maar die zullen het publieke domein alleen maar verder uithollen.
Als uw partij voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 op zoek gaat naar nieuwe wethouders en raadsleden, dan voorspel ik grote problemen. Die moeten dan alle bezuinigingen van dit kabinet – en de reeds ingeplande gigantische kortingen op gemeenten in 2026 – verdedigen. En dat terwijl een klein aantal mensen zich puissant aan het verrijken is in ons neoliberale belastingparadijs. Geen enkele persoon, met ook maar een greintje sociaal geweten, wil op die stoel zitten.