Dat zegt Brandsma deze week in VNG Magazine. Het is volgens hem aan gemeenten om de lokale gevoelsdynamiek te herkennen en in kaart te brengen zodat ze op incidenten kunnen anticiperen. ‘Daar zit de echte polarisatie verscholen. Toen de boeren massaal naar het Malieveld trokken, was het stikstofbeleid van het kabinet de aanleiding. Maar daar ligt een gevoelsdynamiek onder: wij boeren die al zo lang moeten inleveren.’

Lokale bondgenoten

Volgens Brandsma is het zonde van de tijd en energie om met de twee extremen het gesprek aan te gaan. Beter is het om lokaal bondgenoten te zoeken om te luisteren naar de ‘zachte stemmen’ van het midden. ‘Goed luisteren is nodig, maar daar zijn we ontzettend slecht in.’ Hij oppert de instelling van een ‘luisterkamer’ op gemeentelijke websites, waar inwoners naartoe kunnen en waar de gemeente oprecht naar hen luistert.

In hetzelfde artikel zegt minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken dat de polarisatie van de samenleving versus de overheid een ‘valse tegenstelling’ is: ‘Burgemeesters en wethouders staan aan de kant van de inwoners.’ Zij roept gemeenten op mensen die extra onder de coronacrisis lijden en mogelijk gevoelig zijn voor extreme gedachten, te helpen. De polarisatie is volgens haar een feit, ‘maar we zijn er zelf bij om te zorgen dat het niet leidt tot ontwrichting van de samenleving.’

Partijverbod

Een andere deskundige, rechtsfilosoof Bastiaan Rijpkema van de Universiteit Leiden, pleit er deze week in VNG Magazine voor het lokaal bestuur meer handvatten te geven om op te treden tegen antidemocratische uitspattingen. In opdracht van het ministerie van BZK doet hij daar nu onderzoek naar. Een lokaal partijverbod zou zo’n handvat kunnen zijn.