30. Gezonde voeding op scholen
School is een goede plek om kinderen en jongeren bewust te maken van gezonde en duurzame voeding, ook draagt een gezondere school direct bij aan de gezondheid van leerlingen. Omdat dit een plek is waar leerlingen veel tijd spenderen. Gezonde voeding op scholen houdt in dat er in schoolkantines een goed en lekker aanbod van gezonde voeding is en dat er op school bij activiteiten gezonde voeding geserveerd wordt. Als gemeente kunt u een project starten of stimuleren dat er op scholen binnen uw gemeente meer aandacht is voor gezonde voeding.
Voorbeeld:
31. Stadslandbouw/volksmoestuin
Het zelf verbouwen van voedsel kan de levensstijl van inwoners verbeteren, de sociale cohesie binnen de wijk vergroten en het draagt bij aan het vergroenen van de wijk. Dit kan gerealiseerd worden door binnen de wijk in de openbare ruimte een moestuin te realiseren. Dit kan gedaan worden in samenwerking met een wijkvereniging en/of enthousiaste buurtbewoners. Er is een aantal gemeenten met een voedselvisie of voedselstrategie, waarin stadslandbouw ook een plek vindt. Ook kan stadslandbouw als functie worden opgenomen in het omgevingsplan.
Voorbeelden:
- De gemeente Rotterdam heeft op een aantal locaties ruimte gemaakt voor stadslandbouw.
- De gemeente Groningen heeft een voedselagenda voor 2021-2023 waarin het beleid op het gebied van voedsel is vastgelegd.
Stadslandbouw/volksmoestuin draagt ook bij aan:
32. Gezond voedselaanbod in de leefomgeving
Een gezond voedselaanbod in de leefomgeving nodigt uit tot het maken van gezondere keuzes, wat goed is voor de gezondheid van inwoners. Dit is specifiek belangrijk in omgevingen zoals scholen waar kinderen en jongeren eten kopen en omgevingen waar veel mensen dagelijks komen zoals stations. Het gaat hierbij om zowel horeca als winkels die een gezonder aanbod zouden moeten hebben. In de Omgevingswet biedt het omgevingsplan mogelijkheden om de aanbieders van ongezond voedsel te weren, als daar argumenten aan ten grondslag liggen die betrekking hebben op de ‘fysieke leefomgeving’. Daarbij kunt u ook criteria stellen aan reclameuitingen. Maar het biedt dus geen mogelijkheden om het aanbod van ongezond voedsel in de gemeente te weren, uitsluitend vanwege de schadelijke effecten van de consumptie van dit voedsel op de volksgezondheid.
Voorbeelden:
- Voorbeeld planregels van GGD GHOR Nederland:
- Er zijn geen fastfoodrestaurants en snackbars binnen een afstand van X m van scholen en andere plekken waar jeugd verblijft.
- Er zijn niet meer dan X fastfoodrestaurants en/of snackbars in gebied
- Er is minimaal een drinkwatertappunt per X m2 in gebieden waar mensen langdurig verblijven (ontmoediging frisdrank, watervoorziening is belangrijk in hitteperioden)
- Het nieuwe station Ede-Wageningen is een proeftuin voor de City Deal en op het station worden de ondernemers gestimuleerd om een gezond en duurzaam voedselaanbod aan te bieden. Voor deze handreiking spraken we Ellen Poolman, Beleidsadviseur Food van de gemeente Ede over de City Deal Gezonde en duurzame voedselomgeving: “Als gemeente kan je bepaalde ondernemers of aanbod niet weren. Wat er via dit project wordt gedaan, is verkennen wat je als gemeente wel kan doen om stappen richting een gezonder aanbod te zetten.” Het hele interview leest u in bijlage 3.