VNG Magazine nummer 1, 24 januari 2020
Auteur: Marten Muskee
Eind 2020 is in alle gemeenten een analyse gemaakt van de woon- en zorgopgaven voor ouderen en andere mensen met een ondersteunings- en zorgbehoefte.
Duidelijker kan Hans Adriani, voorzitter van de deze week ingestelde Taskforce Wonen en Zorg, het niet stellen. De Nieuwegeinse PvdA-wethouder en lid van de VNG-commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit vertegenwoordigt met wethouder Marleen Damen (PvdA) van Leiden de VNG in de taskforce. Samen met bestuurders van corporaties en zorginstellingen en de ministeries van BZK en VWS zetten zij zich ervoor in dat gemeenten, corporaties en zorgaanbieders passende en werkbare prestatieafspraken maken over woonzorgvoorzieningen.
Dat is nodig ook, want Nederland is op dit moment niet in staat om de groeiende groep ouderen te faciliteren in hun toekomstige woon- en zorgbehoeften. Over twintig jaar zijn er naar schatting 2,5 miljoen 75-plussers, bijna twee keer zoveel als nu.
Adriani erkent dat er al veel initiatieven zijn op dit gebied. Dat komt omdat iedereen wel weet welke maatschappelijke opgave er ligt. ‘Wat deze taskforce specifiek gaat doen, is zorgen dat bij 355 gemeenten op lokaal niveau de driehoek gemeente, corporatie en zorginstelling de woonzorgopgave in kaart brengt voor de komende vijftien jaar. Dat moet eind dit jaar een onderbouwde visie opleveren. Met die visie moet de driehoek in 2021 vervolgens prestatieafspraken kunnen maken. Die zorgen in het hele land voor gerichte programma’s voor de bouw en ombouw van woningen voor wonen en zorg, en het bieden van de goede zorgarrangementen die daarbij horen.’
Daarnaast gaat de taskforce aan de slag met hardnekkige lokale knelpunten. Doel is de tien belangrijkste in de komende twee jaar op landelijk niveau van een oplossing te voorzien. Adriani noemt bijvoorbeeld de ontmoetingsruimte in een complex voor verzorgd wonen. ‘Iedereen weet dat die voorziening nodig is, maar niemand staat aan de lat om het te doen.’
Volgens de corporatiesector heeft slechts vijftien procent van de gemeenten uitgesproken beleid op het thema wonen en zorg. ‘Veel gemeenten benoemen het thema wel in hun woonvisie, maar het is nog niet vertaald in een programma waaraan wordt gewerkt. De taskforce gaat antwoord geven op de vraag vanuit de corporatie- en zorgsector aan de gemeenten om de regie te pakken.’ Om gemeenten in beweging te zetten, organiseert de taskforce samen met lokale ambassadeurs bestuurlijke tafels om de drie partijen met elkaar in gesprek te brengen. Daarbij worden datasets aangereikt van al uitgevoerd onderzoek om een eerste indruk te geven van de lokale situatie.