VNG Magazine nummer 9, 3 juni 2022

Auteur: Marten Muskee | Beeld: Henriëtte Guest

Het nieuwe college van Westland roept een wooninvesteringsfonds in het leven, om starters te helpen met de koop van een nieuwbouwwoning door de grond te kopen. Raadslid André van den Berg van coalitiepartij GemeenteBelang Westland legt uit hoe het werkt.
 

André van den Berg, raadslid Westland

Waarom doet Westland dit?
‘Wij merken dat starters en jonge stellen op de koopwoningmarkt tussen wal en schip vallen. Ze verdienen dikwijls te veel voor een sociale huurwoning en te weinig om op de koopwoningmarkt te slagen. Een normale tussenwoning kost hier al 350.000 euro of meer. Dat krijgen jonge mensen met een modaal inkomen niet gefinancierd. We doen het voor de mensen die in Westland wonen of werken.’

Hoe ziet de constructie er precies uit?
‘Westland richt een wooninvesteringsfonds op in een aparte entiteit. Die koopt bij nieuwe projecten de grond op waar deze woningen gebouwd worden. Grond is in de regel één derde van de totaalprijs. Bij een prijs van drie ton koopt de gemeente de grond voor één ton. De koper betaalt een kleine vergoeding voor het gebruik van de grond. Dat is het renteverlies dat de gemeente heeft. Dat ligt momenteel op 1,3 procent. De vergoeding ligt vast en er is ook een prijs afgesproken voor de grond als de eigenaar die later wil kopen. Dus alle vervelende dingen waardoor erfpacht een slechte naam heeft, zijn van tevoren ondervangen. Bij verkoop wordt de meerwaarde berekend in dezelfde verhouding, bij verlies hetzelfde laken een pak. Wij hebben dit in coalitieonderhandelingen ingebracht en nu gaat onze wethouder ermee aan de slag. Westland legt 20 miljoen euro in het fonds waarmee we zo’n tweehonderd kopers kunnen helpen, veertig tot vijftig per jaar. Het is een revolverend fonds, we gaan ervanuit dat de middelen terugkomen.’

Economen zeggen dat Westland met deze aanpak het probleem verschuift en alleen de grondeigenaren blij maakt.
‘Dat zal allemaal ongetwijfeld waar zijn, maar als we niks doen blijft het zoals het was. Dan vertrekken de jongeren, vergrijst Westland en is het drama veel groter. Hoogleraar huisvestingssystemen Peter Boelhouwer zegt dat het op schaal van Westland wel mee zal vallen. Zo uniek is het overigens niet wat we doen. Woningcorporaties deden dit tot 2015 ook, daarna mocht het niet meer en nu komt het langzaam een beetje weer op gang. Elders in het land bedenken gemeenten ook allerlei constructen om jongeren een huis te kunnen laten kopen. Ik ben er ook niet bang voor dat de waarde van woningen gaat dalen. Het zijn golfbewegingen, over enige jaren stijgen de prijzen weer. Vastgoed vormt altijd een van de betere beleggingen. De gemeente hoeft dit geld niet te lenen. We hebben een aantal jaren geleden de aandelen in het nutsbedrijf goed verkocht. Dat investeren wij nu niet alleen in bruggen of kunstwerken, maar ook in starters op de lokale woningmarkt.’