De criminaliteit infiltreert niet alleen de lokale politiek, maar ook onze basisscholen en woonwijken. Drugscriminelen rekruteren jongens al op zeer jonge leeftijd voor kleine klusjes en zo staat de deur open naar een criminele carrière. De regering gaat nu jaarlijks 82 miljoen euro investeren om te voorkomen dat jongeren de criminaliteit worden ingezogen en hun toekomst kwijtraken. In vijftien proefgemeenten worden plannen gemaakt om de macht van de drugsorganisaties in kwetsbare wijken in te perken.

Vier op de honderd jongeren tussen de 12 en 18 jaar zegt weleens iets crimineels te hebben gedaan (het echte percentage ligt waarschijnlijk hoger) en iets meer dan 1 procent is verdacht geweest van een misdrijf. De afgelopen tien jaar is de jeugdcriminaliteit weliswaar met de helft gedaald, maar iedere jongere die ontspoort, is er één te veel. De regering zet vooral in op wijkagenten, leraren, jongerenwerkers en reclasseringsmedewerkers die de jongeren ‘streng en consequent moeten aanspreken als ze dreigen af te glijden richting criminaliteit’. Maar dan is het al te laat. Gemeenten moeten meer gaan inzetten op het weerbaar maken van jongeren zelf en niet wachten tot het misgaat.

Iedere jongere die ontspoort, is er één te veel

Bij jongeren zijn de kiemen voor crimineel gedrag zichtbaar in herhaaldelijk liegen en bedriegen, impulsief gedrag, prikkelbare en agressieve reacties en moeite met het zich houden aan algemene maatschappelijke normen. Naast deze alarmbellen zie je ook verlaagde empathie en schuldgevoel, onverantwoordelijk gedrag en roekeloze onverschilligheid ten aanzien van eigen en andermans veiligheid. Deze jongeren zijn minder gewetensvol en rationaliseren hun eigen gedrag als ze anderen kwetsen, mishandelen of bestelen. Ook heeft deze risicogroep moeite met vooruitdenken en plannen van schoolwerk of een baantje, met nakomen van beloften en financiële verplichtingen. Zeer kenmerkend bij deze jongeren is een sterke behoefte aan sensatie en spanning. Ze zoeken een uitlaatklep.

Problemen in het gezin en slechte schoolprestaties kunnen die behoefte aan spanning nog verder versterken. Jongeren vinden het moeilijk om aan alle verwachtingen te voldoen van thuis, van school, van vriendjes en van de maatschappij. De stress die dat oplevert, moet eruit. Gemeenten moeten gaan inzetten op het kanaliseren van die behoeften op een positieve en sociaal geaccepteerde manier. Uit experimenten blijkt dat het beoefenen van extreme sporten en zware fysieke uitdagingen een goede uitlaatklep kunnen zijn. Het is beter dat jongeren in een goed gecontroleerde omgeving met professionals hun spanning ontladen dan dat ze die ontlading zoeken in het overtreden van de wet. Elk kind dat je daarmee uit de klauwen van de drugsmaffia houdt, is dikke winst.