Veiligheid is een belangrijk thema voor gemeenten. Om veiligheid te vergroten worden allerlei technologieën ontwikkeld, denk aan camera’s met slimme software op drukke plekken in de stad of aan drones die vanuit de lucht helpen een evenement in goede banen te leiden. Dergelijke technologieën kunnen heel nuttig zijn, maar kunnen ook vragen oproepen bij burgers. Gemeenten kunnen daarover met hen het gesprek aangaan en met hen samenwerken tijdens het ontwikkelen en toepassen van technologie in het domein van veiligheid.
Om gemeenten, samen met andere organisaties, op gang te helpen met het organiseren van gesprekken met burgers heeft het Europese project TRANSCEND een handboek samengesteld, met praktische methoden om burgers te betrekken bij innovatie in het veiligheidsdomein. Eén van deze methoden is bijvoorbeeld een World Café, waarin tientallen burgers hun meningen en ideeën kunnen delen rondom een bepaalde thematiek. Een andere methode is de Perspective Workshop, waarin een kleinere groep burgers, samen met experts, een bepaalde technologie of toepassing bespreken. In het TRANSCEND-project zijn diverse van deze methoden toegepast in vier domeinen: weerbaarheid bij rampen, tegengaan van criminaliteit in de stad, cyberveiligheid en bewaking van landsgrenzen. 

Technologieën kunnen heel nuttig zijn, maar kunnen ook vragen oproepen

Mechelen

Eén van de pilots van het project was samen met de Vlaamse gemeente Mechelen. Die heeft samengewerkt met een lokale jeugdorganisatie in het organiseren van enkele workshops met kwetsbare jongeren. In deze workshops stond de beleving van de jongeren centraal: welke problemen ervaren zij en welke mogelijke oplossingen zien zij? Verschillende werkvormen werden gebruikt om een veilige sfeer te creëren waarin ze ook over lastige onderwerpen konden spreken. Dit konden de jongeren waarderen, bleek tijdens de evaluatie. De ideeën die zij hadden ontwikkeld voor mogelijke oplossingen hebben ze bovendien gepresenteerd aan het gemeentebestuur. 
Een andere pilot vond plaats in Wenen. Daar werkte het Oostenrijkse Rode Kruis samen met een landelijke radiozender bij het ontwikkelen van een mobiele app. Deze app kan burgers waarschuwen voor incidenten of rampen, zoals extreme hitte of extreme neerslag. De app biedt bovendien burgers mogelijkheden om onderlinge hulp te organiseren. Het Rode Kruis organiseerde workshops met burgers om de huidige versie van de app met hen te bespreken. Burgers vertelden hoe ze het praktische gebruik van de app ervaren, en welke verbeteringen zij graag zouden zien. Uit deze workshops kwamen ook ideeën voor het verbeteren van weerbaarheid meer in het algemeen.

Burgers kunnen prima helpen bij het beter begrijpen van complexe problemen

Experts

Deze voorbeelden laten zien dat burgers prima ­kunnen helpen bij het beter begrijpen van complexe problemen; zij zijn immers experts van hun eigen ­dagelijkse ervaring. Bovendien kunnen ze bijdragen aan het ontwikkelen van oplossingen, zowel voor beleid als voor een bepaalde technologie. Het handboek bevat ook aanbevelingen voor het ­organiseren van samenwerking, bijvoorbeeld met lokale organisaties en met burgerorganisaties. De bijdragen van deze soort organisaties kunnen enorm waardevol zijn, ook bijvoorbeeld bij het uitnodigen van deelnemers voor de workshops.