Positief. Hoopvol. Gemeenten zijn gedreven om te werken aan de toekomst van Nederland. Om er samen over na te denken en actie te ondernemen. We kunnen het samen fiksen. Dat is voor mij de slotsom van het VNG Jaarcongres in Groningen. Twee intensieve dagen, maar op de terugweg in de auto voel ik me energiek alsof ik net terugkom van vakantie.
De spirit zit in alles. In het enthousiasme dat Tim van Hattum losmaakt met z’n lezing met de boodschap dat het niet te laat is om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. In de verhalen van Esmah Lahlah, Annalies Usmany-Dallinga en Marinus Biemans, wethouders die elke dag met inwoners werken aan maatschappelijke opgaven als bestaanszekerheid, de schade door gaswinning en de veranderingen op het platteland. Ze nemen de tijd, luisteren en doen wat ze kunnen. Als je uitgaat van vertrouwen en als het fair gaat, dan accepteren burgers dat de overheid ingewikkelde afwegingen moet maken voor de toekomst. Allemaal bouwstenen in het VNG-verhaal over de toekomst.

In gemeenten is de verbeelding aan de macht

Op de eerste congresdag krijgt de presentatie van het Toekomstbeeld voor Nederland in 2040 een goed onthaal. Jongeren, wetenschappers, bestuurders en beleidsmakers maken in de Denktank 2040 een visie op een krachtiger, groener en menselijker Nederland. Het gaat om investeren in de lange termijn, in duurzame groei en in het vereenvoudigen van de regels in het sociaal domein op basis van onderlinge betrokkenheid en gelijkwaardigheid. De visie wordt verder uitgewerkt in en met gemeenten. Daar gebeurt al veel goeds voor de lange termijn. Dat willen we groter en steviger maken, met gemeenten en samen met het rijk.
Dat deze wens breed leeft, blijkt als de Verenigingsstrategie 2030 met bijna 100 procent van de stemmen wordt aangenomen. De kern daarvan is de stap naar voren, gemeenten dragen oplossingen aan voor de thema’s die inwoners het meest raken, problemen die gemeenten zelf signaleren. Als één overheid willen we met het rijk beleid maken en zorgen dat we de financiële zekerheid krijgen om het langjarig uit te voeren. Zoals onze nieuwe voorzitter Sharon Dijksma zei, ‘vormen 342 gemeenten samen heel Nederland. Wij kunnen dit, want in gemeenten is de verbeelding aan de macht en tegelijk wordt er praktisch, nuchter en slagvaardig gewerkt aan oplossingen.’
Dit beeld blijkt ook uit de verhalen van indieners van tal van moties, gedreven door de wil om het goed te doen voor inwoners, en daarvoor de randvoorwaarden in orde te krijgen. Ik vind het bijzonder dat gemeenten veel meer dan politiek Den Haag bezig zijn met de lange termijn. Met een krachtiger, groener en menselijker Nederland. Hoe dat eruitziet? Kijk en denk mee op de website ToekomstNederland2040.