VNG Magazine nummer 10, 4 juni 2021

Beste Thorbeckeprofessor,

Het gaat zo vaak over het ‘Huis van Thorbecke’ dat ik mij afvroeg wat Thorbecke zélf eigenlijk met die metafoor bedoelde. Maar ik vind geen bruikbare verwijzing naar zijn werk. Weet u waar ik moet zoeken?

Een burgemeester uit Oost-Nederland
 

Geerten Boogaard

Geachte burgemeester,

Bij Thorbecke zelf zult u niets vinden. De metafoor van het Huis van Thorbecke is namelijk veel jonger dan men vaak denkt. Laurens Raijmakers heeft het ooit uitgezocht en kwam ergens in de jaren ’90 van de twintigste eeuw uit. Pas sindsdien wordt die metafoor gebruikt voor de bestuurlijke hoofdstructuur en we zijn vrij snel gaan denken dat dit beeld ook heel oud is.

Het zou mij niet verbazen als Thorbecke zelf het beeld van een huis veel te statisch en veel te hiërarchisch had gevonden, met gemeenten opgesloten op de laagste verdieping. Hij zag de boel veel gelijkwaardiger en organischer. Dus: het historische ‘Huis van Thorbecke’ bestaat alleen letterlijk: Garenmarkt 9 in Leiden.

Geerten Boogaard, Thorbeckehoogleraar

Ook een vraag voor Geerten Boogaard? Mail naar: thorbeckehoogleraar@vngmagazine.nl.