VNG Magazine nummer 2, 7 februari 2020

Auteur: Rutger van den Dikkenberg

Drie vragen aan ... David Vermorken, wethouder Gilze en Rijen

Gilze en Rijen is teruggefloten door de Grondkamer, onderdeel van het ministerie van Landbouw: de gemeente mag van haar pachters niet eisen dat ze geen glyfosaat, ook bekend als het bestrijdingsmiddel Roundup, gebruiken. De gemeente gaat in bezwaar, zegt wethouder David Vermorken (VVD).
 

David Vermorken

1.    Wat houdt het glyfosaatverbod in?
‘Wij verpachten 26 hectare pachtgrond, waarvan we bij 18 hectare jaarlijks opnieuw een overeenkomst sluiten. Het zijn veelal gronden die we hebben gereserveerd voor woningbouw. Als eigenaar van die gronden hebben we in de pachtovereenkomst opgenomen dat het gebruik van glyfosaat op die akkers verboden is. Als gemeente zijn we zelf ook gestopt met dit soort bestrijdingsmiddelen in onze openbare ruimte. En we vinden dat we dat ook mogen eisen bij de gronden die we in ons bezit hebben. Dat past goed in ons duurzaamheidsbeleid. Als we een woonwijk aanleggen, dan proberen we die groener te maken. En we richten ons op klimaatadaptief bouwen. Dat doen we het liefst op grond die zo schoon mogelijk is. Er is discussie over de schadelijkheid van glyfosaat op de gezondheid: mogelijk leidt het middel tot kanker. Maar duidelijk is dat het schadelijk is voor de natuur, en dan met name voor de bijen.’

2.    De Grondkamer heeft dit nu verboden. Wat vindt u daarvan?
‘Er is voorlopig een stokje voor gestoken. De Grondkamer beoordeelt pachtovereenkomsten. Als er een nieuwe overeenkomst is afgesloten voor meer dan een hectare grond, dan wordt die automatisch aan de Kamer voorgelegd. Die heeft nu geoordeeld dat ons verbod niet kan. De Grondkamer vindt een verbod buitensporig, omdat we dit als gemeentelijke grondeigenaar willen verbieden terwijl er geen landelijk verbod is. Dat beperkt de pachter te veel. Zo’n verbod kan alleen als er bijzondere redenen voor zijn, stelt de Grondkamer. Wij zijn het daar niet mee eens. Onze gemeente ligt weliswaar niet midden in een natuurgebied, maar als eigenaar moeten we op deze manier kunnen beschikken over onze gronden en dit soort eisen stellen. We zijn in bezwaar gegaan, maar dat wordt aangehouden tot de Centrale Grondkamer in een soortgelijke zaak uitspraak doet. Dan weten we of dit landelijk mag of niet. Als dan inderdaad blijkt dat een verbod niet mag, dan gaan we beslissen of we de grond volgend jaar nog wel ter pacht aanbieden. Voor het geld hoeven we het niet te doen: bij elkaar halen we jaarlijks zo’n 6.000 euro op. Alle beetjes helpen financieel natuurlijk, zeker in een tijd waarin we steeds minder geld uit het Gemeentefonds krijgen. Maar de gezondheid van mens en dier en de bescherming van natuur en milieu zijn ook belangrijk. En ik hoop dat de Tweede Kamer dan de Pachtwet wil aanpassen, zodat dit wel kan.’

3.    De Tweede Kamer nam in 2011 al een motie aan om glyfosaat te verbieden, maar zo’n landelijk verbod is er nog steeds niet. Wordt het daar niet eens tijd voor?
‘Ja, in België en Frankrijk is dit al verboden, en ook Duitsland is ermee bezig. Ik denk dat het heel goed is dat dit landelijk geregeld wordt, of Europees. Dat zou ik toejuichen. Maar daar hebben we als gemeente geen invloed op.’