We leven in een representatieve democratie. We kiezen politici en die verdedigen onze mening in de raad of vertalen ze met een beetje geluk naar beleid. Maar daarnaast willen veel mensen meer directe invloed uitoefenen. Mensen worden mondiger en er zijn steeds meer manieren voor directe democratie, zoals referenda, thema-stemmen en nieuwe vormen van besluitvorming.
Het filmpje hieronder toont het leuke en lastige van Directe Democratie. Gebruik het als inspiratie of als aftrap voor discussie in uw gemeente.
- Bekijk de overige video's!
- Binnenlands Bestuur publiceerde een artikel over deze aflevering, lees het artikel hier!
Hieronder staan 3 manieren om u verder te helpen met Directe Democratie.
Naam |
Het multi-optie referendum in Duiven |
Status |
Prototype |
Informatie |
Een alternatief voor het Ja-Nee referendum is het multi-optiereferendum in combinatie met ‘approval voting’. Er worden drie of meer opties voorgelegd, waaruit inwoners alle opties kunnen kiezen die zij wenselijk achten. In (onder meer) Duiven is hiermee succesvol geëxperimenteerd in 2008, toen inwoners werd gevraagd hoe zij dachten over drie mogelijke herinrichtingsplannen voor hun centrum. Lees hier het evaluatierapport. |
Contact |
Martin Rosema: m.rosema@utwente.nl |
Naam |
De Verenigde Straten van Amsterdam |
Status |
Experiment |
Informatie |
Agora Europa, Meer Democratie en Pakhuis de Zwijger pleiten voor een (loting-)experiment waarbij de volksvergadering terugkeert naar Amsterdam! Een jaarlijkse vergadering waarbij uit iedere straat in de stad één bewoner wordt gekozen (of geloot), om namens zijn of haar straatgenoten tijdens de volksvergadering deel te nemen aan debat en samen andere gekozen inwoners over belangrijke stadsbesluiten te beslissen. Bekijk hier de website. |
Contact |
Niesco Dubbelboer: niescodubbelboer@gmail.com |
Naam |
De Bezuinigingsdialoog (Culemborg) |
Status |
Experiment |
Informatie |
Ook in Nederland wordt meer en meer geëxperimenteerd met burgerbegrotingen. Maar bezuinigingen zijn aan de orde van de dag. Hoe betrek je daar op een goede manier inwoners bij? In Culemborg vonden ze een antwoord: de bezuinigingsdialoog, waarmee je met inwoners in gesprek gaat over hoe je de bezuinigingen verdeeld over de verschillende maatschappelijke vraagstukken. Lees het rapport Samen bezuinigen in Culemborg. |
Contact |
Ingrid Veltkamp: I.Veltkamp@culemborg.nl |
Naam |
Het Nieuwe Kiezen |
Status |
Experiment |
Informatie |
Wat in 2015 begon als initiatief voor een nieuw politiek kiesstelsel, groeide uit tot een platform voor democratische tools die bijdragen aan beter geïnformeerde burgers. Bijvoorbeeld de Provincie Kieswijzer; de eerste stemhulp zónder stellingen, maar mét een genuanceerd beeld per thema. Meer dan 1,2 miljoen Nederlanders gebruikten deze in 2019. Daarnaast wordt gewerkt aan experimenten om stemmen per standpunt en formeren per onderwerp mogelijk te maken. Aan de slag met thema stemmen, kijk hier voor informatie om te experimenteren of bekijk hier de website. |
Contact |
Wilt u in uw gemeente experimenteren met tools die de inhoud centraal zetten? Neem dan contact op met initiatiefnemer Rudy van Belkom via info@hetnieuwekiezen.nl |
Naam |
Liquid Democracy - Demoex Zweden |
Status |
Inspiratie |
Informatie |
De Zweedse politieke partij Demoex werkte met ‘liquid democracy’. Een raadslid van de partij brengt de agendapunten waarover in de raad gestemd moet gaan worden, naar de website van de partij. Iedereen (die Zweeds spreekt) mag meediscussiëren en daarna mogen de partijleden via een poll stemmen. De uitslag wordt door het raadslid overgenomen in de raadsvergadering. Voor zij stemmen kunnen leden van Demoex informatie en advies inwinnen over het vraagstuk, zodat zij geïnformeerd beslissen. Na acht succesvolle jaren sneuvelde de partij helaas door financiële tegenvallers. Meer over deze partij: Demoex. |
Contact |
N.v.t. |
Toelichting van de status
Prototype | Dit project is al eerder uitgevoerd. Kunt u zo inzetten, maar maak het wel op maat! |
Experiment | Een nieuw project. Help het doorontwikkelen in uw gemeente. |
Inspiratie | Een project dat de verbeelding prikkelt voor de verre toekomst. |
- Joop Hofman (Burgerbegrotingen): joophofman@rodewouw.nl
- Ferenc van Damme (doelgroepsbewustzijn en participatie strategie): F.v.Damme@overijssel.nl
- Niesco Dubbelboer (loting): niescodubbelboer@gmail.com
- Ingrid Veltkamp (bezuinigingsdialoog): I.Veltkamp@culemborg.nl
- Toolkit Loting (Democratic Challenge)
- www.burgerbegrotingen.eu
- 'We zijn begonnen' - Burgerbegrotingen in Nederland (Joop Hofman)
- Het lokale referendum in Nederland (Promotieonderzoek Koen van der Krieken)
- Vier voorlopers burgerinvloed (VPRO-Tegenlicht)
- Black Box Democratie (interview)