Hoe gaat uw gemeente aan de slag met democratische en bestuurlijke vernieuwing? Bekijk sowieso de vijf thema’s op deze website: bij elk thema staan allerlei voorbeelden, publicaties en contactpersonen om u verder te helpen.
Hoe gaat uw gemeente aan de slag met democratische en bestuurlijke vernieuwing? Bekijk sowieso de vijf thema’s op deze website: bij elk thema staan allerlei voorbeelden, publicaties en contactpersonen om u verder te helpen. Daarnaast hebben we een ondersteuningsaanbod voor gemeenten die aan de slag willen met democratische vernieuwing. Hiervoor is een menukaart gemaakt.
De menukaart bestaat uit 7 modules om u op weg te helpen:
Wil uw gemeente starten met een innovatief democratieproject? Mooi! Bij de vijf thema’s ziet u concrete voorbeelden. Heeft u een (ander) eigen idee? Dat kan misschien ook! We leren graag van elkaar. Meer weten: thorbecke2024@vng.nl
Niets is fijner dan samen met andere gemeenten aan de slag te gaan en van elkaar te leren. Dit kan op meerdere manieren vorm krijgen, bijvoorbeeld in een leerkring of in een intervistatie project.
Leerkring
Met A&O fonds Gemeenten starten we een leerkring waarin vijf gemeenten op basis van praktijkvragen en gedeelde uitdagingen met een professional aan de slag gaan om ervaring en kennis te combineren. Denk aan thema’s zoals digitalisatie binnen de gemeenten, het inclusiever maken van beleid, of schaal en betrokkenheid.
Door samen met anderen gemeenten te werken leert u van elkaar en worden nieuwe contacten gelegd. Een leerkring is een vorm van collectief leren. Het geleerde wordt direct toegepast in uw gemeenten. Door de professionele begeleiding haalt iedereen het optimale uit de leerkring. Wilt u met uw gemeenten deelnemen aan de leerkring of meer weten? Thorbecke2024@VNG.nl
Intervisitatie Thorbecke2024
Naast een leerkring bieden we ook een zogenaamde intervisitatie aan: een combinatie tussen een visitatie en een intervisie. Dit is een nieuw instrument waarbij gemeenten systematisch van en met elkaar leren door een soort intercollegiale evaluatie.
Zo’n intervisitatie bestaat uit 6 stappen:
- Zoek een specifiek thema waar jouw gemeente mee worstelt (bijvoorbeeld regiodemocratie, kernendemocratie, non-usual suspects of burgerraden).
- Zoek ca. 5 gemeenten die met het zelfde thema aan de gang willen
- Formeer samen een intervisitatiecommissie met mensen uit de deelnemende gemeenten (bestuurder, gs, raadslid, ambtenaar en wellicht bewoner) en kies een onafhankelijke voorzitter
- Elke gemeente maakt een korte zelfanalyse over het thema volgens een gezamenlijk afgesproken format
- De intervisitatiecommissie bezoekt de deelnemende gemeenten, bespreekt de zelfanalyses en geeft een advies. De commissie bestaat dus uit mensen uit de gemeenten zelf en geeft geen oordeel maar een advies.
- Op basis van dat advies formuleren de deelnemers zelf verbeteracties.
Het doel van intervisitatie is leren en verbeteren rondom een specifiek thema, de opbrengst is een soort verbeteragenda. Gemeenten leren van elkaar. Meer informatie: Flyer Intervisitatie.
Zin om aan de slag te gaan met intervisitatie? Meld je gemeenten aan door een bericht te sturen aan Thorbecke2024@VNG.nl.
Het A&O fonds Gemeenten is het fonds voor alle gemeenten en biedt ondersteuning aan relevante projecten van gemeenten in de vorm van een financiële bijdrage, expertise of mankracht. Het A&O fonds Gemeenten geeft jaarlijks subsidies uit. Heeft u een startklaar vernieuwend project over lokale democratie met speciale aandacht voor medewerkers en de organisatie? Wordt in uw project een vertaling gemaakt naar houding, vaardigheden en gedrag, die de medewerker of organisatie wendbaarders maakt? Kijk samen met het A&O fonds Gemeenten wat er mogelijk is voor uw project. Check hiervoor de vragenlijst van het A&O fonds: https://www.aeno.nl/uploads/Vragenlijst-Subsidieaanvraag-2020.pdf. Met oog op de kalender van 2020, neem snel contact op met het A&O fonds Gemeenten om na te gaan of er nog subsidiemiddelen zijn en wat hiervoor de voorwaarden zijn.
In het nieuwe jaar schuift de focus van het A&O fonds Gemeenten en daarmee ook het thema van projecten die ze willen ondersteunen. Heeft u een experimenteel project met focus op vitaliteit, leiderschap, loopbaanontwikkeling, talent van de toekomst, leren en ontwikkelen. Dan kan het A&O fonds Gemeenten mogelijke financiële ondersteuning bieden. Daarnaast blijven projecten met grote relevantie op de wendbaarheid van organisatie, los van de thema’s, zijn geschikt voor subsidie.
Vraag om de voorwaarden via subsidies@aeno.nl of kijk bij www.aeno.nl/subsidies.
Met het oog op de onzekerheden die de corona-crisis brengt en de aankomende gemeenteraadsverkiezingen van 2022 is het voor lokale bestuurders belangrijker dan ooit om vooruit te kijken. Niet om de toekomst te voorspellen, maar om deze te verkennen. Welke vorm van democratie pas het best bij de toekomst van uw gemeente?
Er zijn verschillende scenario’s te bedenken, zoals de vijf scenario’s die in de afleveringen zijn geschetst. Ook toekomstverkennen vraagt om maatwerk per gemeente, Thorbecke 2024 biedt ondersteuning en heeft een netwerk dat hierbij kan helpen.
Geïnteresseerd naar een Toekomstverkenning voor uw gemeente? Thorbecke2024@vng.nl
Lucas de Man op maat
Zoek je inspiratie? Lucas de Man (Stichting Nieuwe Helden) verzorgt in uw gemeente een theatervoorstelling op maat: democratische voorstelling op maat. Het programma is gebaseerd op de interactieve voorstelling die al in vele theaters is uitgevoerd, en op de vijf thema-afleveringen. Maar in dit geval wordt de voorstelling in samenwerking met u op maat gemaakt zodat het aansluit bij de situatie in uw gemeente. Laat je prikkelen door vernieuwende voorbeelden en ga samen de interactie aan over democratische vernieuwing in uw eigen gemeente.
In Search of Democracy 3.0
Of benieuwd naar het project van Lucas: In Search of Democracy 3.0? Het is een groot, continue onderzoek naar de uitdagingen én de oplossingen in de democratie. Haal inspiratie uit het onderzoek van Lucas en zijn theatervoorstellingen waarmee hij een reis maakt door Nederland en Europa. Een deel van de zoektocht heeft Stichting Nieuwe Helden vastgelegd in een documentaire serie. Kortom, een ontzettend inspirerend project voor iedereen die op professioneel gebied bezig is met – of interesse heeft in (de toekomst van) lokale democratie!
Een geslaagd project vereist een goede start met bewuste keuzes over aanleiding, doel en acties. Samen met A&O fonds Gemeenten hebben we experts die u daarbij kunnen helpen. Met kennis van vernieuwing van lokale democratie, maar ook van veranderen en organiseren.
Iedere expert heeft een eigen gebied aan expertise waarmee ze u verder kunnen helpen. De ondersteuning is maatwerk, het verschilt per vraag en per expert. In eerste instantie komt de expert een dag of dagdeel langs en geeft advies. Meer ondersteuning kan in overleg.
Hulp van een ervaren deskundige collega-ambtenaar inschakelen? Mail Thorbecke2024@vng.nl en dan matchen wij de geschikte democratie-expert aan uw vraag. Benieuwd naar wat onze experts in huis hebben? Bekijk hieronder alvast het overzicht waarin onze experts zichzelf, hun expertisegebied en waarmee ze kunnen helpen aanbieden!
Ontmoet de experts:
- Angelina Scalzo – Gemeente Haarlem
- Ingrid Veltkamp – Gemeente Culemborg
- Jorieke Vermeulen – Gemeente Zeist
- Jornt van Zuylen – Gemeente Den Haag
- Jurjen van der Weg – Gemeente Leeuwarden
- Laura de Graaff – Gemeente Vijfheerenlanden
- Marc Jense – Gemeente Heerenveen
- Marieke Boor – Gemeente Heemstede
- Saskia de Smet – Gemeente Etten-Leur
- Sipke Diepbrink – Gemeente Heerhugowaard
- Ted van de Wijdeven en Mirella Jacobs – Gemeente Meierijstad
Democratie in Actie, een samenwerkingsprogramma van de VNG, BZK en de beroeps- en belangenvereniging van raadsleden, griffiers, wethouders, gemeentesecretarissen en burgemeesters. DiA heeft veel interessante tools en projecten om mee aan de slag te gaan in uw gemeenten. Meer weten over DiA en wat zij aanbieden: https://lokale-democratie.nl/.
Quick Scan Lokale Democratie
Met de Quick Scan Lokale Democratie wordt de lokale democratie van uw gemeente in kaart gebracht. Dit gebeurt door input van inwoners, raadsleden, collegeleden en ambtenaren, via een online vragenlijst. Het hoofdonderwerp is de samenwerking, intern maar ook tussen de inwoners en de gemeente.
Een Quick Scan duurt ongeveer tien weken (afhankelijk van de agenda van uw gemeente) en bestaat uit vier fases:
- Startgesprek met de vertegenwoordiging van de vier groepen (inwoners, raadsleden, collegeleden en ambtenaren) over de wensen en verwachtingen van de Quick Scan.
- Het openstellen van een vragenlijst in het online instrument van de Quick Scan. Dit wordt gedaan door de gemeenten, die tevens toegang krijgt tot de online omgeving en het automatisch gegenereerde rapport.
- Agenderingsgesprek met de groepen uit het startgesprek over het rapport. Ook wordt er input verzameld voor de verbeteragenda.
- Opstellen van de verbeteragenda bestaande uit 5 punten die op korte termijn kunnen worden opgepakt.
Het eindproduct is een lijst met concrete actiepunten voor verbetering voor de gemeente. Voor vragen of meer informatie: https://lokale-democratie.nl/cms/view/57979411/quick-scan-lokale-democratie
Right to Challenge
Right to Challenge of het ‘uitdaagrecht’ is een participatie instrument waarmee inwoners lokale voorzieningen of taken overnemen van de gemeente als zij denken dit beter of efficiënter te kunnen. Als gemeente kun u op verschillende manier omgaan met Right to Challenge. Heeft u dit al op orde in uw gemeente? DiA heeft een aantal projecten en tools verzameld die hier te vinden zijn: https://lokale-democratie.nl/cms/view/57979262/uitdaagrecht
Digitale Participatie
Digitale participatie is een onderwerp wat al even aan bod is gekomen bij het thema digitale democratie. Volgens DiA is digitale participatie de manier om een steeds grotere en diverse groep mensen te betrekken bij democratische besluitvormingsprocessen. DiA besteedt ook aandacht aan gemeenten die al verder zijn in het proces van digitale participatie, ook voor deze gemeenten worden er handvaten aangeboden. DiA heeft op haar site een aantal digitale participatie tools verzameld: https://lokale-democratie.nl/cms/view/57979766/lokale-burgerparticipatie.
DiA Academie
De DiA heeft over een breed aantal onderwerpen webinars gemaakt of in de planning staan. Denk aan digitale participatie in corona tijd of nieuwe vergader tools. De onderwerpen sluiten aan op de actuele tijd of op grotere vraagstukken. De webinars zijn hier terug te kijken: https://lokale-democratie.nl/cms/view/57980614/dia-webinars.
Bij de 5 thema’s vindt u projectvoorbeelden, deskundigen en publicaties: