Door Wiemer Haagsma
De Omgevingswet is een prachtige doorontwikkeling van Passend Organiseren. Hier zijn we als gemeente in 2012 mee gestart. We vinden het belangrijk dat inwoners en bedrijven betrokken worden bij onze plannen, in plaats van dat wij hen overvallen met een publicatie ergens achterin de woensdagmiddagkrant. De Omgevingswet stimuleert participatie en onderlinge samenhang, vermindert de regeldruk en creëert meer ruimte voor maatwerk initiatieven. Hierbij draait het niet om vinkjes zetten, maar om echt het gesprek aangaan met elkaar. Zowel met de omgeving als intern.
Vruchtbare samenwerkingen
Ter voorbereiding op de komst van de Omgevingswet hebben we al in 2017 samen met een klankbordgroep, bestaande uit inwoners, stakeholders, de werkgroep van de Raad en ambtelijke organisatie , zogenaamde leidende principes geformuleerd. Deze principes geven aan wat wij in gezamenlijkheid belangrijk vinden als het gaat om de leefomgeving en hoe we met elkaar omgaan. De leidende principes te weten maatwerk, vertrouwen, dynamisch en belangenafweging geven richting aan ons handelen en gedrag. Daarnaast werken we ook op intern niveau vanuit verschillende disciplines samen. Zo benaderen we bijvoorbeeld de Omgevingsvisie niet alleen vanuit de fysieke leefomgeving, maar ook vanuit het sociaal domein. Uit al die samenwerkingen ontstaan de mooiste ideeën.
Meer mogelijk maken
Centrumplan Emmeloord is hier een goed voorbeeld van. Na jarenlang gesteggel is er nu eindelijk groen licht voor de ontwikkeling van het stadscentrum. Samen met inwoners, bedrijven en ontwikkelaars hebben we de contouren voor het centrumplan bepaald op basis van een open planproces. Je creëert op deze manier veel meer draagvlak. De afstand tussen de politiek en omgeving wordt ook kleiner. Het was een mooi proces. Dit geeft energie om door te pakken. De Omgevingswet bekrachtigt ons idee van passend werken en organiseren en past uitstekend in ons straatje. Het idee hierachter is dat je goed kijkt naar wat nodig is in een bepaalde situatie en daar naar handelt.
Boodschappen doen zonder geld
Maar er zijn wel financiële zorgen. Je kunt de invoering van de wet vergelijken met boodschappen doen zonder geld. Dat klinkt als een onmogelijke opgave. Vanuit die reden is gemeente Noordoostpolder initiatiefnemer van de motie die het kabinet oproept om meer geld uit te trekken voor de Omgevingswet. De implementatie van de Omgevingswet is een forse operatie met grote impact op de interne organisatie. De verwachting was dat we de wet budgetneutraal konden implementeren, maar dat blijkt in de praktijk onmogelijk. Dit herinnert ons aan de decentralisaties in het sociaal domein in 2015. Die hele operatie drukt nog steeds zwaar op de begroting van gemeenten. De hoge invoeringskosten van de Omgevingswet kunnen effect hebben op de participatie, terwijl het hier juist om draait in de Omgevingswet. Ik zou het ontzettend zonde vinden als de doorvoering van de wet hierop stagneert. Wij hebben de nieuwe wet met open armen ontvangen. Wat mij betreft pakken we nu door want de Omgevingswet biedt ontzettend veel kansen. Burgers ervaren niet alleen veel minder regeldruk maar worden ook nauwer betrokken bij initiatieven in hun eigen omgeving. Het is winst voor iedereen wanneer we door goed samenspel het vertrouwen in elkaar vergroten.
Wiemer Haagsma is wethouder in de gemeente Noordoostpolder