Wat is het interne traineeship voor juristen?
Gemeente Enschede is gestart met een traineeship voor gemeentejuristen om jonge juridische professionals aan de gemeente te binden en hen op te leiden tot waardevolle medewerkers. Het traineeship richt zich op het binnenhalen van jong talent en biedt een aantrekkelijke werk- en leeromgeving, met de focus op strategisch en toekomstgericht personeelsbeleid. Het traineeship duurt twee jaar en in het tweede jaar krijgen de trainees de mogelijkheid om de opleiding voor gemeentejuristen te volgen. Enschede heeft in 2022 vier talentvolle trainees zijn geworven en heeft hun vaardigheden gedurende twee jaar ontwikkeld op verschillende juridische afdelingen. Alle vier zijn ze na afronding van het programma in dienst gebleven. De volgende lichting trainees start in januari 2025.

Welk probleem wordt hiermee opgelost?
Het traineeship springt in de behoefte aan meer, nieuw en jong personeel binnen de juridische afdelingen van de gemeente. Door jonge talenten de mogelijkheid te geven om te rouleren tussen verschillende afdelingen, krijgen ze een breder beeld van de organisatie en ontwikkelen ze veelzijdige competenties. Dit zorgt niet alleen voor frisse inzichten, maar ook voor meer energie en creativiteit binnen het bestaande personeelsbestand. Trainees worden betrokken bij diverse taken, waardoor hun invloed op verschillende niveaus binnen de organisatie merkbaar is.

Wat heeft het traineeship concreet opgeleverd voor de gemeente?
Het programma heeft er niet alleen voor gezorgd dat alle vier de trainees na twee jaar in dienst zijn gebleven, maar het heeft ook bijgedragen aan het creëren van nieuwe ideeën en innovaties binnen de juridische afdelingen. De trainees hebben vanuit hun eigen perspectief en frisse energie voor nieuwe impulsen gezorgd in de dagelijkse werkzaamheden.

Wat zijn de kosten van het project?
Het traineeship wordt grotendeels bekostigd vanuit de bestaande formatie van de afdelingen waar de trainees worden geplaatst. Elke afdeling draagt zelf de kosten van de trainee, die gelijk staat aan 1 fte. Daarnaast is er een coördinator aangesteld die de algemene begeleiding van het programma op zich neemt. De begeleiders op de afdelingen besteden ongeveer twee uur per week aan de trainees. De eerste weken van het traineeship vragen meer begeleiding, maar al snel werken de trainees zelfstandig mee binnen hun afdeling.

Hoe is het traineeship uitgevoerd?
Het traineeship is gestart met een duidelijke selectieprocedure waarbij kandidaten werden beoordeeld op basis van hun juridische achtergrond (minimaal hbo-niveau). Na een sollicitatiegesprek en het behandelen van een juridische casus kregen de kandidaten een arbeidsovereenkomst van twee jaar. Gedurende deze periode doorlopen de trainees diverse juridische functies en krijgen zij de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen, bijvoorbeeld via een opleiding tot gemeentejurist in het tweede jaar. Ook worden er jaarlijks bijeenkomsten en activiteiten georganiseerd, zoals een juridisch symposium, om de trainees betrokken te houden.

Wat zijn de belangrijkste succesvoorwaarden?
De succesvoorwaarden van het traineeship zijn de energie, het enthousiasme en de bereidheid om jongeren de ruimte te geven binnen de organisatie. Het programma vraagt om een goede begeleiding en organisatie, waarbij de coördinator en de afdelingen nauw samenwerken om het traject succesvol te laten verlopen. Open communicatie en de juiste ondersteuning zijn hierbij essentieel.

Wat was uw grootste inschattingsfout?
Een van de grootste uitdagingen tijdens het eerste traject was dat niet alle trainees de juiste kwalificaties hadden om deel te nemen aan de aangeboden opleiding tot gemeentejurist. Hierdoor moest er voor drie van de vier trainees gezocht worden naar een alternatief opleidingsaanbod. Daarnaast bleek dat jonge professionals vaak al goed weten wat ze willen, waardoor het belangrijk is om hen voldoende ruimte en flexibiliteit te bieden.

Wat zou u de volgende keer anders doen?
Bij een volgende ronde van het traineeship is het wenselijk om meer aandacht te besteden aan het creëren van een hechte groep en het organiseren van gezamenlijke activiteiten. Dit zorgt voor meer verbinding tussen de trainees en voorkomt dat de energie en het enthousiasme tijdens de laatste fase van het traject verminderen. Ook is het belangrijk om ruimte te creëren voor open gesprekken wanneer trainees of begeleiders tegen problemen aanlopen.

Hoelang duurde de realisatie van dit project?
Van idee tot uitvoering duurde het enkele maanden. Het traject werd voorbereid via bijeenkomsten binnen het juridische platform van de gemeente, waarbij de haalbaarheid en de invulling van het traineeship werd besproken.

Wat is een eerste stap voor anderen die dit willen implementeren?
Een eerste stap voor andere gemeenten is om intern goed af te stemmen welke afdelingen behoefte hebben aan nieuwe, jonge juridische professionals en welke functies hiervoor geschikt zijn. Het is belangrijk om vanaf het begin duidelijke afspraken te maken over de begeleiding, de selectieprocedure en de verwachtingen van zowel de organisatie als de trainees.

Heeft u een tip voor anderen die deze good practice willen realiseren in hun eigen gemeente?
Gewoon doen! Het opzetten van een traineeship vraagt om een goede voorbereiding en duidelijke afspraken, maar het resultaat is de moeite waard. Zorg voor een aantrekkelijke werkomgeving, bied voldoende ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en zorg ervoor dat er binnen de organisatie voldoende draagvlak is om jonge talenten goed te begeleiden.