Integrale oplossingen, meekoppelkansen, triple helix en publiek-privaat partnerschap: het zijn buzzwords tijdens gesprekken over klimaat en duurzaamheid. Maar de verbinding van duurzaamheidsopgaven gaat over complexe materie en vraagt om inhoudelijke kennis met zicht op de maatschappelijke perspectieven.

Campagne
De klimaatburgemeester kan hier een bijdrage aan leveren. De klimaatburgemeester is een campagne uit de hoge hoed van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het doel van de campagne was om tijdens de Nationale Klimaatweek afgelopen oktober bij te dragen aan milieubewuste gedragingen van het algemeen publiek. Zelf vertolk ik deze rol vooral als aanspreekpunt van en voor het maatschappelijk middenveld, voorzien van wat subtiele gemeentepromotie.

De verbinding van duurzaamheidsopgaven gaat over complexe materie

Om de toegevoegde waarde van een klimaatburgemeester te verduidelijken, verwijs ik naar de deltacommissarissen en klimaatstresstesten. Zij leverden een innovatief kader voor denken en handelen, met de hoop dat alles zou beklijven. Dat blijkt nog niet overal zo te zijn. Zo hield ik onlangs een sollicitatiegesprek met een ambtenaar die het woord duurzaamheid wel in de krant las, maar van bestaande programma’s niets wist. Dan valt de selectie op vers talent ook met een plons in het water.

Coördinator
Er blijkt dus behoefte aan een gemeentelijke coördinator met een brede kennisbasis en een onderzoekende houding richting de maatschappij. Dit draagt bij aan een volwassen benadering van klimaatthema’s, terwijl de gemeente gaandeweg meer vaardigheden in huis haalt.

Dat de roep om een klimaatgeletterde ambtenarij urgent is, blijkt onder meer uit het feit dat openbare groenvoorzieningen nog te vaak als kostenpost worden gezien.

Dat is absurd, omdat rekenmethoden zoals de Groene Baten Planner, TEEB-stad en ook het Programma Gezonde Groene Leefomgeving van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de waarde van natuur al aantoonden. Dat generalisten doorgaans niet op detailniveau opereren, is begrijpelijk. Maar hierin schuilt juist wel de verbindende filosofie voor de maatschappelijke doelstellingen van een rijksambtenaar.

Als je de biodiversiteit wilt beschermen, dan moet je er uiteindelijk wel iets over weten

Biodiversiteit
Ook met de lancering van de Agenda Natuurinclusief ontstaan er zorgen dat het thema flora en fauna niet van de juiste kennis wordt voorzien. Als je de biodiversiteit wilt beschermen, moet je er uiteindelijk wel iets over weten. De Nationale Denktank opperde hiertoe het idee van ‘vliegende ecologen’ om gemeenten op tijdelijke basis van expertise te voorzien.
Omdat er met de aankomende Omgevingswet straks nog oneindig veel op de gemeente af komt, kan de klimaatburgemeester verschillende denkprocessen tijdig faciliteren. Zaak is dan ook om alle onderwerpen gestroomlijnd met elkaar te verbinden.

Daarbij zijn er voor 2023 de nodige aandachtspunten:
-    Versta de filosofie van Rechten voor Natuur.
-    Vat ecologisch bermbeheer, Sustainable Development Goals en beleid over landschapsheggen en struweel samen binnen een integraal ontwerpkader van de groenblauwe ruimte.
-    Subsidieer dakvergroening.