De gemeenteraad kiest welke belastingen de gemeente heft, bepaalt hoe de belastingen over burgers en bedrijven worden verdeeld en hoe groot de gewenste opbrengst is. Het geheel aan gemaakte keuzes aan te heffen belastingen en de hoogte daarvan, noemt men ook wel de belastingmix. De gemaakte keuzes komen tot uitdrukking in de paragraaf lokale heffingen.
De keuze om een bepaalde belasting te gaan heffen (of af te schaffen) zal invloed hebben op bepaalde groepen in de gemeente. Niet alleen in de portemonnee, maar kan ook op gedrag. Zo kan de invoering van parkeerbelastingen ertoe leiden dat bezoekers elders gaan parkeren. En een weegsysteem in de afvalstoffenheffing kan leiden tot een betere scheiding van afval. De neveneffecten kunnen dus een reden zijn om een belasting in te voeren of om te kiezen voor een bepaalde tariefsstructuur.
Afwegingen gemeenteraad bij samenstelling belastingmix
Bij de invulling van de belastingmix moet de gemeenteraad een aantal keuzes maken:
- afweging over de verdeling: op wie moet de belasting drukken: burgers of bedrijven, kiezers of derden, de hele gemeente of alleen de kostenveroorzakers?
- zetten we een belasting in om niet-fiscale beleidsdoelen te realiseren? Wellicht het bekendste voorbeeld daarvan zijn de parkeerbelastingen die het gemeentelijk beleid rond parkeerdruk ondersteunen
- de hoogte van de uitvoeringskosten van een belasting: een weegsysteem bij de afvalstoffenheffing vraagt bijvoorbeeld meer administratie en is dus duurder dan een vast bedrag per huishouden
Vergelijken met andere gemeenten
Veel gemeenten kijken bij de samenstelling van de belastingmix niet alleen naar de wettelijke mogelijkheden en lokaal gegroeide gewoonten. Steeds vaker bestaat er de behoefte om te kijken wat de buren doen. De Atlas voor de lokale lasten van het COELO biedt het meest complete en eenduidige overzicht. Via de Lokale lasten calculator van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) ziet u direct de woonlasten van uw gemeente en kunt u deze vergelijken met andere gemeenten.