Zoeken

Het gemeentefonds is de grootste inkomstenbron voor een gemeente. De inkomsten uit het gemeentefonds stellen elke gemeente in staat om bij een zelfde belastingdruk als de andere gemeenten een gelijkwaardig voorzieningenniveau aan te bieden. Wanneer gemeenten taken uitbesteden, betalen zij daar btw over. Om te voorkomen dat gemeenten er alleen vanwege deze kosten voor kiezen om taken niet uit te besteden maar zelf te doen is het Btw-compensatiefonds (BCF) ingesteld. Gemeenten kunnen er onder voorwaarden de betaalde btw terugvragen.

Data is essentieel om maatschappelijke opgaven succesvol te kunnen aanpakken. Het federatief datastelsel (FDS) wordt de manier waarop de benodigde data georganiseerd wordt. Het FDS maakt onderdeel uit van de Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS). De VNG werkt hieraan mee. Dit doen wij door samen met andere overheden uitgangspunten verder uit te werken, deel te nemen aan interbestuurlijke werkgroepen en het gebruik van FDS afspraken en standaarden interbestuurlijk en bij gemeenten te stimuleren.Op deze pagina laten we zien hoe de VNG werkt aan een goed functionerend federatief datastelsel voor gemeenten. 

Nederland verandert snel in een informatiesamenleving. Gebruik van data biedt grote kansen bij maatschappelijke opgaven, zoals het woningtekort, de energietransitie en ondermijnende criminaliteit. De VNG zet in op verantwoord datagebruik. Dat betekent dat we bij datagedreven werken ook oog hebben voor de risico’s. Een afweging van juridische, politieke, ethische en maatschappelijke aspecten moet vooraf gaan aan de inzet van data. Publieke waarden staan centraal. Zo komen de voordelen van werken met data zowel bij burgers en bedrijven terecht als bij de overheid.

De Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) is de verzameling van voorzieningen, standaarden en afspraken(stelsels) die door alle publieke dienstverleners worden gebruikt voor hun digitale dienstverlening aan inwoners en ondernemers. De VNG streeft naar een compacte en robuuste GDI die bestaat uit een toegangsvoorziening (DigiD), een berichtenvoorziening (MijnOverheid Berichtenbox) en een stelsel van basisregistraties.

Een digitale identiteit maakt het mogelijk dat personen en organisaties zich online kunnen identificeren, gegevens kunnen delen en digitaal kunnen ondertekenen. Met de komst van eIDAS 2.0 – en daarmee de Europese Digitale Identiteit – krijgen inwoners en bedrijven meer regie over hun gegevens en de manier waarop zij digitaal met elkaar en met overheden omgaan. Voor gemeenten brengt dit nieuwe verplichtingen, maar ook kansen voor toegankelijke, veilige en toekomstbestendige dienstverlening.

De VNG en gemeenten werken, samen met de zorgsector en de politiek, aan de beweging van zorg naar gezondheid die al volop is ingezet. Het Integraal ZorgAkkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) bevatten afspraken die een impuls geven aan het verbeteren van de gezondheid van alle inwoners. In het bijzonder hebben we aandacht voor het verbeteren van de situatie van mensen met gezondheidsachterstanden en mensen in een kwetsbare situatie. Zo zorgen we dat de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar is voor mensen die dat echt nodig hebben. De VNG ondersteunt gemeenten met de implementatie en uitvoering van de afspraken.

Gemeenten kopen jaarlijks voor tientallen miljarden euro’s in, daarbij zijn ze op zoek naar de beste diensten en producten. Elke gemeente heeft te maken met aanbestedingsregels, door decentrale overheden vaak genoemd als voorbeeld van Europese regeldruk. Daarnaast koopt de VNG met GT collectief diensten en producten in voor gemeenten.

In het Klimaatakkoord gebouwde omgeving is afgesproken hoe de gebouwde omgeving wordt verduurzaamd en fossielvrij gemaakt. We werken stapsgewijs toe naar 2050: dan moeten alle ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen goed geïsoleerd zijn, op een duurzame manier worden verwarmd en schone elektriciteit gebruiken en opwekken. Om dit te bereiken, richten we ons eerst op het verduurzamen en/of aardgasvrij maken van 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen in 2030. 

De rol van gemeenten in het (soft)drugsbeleid ligt vooral op het gebied van preventie, handhaving en de aanpak van overlast. De verkoop van cannabis in coffeeshops wordt onder strikte voorwaarden gedoogd. De gemeente bepaalt zelf of coffeeshops worden toegelaten en hoeveel. Een knelpunt is dat de verkoop gedoogd wordt maar dat de productie en het bevoorraden van coffeeshops verboden is. Daarom startte eind 2023 het experiment gesloten coffeeshopketen om te kijken of en hoe telers op kwaliteit gecontroleerde cannabis legaal aan coffeeshops kunnen leveren. Op lachgas is sinds 1 januari 2023 een verbod van kracht, dit verbod is onder meer door gemeenten bepleit.

Gemeenten hebben een breed takenpakket op het gebied van mobiliteit, waaronder verduurzaming, beheer en onderhoud van lokale wegen, reguleren van verkeer, parkeren en het vervoer van leerlingen en gehandicapten. 

AI en andere algoritmes zijn wijdverspreid in onze samenleving. Denk aan chatbots bij een klantenservice of de spraakassistent Siri. De mogelijkheden groeien en generatieve AI-systemen - zoals ChatGPT - kunnen efficiënte oplossingen bieden voor complexe problemen. Maar er zijn ook uitdagingen op het gebied van ethiek, privacy, transparantie en verantwoording.Op deze pagina leest u meer over toepassingen van AI binnen gemeenten en beleid en wetgeving zoals de AI Act, en tools die uw gemeente ondersteunen bij het verantwoord gebruik van AI en algoritmen. Heeft u vragen? Neem contact op via aienalgoritmen@vng.nl en sluit u aan bij onze online community.

Gemeenten hebben de ambitie dat iedereen een passend dak boven het hoofd heeft. De huisvesting van de meest kwetsbare groepen inwoners vraagt specifieke aandacht. De woning moet op hen aangepast zijn, en ook de juiste zorg, ondersteuning en begeleiding moet aanwezig zijn. In woonzorgvisies leggen gemeenten prestatieafspraken vast die ze met woningcorporaties en zorgpartijen maken. Ook kunnen regionale afspraken worden gemaakt over de verdeling van de huisvesting. Via een aantal interbestuurlijke programma’s worden gemeenten ondersteund en gestimuleerd.