Het gemeentefonds is de grootste inkomstenbron voor een gemeente. De inkomsten uit het gemeentefonds stellen elke gemeente in staat om bij een zelfde belastingdruk als de andere gemeenten een gelijkwaardig voorzieningenniveau aan te bieden. 

Wanneer gemeenten taken uitbesteden, betalen zij daar btw over. Om te voorkomen dat gemeenten er alleen vanwege deze kosten voor kiezen om taken niet uit te besteden maar zelf te doen is het BTW-compensatiefonds (BCF) ingesteld. Gemeenten kunnen er onder  voorwaarden de betaalde btw terugvragen.