KwilT is een samenwerkingsproject tussen De Wever (ouderenzorg), TBV wonen (wooncorporatie) en Prins Heerlijk ( begeleiding jongvolwassenen met een functiebeperking). De ambitie is om van de buurt Fatima-Oost in Tilburg een samenredzame gemeenschap te maken.

Jaartal

2025

Gemeente

Startpunt is dat het voormalige St. Jozefzorg (zorginstelling voor ouderen) omgevormd werd tot een nieuw woongebied waar veel (kwetsbare) ouderen zelfstandig wonen, evenals jongeren met een beperking. Hier wonen relatief veel financieel minder draagkrachtige (oudere) bewoners. 
Centraal in dit gebied is een woonzorgcentrum gevestigd, met daarin zorgbuurthuis De Patroon. Daaromheen is nieuwbouw gepleegd. Met het project KwilT wordt voor al deze bewoners ondersteuning geboden bij het organiseren van het onderlinge contact en hulp. Vanuit het project worden diverse sociale programma’s ingezet, waarbij De Patroon brandpunt is. Deze inzet op (zorg)gemeenschap verhoogt de levenskwaliteit en leidt tot een vermindering van formele zorg. Ook biedt het project leerwerkplekken voor kwetsbare jongeren in horeca, zorg en groen.

Succesvol

Met KwilT en de domeinoverstijgende samenwerking is ingezet op 3 impactdoelstellingen: het verbeteren van de kwaliteit van de 'menskant' van ouderenzorg, het versterken van de gemeenschap, binnen en buiten de zorginstelling en het creëren van leer-werkplekken voor jongvolwassenen met leerproblemen en/of functiebeperking om te leren in de praktijk als hulpkracht op gebied van zorg, horeca en groen. 
Elke samenwerkingspartner brengt middelen, menskracht en kennis in om het doel te bereiken. KwilT is daarmee een domeinoverstijgend project waarin zorg, welzijn, wonen, leren en werken gecombineerd worden. Community building staat centraal in KwilT, hiertoe is de functie buurtverbinder ontstaan. Mensen ontmoeten elkaar, doen activiteiten samen. Er is sprake van wederkerigheid tussen de ouderen en de jongeren waardoor beide groepen actief deelnemen aan de maatschappij. Dit alles is wordt steeds onderzocht, waarbij aanbevelingen worden meegenomen in het project (zie ook hierna).

Waardevol

Bijzonder in het project is de wederkerigheid tussen twee kwetsbare groepen: ouderen en jongeren met leerproblemen en/of beperkingen. Zij hebben de potentie om elkaar naar een hoger niveau te tillen. De ouderen helpen de jongeren in hun leerproces en daardoor voelen de ouderen zich betekenisvol, naast dat ze ook gewoon praktische en sociaal-emotionele steun krijgen van de jongeren. Dit benadrukt de maatschappelijke waarde die beide groepen kunnen hebben, in tegenstelling tot de in mediaberichten dominerende negatieve beeldvorming over ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. 
Door KwilT zijn vriendschappen ontstaan in de wijk, kijken mensen naar elkaar op en is er bedrijvigheid. Er zijn ontmoetingsplekken gecreëerd in de wijk, waarbij het zorgbuurthuis een hele belangrijke, veilige plek is voor de wijkbewoners. Activiteiten en sociale ontmoeting gaan hier hand in hand. KwilT is ook een plek waar jongeren kunnen leren en ontwikkelen, van speciaal mbo tot universitair. KwilT is graag bezocht door andere partijen, ook vanuit andere gemeenten, die benieuwd zijn naar de aanpak en de domeinoverstijgende samenwerking. 
Geïnteresseerden zijn altijd welkom. KwilT heeft 2 symposia georganiseerd waarbij opgedane ervaringen worden gedeeld en ook het onderzoeksrapport is gepresenteerd.

Duurzaam

De samenwerking binnen KwilT heeft vooral impact op de volgende Global Goals:

Goede gezondheid en welzijn (Global Goal 3)
Kwaliteitsonderwijs (Global Goal 4)
Eerlijk werk en economische groei (Global Goal 8)

Door KwilT krijgen jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans om te leren en vakvaardigheden op te doen vinnen de horeca, zorg en dienstverlening. Daarnaast wonen er jongeren en ouderen in KwilT en wordt het zijn van een goede buur gestimuleerd. 
Er is een gevarieerd activiteiten aanbod die ouderen uitnodigen voor deelname en sociale ontmoeting. Hierin wordt het samen organiseren van activiteiten ook gestimuleerd en gefaciliteerd. Activiteiten in de Patroon zijn drempelloos en indicatieloos te bezoeken en 99% gratis. De Patroon is onderdeel van de meedoenregeling van de gemeente Tilburg. Bewoners die gebruik maken van deze regeling kunnen bijv. 13 keer per jaar, kosteloos, een vers bereide maaltijd nuttigen In De Patroon.

Herbruikbaar

KwilT maakt impact en biedt kansen voor de transitie in de maatschappij en een meer geïntegreerde aanpak van zorg, welzijn, ondersteuning en wonen. Daar waren de initiatiefnemers vanaf het begin af aan van overtuigd. Om dit te onderzoeken is samenwerking gezocht met de universiteit van Tilburg en Fontys Hogeschool. Hieruit is een learning community ontstaan. Er is onderzoek gedaan naar o.a. domeinoverstijgend samenwerken en naar de werkzame elementen van KwilT. Dit laatste onderzoek is uitgebracht in een publieksversie en bevat een overzicht van de werkzame elementen van KwilT als inspiratie/boodschappenlijst voor andere wijken of gemeenten die een vergelijkbaar projectwillen starten. Het onderzoeksrapport is hier te lezen: Onderzoeksproject KwilT | Fontys . De gemeente Tilburg heeft dit impactonderzoek financieel mogelijk gemaakt, ook vanuit het belang om de werkzame en schaalbare elementen van het project ook elders in de stad te kunnen toepassen.

Winnen

Door de dubbele vergrijzing staat de Nederlandse gezondheidszorg onder grote druk. Overheidsbeleid is erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, met ondersteuning vanuit het sociale netwerk en met passende hulpmiddelen. Veel ouderen willen zelf ook zo lang mogelijk in hun vertrouwde thuisomgeving blijven wonen en participeren. Deze ontwikkelingen vragen om een transitie in de maatschappij en een meer geïntegreerde aanpak van zorg, welzijn, ondersteuning en wonen. Er is een roep om succesvolle sociale innovaties die nieuwe sociale structuren creëren. Project KwilT is hiervan een voorbeeld en biedt kansen voor jong en oud.

Datum start    

01/11/2022    

Toelichting datum eind    

Het ontwikkelproject is eind dit jaar beëindigd. De casus zelf zal duurzaam worden doorgezet.

Dit praktijkvoorbeeld is een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers2025.